Atlantik Okyanusu’nu Pasifik Okyanusu’na bağlayan kanalda 2 Eylül’e kadar günde yalnızca 32 geminin geçişine müsaade var. Amerikalı denizcilik uzmanları, Orta Amerika ülkesi Panama’yı “koşa koşa gelen krize karşı tedbir almamak”la suçladı. Freightwaves isimli haber sitesine nazaran, haziran ayında başlayan ve çok sıcaklar ve kuraklığı tetikleyen El Nino hava olayları, ülkede birinci tesirini temmuz sonunda göstermeye başlamıştı.
Verilere nazaran, Pasifik’ten Atlantik’e geçecek bir geminin ağustos ayındaki bekleme mühleti 11.5 güne çıktı. Bu, temmuzdaki bekleme mühletinin tam 5 katı. Ağustosta Atlantik’ten Pasifik’e geçmek için bekleme müddeti de 9.7 güne yükseldi. Bu da temmuz verisinin tam 4 katı. Panama, dünyanın en yağışlı 5’inci ülkesi.
Ancak El Nino yüzünden ülkede üç aydır yağış yok. Su düzeyinin azalmasından ötürü bilhassa yüksek tonajlı gemiler bekletiliyor. Panama Kanalı’nı en çok kullanan ülke ise yüzde 73’lük bir oranla ABD… Amerikalı yetkililer, “Şu an kriz yok. Zira ABD’li lojistik şirketleri, Panama Kanalı’nı ithalat için değil, ihracat için kullanıyor.
Bu nedenle kısa vadede ABD içinde besin fiyatlarının etkilenmesini beklemiyoruz” derken, tekrar de Panama idaresini “su düzeyine tedbir almamak”la suçladı.
“Panama’da yaşanan geçiş sınırlaması kışa kadar sürebilir”
DEİK Türkiye-Orta Amerika ve Karayipler İş Kurulu Lideri Mustafa Necati Işık, Panama Kanalı’nda kuraklık nedeniyle gemi geçişlerinin sonlandırılmasını kıymetlendirdi.
Küresel ticaretin yüzde 80’inin gerçekleştiği okyanus nakliyatı sanayisinin iklim değişikliği risklerinden önemli bir biçimde etkilenmeye başladığını belirten Işık, “Orta Amerika’nın en güney ülkesi Panama’da yer alan ve Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus’u 77 kilometre uzunluğuyla birbirine bağlayan kanalın su düzeyi, dünyanın en yağışlı beşinci ülkesinde yağışların radikal bir formda düşmesi yüzünden ağır kuraklığa bağlı olarak düştü.
Yaklaşık 170 ülkenin ticaret trafiğini etkileyen Panama Kanalı’nın idaresi kargo gemilerinin taşıdıkları yüklere sınırlama getirmenin yanında, günlük gemi geçişlerini de düşürdü. Zira her geçiş, sırf bir kısmı geri dönüştürülen yaklaşık 50 milyon galon su gerektiriyor” dedi.
Bu önlemlerin kanalı kullanan gemileri yük ölçülerinde değişikliğe zorladığını, nakliyatta artırımlı fiyatları da ister istemez beraberinde getirdiğini kaydeden Işık, “Zamlarla birlikte ABD ve Çin ortasındaki spot nakliye fiyatlarının yüzde 40’a kadar yükseldiğini gördük. Sürecin kış aylarına kadar bu halde devam edeceğini öngörüyoruz.
Bununla birlikte, DEİK Türkiye-Orta Amerika ve Karayipler İş Kurulu olarak, ilgili Panama makamlarıyla birlikte tertip etmeyi planladığımız aktifliklerin Eylül 2023’te DEİK Merkezinde gerçekleştirmeyi tasarladığımız ProPanama Tanıtım Toplantısı üzere mevcut durumdan etkilenme potansiyeli bulunuyor” diye konuştu.
