Pasifik okyanusunun iki yakasında yer alan dünyanın en büyük ekonomileri ABD ve Çin’in ekonomik gidişatına ait belirsizlikler fiyatlamaları zorlaştırmaya devam ediyor.
ABD’de açıklanan bilgiler münasebetiyle enflasyonla çabada ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bir faiz artışına daha gidebileceği ihtimali bulunurken, Çin’deki deflasyonist süreçle birlikte gayrimenkul bölümünde büyük oyuncuların temerrüde düşme mümkünlüğü risk algısının artmasına neden oluyor.
Geçen hafta perşembe ve cuma günü ABD’nin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile Üretici Fiyat Endeksi’nden (ÜFE) alınan sinyaller enflasyonla uğraşın şimdi sona ermemiş olabileceğine işaret ederken, ülkede gerçekleştirilen tahvil ihraçlarındaki fiyatlamalar da dikkati çekti.
Perşembe günkü ihraçlarda ABD’nin 30 yıllık tahvil faizlerinde ortalama faiz yüzde 4,19 düzeyinde gerçekleşirken, enflasyon datalarının akabinde kelam konusu faizler yüzde 4,26 düzeyine yükseldi.
Fed yıl sonuna kadar bir faiz artışına daha gidebilir
Analistler, tahvil piyasalarındaki satış baskısının Fed’in yılsonuna kadar bir faiz artışına daha gidebileceği tasasını yansıttığını belirterek, bu durumun risk algısını beslediğini lisana getirdi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda bankanın gelecek ayki toplantıda siyaset faizini yüzde 90 ihtimalle sabit bırakacağının öngörüldüğünü söz eden analistler, buna rağmen kasım toplantısında da 25 baz puanlık artış ihtimalinin yüzde 40 düzeyinde olduğunu lisana getirdi.
Analistler, kelam konusu kaygıların dolar endeksini 103’le 7 Temmuz’dan bu yana en yüksek düzeye çıkardığını hatırlatarak, emtia fiyatlarında da dolar endeksindeki harekete paralel oynaklığın arttığını söz etti.
Buna nazaran, endüstriyel üretim süreçlerinin en kıymetli orta mallarından olan ve talebi ekonomik aktiviteye yönelik kıymetli iletiler veren bakırın libresi düşüş eğilimini üst üste üçüncü iş gününe taşıyarak yüzde 0,6 azalışla 3,69 dolardan süreç görüyor.
Brent petrolün varili haftanın birinci süreç gününde yüzde 0,8 düşüşle 85,6 dolardan, altının onsu da yüzde 0,1 bedel kaybıyla 1.912 dolardan alıcı buluyor.
ABD’de endeks vadeli kontratlar, haftaya düşüşle başladı
Bu gelişmelerle cuma günü, New York borsasında Dow Jones endeksi yüzde 0,30 yükselirken, S&P 500 endeksi yüzde 0,11 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,68 azalış kaydetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar, haftaya düşüşle başladı.
Avrupa borsalarında enflasyon ve resesyon riskine yönelik belirsizliklerle istikamet arayışının öne çıktığı görülüyor.
Dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatçısı Avustralya’daki kimi LNG tesislerinde çalışanların gelecek hafta greve gitmek için harekete geçmesinin akabinde geçen hafta Avrupa’da gaz vadelileri yaklaşık yüzde 23 yükseldi.
Bir taraftan bölge ekonomilerinde sakinlik kaygısının baş gösterdiği, öteki taraftan enflasyonun hala hedeflenen düzeyin epeyce üzerinde bulunduğu Avro Bölgesi’nde kelam konusu fiyat artışları belirsizliklerin artmasına neden oldu.
Analistler, doğal gaz fiyatlarındaki artışın enflasyonist tesiri ve üretim maliyetlerini artırarak karlılıkları düşürebileceği kaygısının bölgede halihazırda akılların bir köşesinde bulanan “stagflasyon” korkusunu canlandırmış olabileceğini söz etti.
Rusya’nın eli güçleniyor
Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle bölge ekonomileri Rusya’dan gaz tedarikini en düşük düzeye indirmeyi amaçlarken, LNG tedarikinde yaşanacak sıkıntıların Rusya’nın elini güçlendirmesinden de tasa ediliyor.
Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) eylül ayında faiz artırımlarına orta verebileceğine yönelik beklentiler güçlü kalmaya devam ederken, yılın geri kalanı için de bankanın adımlarına ait belirsizlik devam ediyor.
Cuma günü, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,24, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi ise yüzde 1,26, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,26 ve Almanya’da DAX 40 yüzde 1,03 kıymet kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, haftaya düşüşle başladı.
Çin kaynaklı telaşlar artıyor
Ülkede geçen ay prestijiyle başlayan deflasyonist sürecin yanında ekonomik aktiviteye ait tasalar güçlü kalmaya devam ederken, gayrimenkul kesimindeki iki büyük oyuncunun vadesi gelen kupon ödemelerini yapamaması bölgede satış baskısının derinleşmesine neden oldu.
Çin’in en büyük inşaat şirketlerinden Country Garden yılın birinci yarısında 7,6 milyar dolar ziyan etmiş olabileceklerini duyururken, şirketin pay fiyatı yüzde 13 azalışla tarihi düşük düzeye indi.
Cuma günü açıklanan bilgilere nazaran, ülkede kredi kullanımının da gerilemiş olması ekonomik aktiviteye yönelik kaygıları sınır safhaya çıkarırken, yarın açıklanacak perakende satışlar ve sanayi üretimi datalarının piyasalarda oynaklığı artıracağı öngörülüyor.
Japonya tarafında Japon yeni dolar karşısında geri çekilmeye devam ederken, dolar/yen paritesi 145,2 ile 2023’ün tepesini test etti.
Analistler, Fed’in bir müddet daha şahin kalmaya devam edebileceği telaşının doları öteki para üniteleri karşısında desteklediğini söz ederek, şahin Fed kaygılarının bölge genelinde teknoloji payları üzerindeki satış baskısını da artırdığını hatırlattı.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde1,3, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,4, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,8 kıymet kaybetti.
Borsa, cuma günü kapanış rekoru kırdı
Yurt içinde cuma günü alıcılı seyreden Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 3,67 kıymet karıyla günü 7.714,38 puandan tamamlayarak kapanış rekoru kırdı.
Dolar/TL, cuma gününü evvelki kapanışın çabucak üstünde 29,8681’den tamamlamasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 27,0490 düzeyinden süreç görüyor.
Bugün dünya genelinde bilgi gündeminin sakin olduğunu aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 7.750 ve 7.900 düzeylerinin direnç, 7.500 puanın takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.
