Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Lideri Engin Aksoy, Türkiye’ye bu yılın birinci 6 ayında 4,8 milyar dolar seviyesinde milletlerarası direkt yatırım girişi olduğunu belirterek, “Bu yatırımların 2,5 milyar doları birleşme, satın alma yahut sıfırdan üzere yatırım sermayesi girişleri. Önümüzdeki 6 ayda makroekonomik istikrar ve düzenleyici çerçevede yaşanabilecek iyileşmelerin en az 7,1 milyar dolarlık ek bir yatırım sermayesi girişini tetikleyebileceğini iddia ediyoruz.” dedi.
Aksoy yaptığı açıklamada, Türkiye’nin global milletlerarası direkt yatırım akımlarından yüzde 1,5 hisse alma maksadı bulunduğunu tabir ederek, mevcut sayıların Türkiye’nin potansiyelini tam olarak yansıtmadığını söyledi.
“7,1 milyar dolarlık ek yatırım sermayesi girişini tetikleyebilir”
Türkiye’ye bu yılın birinci 6 ayında 4,8 milyar dolar seviyesinde memleketler arası direkt yatırım girişi gerçekleştiğini bildiren Aksoy, “Bu yatırımların 2,5 milyar doları birleşme, satın alma yahut sıfırdan üzere yatırım sermayesi girişleri. YASED üst yöneticilerine yönelik gerçekleştirdiğimiz PULSE anketimizin haziran devri sonuçlarına dayanarak önümüzdeki 6 ayda makroekonomik istikrar ve düzenleyici çerçevede yaşanabilecek iyileşmelerin en az 7,1 milyar dolarlık ek bir yatırım sermayesi girişini tetikleyebileceğini varsayım ediyoruz.” diye konuştu.
2002 yılından bu yana Türkiye’ye gelen tüm yatırımlar içerisinde Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin yüzde 59 hisse ile birinci sırada yer aldığını aktaran Aksoy, şunları kaydetti:
“Bu yılın birinci 6 ayında da aslında bu genel eğilimin korunduğunu görüyoruz. AB ülkeleri, yüzde 56 hisse ile Türkiye’ye gelen sermaye girişlerinde birinci kaynak bölge olmaya devam etti. Ülkeler seviyesinde bakıldığında, Hollanda’nın toplam yatırım sermayesi girişlerinin yüzde 23’ünü oluşturduğunu, Hollanda’yı, yüzde 15 ile Rusya, yüzde 13 ile BAE, yüzde 7 ile Almanya ve yüzde 7 ile İrlanda’nın izlediğini görüyoruz. Toptan ve perakende ticaret, elektrik üretimi 2023’ün birinci 6 ayındaki yatırım sermayesi girişlerinde öne çıkan dallar oldu. Bu dallara ek olarak, geçen sene de öne çıkan alanlardan biri olan bilgi ve bağlantıda yatırım girişlerinin devam ettiğini görüyoruz.”
Uluslararası firmaların yatırım yapacakları ülkeyi seçerken pazar büyüklüğü, iş ortamının sofistikasyonu, insan kaynağı, maliyetler, altyapı ve lojistik, vergi ve teşvikler, düzenleyici çerçeve, yatırım yeri uygunluğu, ekonomik ve politik risk göstergelerindeki performansı göz önünde bulundurduğunu tabir eden Aksoy, “2018’den beri tertipli olarak yenilediğimiz Türkiye’nin Memleketler arası Direkt Yatırımlar Açısından Rekabetçilik Tahlili çalışmamızda, Türkiye ile birlikte yatırım kararlarında kısa listeye alınan ülkelerin performanslarını, bu kategorilerin her biri özelinde yakından takip ediyoruz.” dedi.
YASED Lideri Aksoy, Türkiye’nin; içerisinde bulunduğu bölgede nüfusu ve Gümrük Birliği’nin de katkısıyla ağır ticaret bağlantıları içerisinde olduğu AB pazarına yakınlığı ile değerli bir yatırım destinasyonu olduğunu vurguladı.
Türkiye’nin avantajı insan kaynağı ve altyapı
Türkiye’nin, rekabet içerisinde olduğu Polonya ve Macaristan üzere ülkelere kıyasla maliyetlerin daha düşük bir ülke olduğunu belirten Aksoy, “Genel olarak vergi ve teşvikler, kıyaslanan ülkelere nazaran Türkiye’de hala bir cazibe ögesi. Her ne kadar potansiyelinin tamamını kullanamasa da Türkiye’nin avantajlı olduğu öteki alanlar ise insan kaynağı ve altyapı.” dedi.
Bununla birlikte risk göstergeleri ve düzenleyici çerçeve açısından Türkiye’de hala güzelleşme alanlarının mevcut olduğunu, bunun için başta Yatırım Ortamını Uygunlaştırma Uyum Konseyi’ne (YOİKK) kıymet verdiklerini belirten Aksoy, etkin katkı sağladıkları istişare platformlarında, öncelikli gündem hususlarını kamu otoriteleriyle birlikte takip ettiklerini, yakın vakitte açıklanması beklenen Orta Vadeli Program’da da YASED için kıymetli olan gündem bahislerinin takibini yapacaklarını söyledi.
Engin Aksoy, YASED olarak Türkiye’nin memleketler arası direkt yatırımlar açısından rekabetçiliğinin artırılmasında en kıymetli rol oynayan iki temel ögenin, hukukun üstünlüğü unsuruna dayalı öngörülebilir bir düzenleyici çerçevenin temini ve ülkeyi yüksek gelirli ülkeler kümesine taşıma vizyonuna sahip makroekonomik istikrarın sağlanması olduğunu düşündüklerini tabir etti.
Bu ön şartlara ek olarak da global rekabet ortamının aktüel dinamikleri olan ve rekabetçiliğin kaldıraçları olarak nitelendirdikleri bahisler bulunduğunu aktaran Aksoy, şunları kaydetti:
“Bunlar; global tedarik zincirlerine entegrasyonun artırılması, dijital dönüşümün gerçekleştirilmesi, sürdürülebilir kalkınmanın benimsenmesi ve insan sermayesinin geliştirilmesi. Bu alanlarda Türkiye’nin ve firmalarının global seviyede değişen rekabet yarışında öncü olmalarına takviye olacak çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Bu çerçevede bu devirdeki en değerli gelişmelerden birisi Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Cevdet Yılmaz başkanlığında, 15 Ağustos’ta, yatırımlarla direkt ilgili bakanlarımız ve liderlerimizin da katıldığı toplantıda, YOİKK’in yeni devir aksiyon planına yönelik YASED’in tekliflerini detaylı bir biçimde sunma imkanım oldu. Başta ferdî bilgilerle ilgili mevzuatın geliştirilmesi, emisyon ticaret sisteminin kurulması ve bilhassa dijital dönüşümü hızlandırmak hedefiyle siber güvenlik, 5G, fiber internet, bilgi merkezleri üzere alanlarda yatırımların önünü açacak düzenlemelerin yapılmasına dair birçok bahiste YOİKK üyelerinin sergilediği olumlu yaklaşımlar bizleri şad etti.
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımızın da bilhassa belirttiği, ekim ayında meclis gündemine sunulması planlanan Yatırım Ortamı Mevzuat Paketi içinde bu mevzuları neticelendirme imkanı bulabilirsek ülkemizin milletlerarası direkt yatırım rekabetçiliğini artırma konusunda değerli bir ara katedeceğimizi düşünüyorum. Türkiye’nin şirketleri olan YASED üyelerinin ülkemizin sürdürülebilir kalkınmasına yüksek katma pahalı yatırımları ile hizmet etmeye devam edeceğini ve yatırım ortamına yönelik her güzelleşmenin mevcut ve yeni yatırımlarda net artış olarak döneceğini de ayrıyeten tabir etmek isterim.”