Ekonomi kamuoyu gelecek 3 yıl için yol haritası niteliğindeki Orta Vadeli Program’a odaklandı.
Programı, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz açıklıyor.
Yılmaz’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
* OVP’nin birinci yılında uygulanacak siyasetler ve somut önlemler, detaylı olarak 2024 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda yer alacak.
* OVP’de 2024-2026 periyoduna lişikin temel emeller, kestirimler, yapısal ıslahat varsayımı yer alacak. OVP belirsizlikleri azaltacak.
* Tek haneli enflasyona giderken büyüme ve istihdamı ihmal etmeyeceğiz.
* OVP’nin dört temel gayesi var. Afet yaralarının sarılması, makro istikrarın sağlanması ve enflasyonun tek haneye inmesi, büyüme ve istihdamın devamı, toplumsal adalet.
* OVP’de üç temel siyaset aracı olacak. Bunlar sarsıntı harcamaları hariç mali disiplinin sağlanması, para siyaseti ve yapısal dönüşümlerdir. Yapısal ıslahatlarda orta vadede somut tesirler bekliyoruz. Kısa vadede beklentileri uygunlaştırmayı hedefleyoruz. Merkez Bankası araç bağımsızlığı çerçevesinde üzerine düşeni yapacak.
“Olumlu tesirleri artırmayı hedefliyoruz”
* Para siyasetini devrin gereksinimlerine uygun uygulamaya devam edeceğiz. Merkez Bankamız araç bağımsızlığı çerçevesinde üzerine düşeni yapacaktır. Yapısal dönüşümlerde orta vadede somut tesirler bekliyoruz, kısa vadede yapısal dönüşümler gerçekleştiren ülke olarak beklenti kanalıyla olumlu tesirleri artırmayı hedefliyoruz.
* Son 20 yılda ortalama 3,6 büyürken dünya iktisadı son yıllarda yüzde 3’lere gerilemiş durumda. Bunu 25-26’ya uzattığınızda tablo fazla değişmiyor. Dünya ticareti büyümenin üstünde gerçekleşirdi bu yıl yüzde 2,3 büyüme bekleniyor dünya ticaretinde. Bu periyodun kurallarını düzgün okuyarak politikalarımızı şekillendirmek durumundayız.
* Son 20 yılda Türkiye’nin ortalama yıllık büyüme oranı yüzde 5,5 olarak gerçekleşmişti. Dünyanın 2 puan üstünde büyüme performansı sergilemişiz. 2024’te yüzde 4,0, 2025’te yüzde 4,5, 2026’da yüzde 5,0 büyüme bekliyoruz. Bu yıl 1,67 milyar Dolar ulusal gelire ulaşacağız. Kişi başına gelirin 2024’te 12,875, 2025’te 13,717, 2026’da 14,855 dolar olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. Nüfusumuzun 88 milyon 750 bine ulaşmış olacak. Ortalama olarak 4,5 büyüme kaydedecek. İstihdamda 2,7 milyon artış bekliyoruz.
“Her yıl istihdamda artış bekliyoruz”
* Yıllık 909 bin ek, her yıl istihdamda artış bekliyoruz. Buna karşın işsizlik oranında istek ettiğimiz ölçüde gerileme olmuyor. İşgücü piyasasına iştirak oranında süratli yükseliş bekliyoruz. İşsizlik oranının 2024’te yüzde 10,3’e, 2025’te yüzde 9,9’a, 2026’da yüzde 9,3’e gerilemesini bekliyoruz. 2023 yılını %4,4’lik büyümeyle kapatmayı bekliyoruz.
* Süreksiz olarak enflasyonda yükseliş kelam konusu. Geçiş periyodunun sonrasında çok daha sağlıklı bir yerde kalıcı olarak enflasyonu düşürmenin yolunu açmış oluyoruz. 2023 yılında yıl sonu TÜFE’nin yüzde 65 olmasını bekliyoruz. 2024 yıl sonunda TÜFE’nin %33,0, 2025 yıl sonunda %15,2, 2026 yıl sonunda %8,5 olmasını bekliyoruz.
* İhracatın bu yıl 255 milyar, 2026’da 320 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz. Cari açığın -2’ler civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Yurt içi tasarruflarımızı artıracağız. 1,6 puan artış göstereceğini varsayım ediyoruz. Yıl sonunda cari süreçler açığının 4 milyar dolar olmasını bekliyoruz.
* 2023’te zelzeleye ayırdığımız bütçe 762 milyar TL. 2024’te 1 trilyon 62 milyar TL. 3 trilyona yakın kaynağın afetin yaralarını sarmak için kullanılacağını tabir etmek isteriz. 2023 yıl sonunda bütçe istikrarının 1,63 trilyon TL açık vermesini bekliyoruz. 2023 yıl sonunda faiz dışı bütçe istikrarının 966,8 milyar TL açık vermesini bekliyoruz.
* Gelirlerimizde bir ölçü artış öngörüyoruz. Gelirlerimizin ulusal gelire olan oranı 20,6’ya ulaşmış olacak.
OVP’deki 3 yıllık amaç ve varsayımlar şu şekilde
Büyüme
2023: Yüzde 4.4
2024: Yüzde 4
2025: Yüzde 4.5
2026: Yüzda 5
İşsizlik hedefi
2023: Yüzde 10.1
2024: Yüzde 10.3
2025: Yüzde 9.9
2026: Yüzde 9.3
Enflasyon
2023: Yüzde 65
2024: Yüzde 33
2025: Yüzde 15.2
2026: Yüzde 8.5
Bütçe açığı
2023: 1,6 trilyon lira
2024: 2,65 trilyon lira
2025: 1,82 trilyon lira
2026: 1,82 trilyon lira
Kişi başına gelir amacı
2023: 12 bin 415 dolar
2024: 12 bin 875 dolar
2025: 13 bin 717 dolar
2026: 14 bin 855 dolar
