THY ve Pegasus dahil yaklaşık 300 havayolu şirketini çatısı altında toplayan ve sivil havacılık trafiğinin yüzde 83’ünü temsil eden Milletlerarası Hava Nakliyeciliği Birliği 2023 yılının birinci yarısına ait havacılık bölümünün görünümünü yayınladı.
Buna nazaran Fiyatlı Yolcu Kilometre (RPK) cinsinden ölçülen yolcu trafiği, 2023 yılının ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 40,5 artış göstererek koltuk kapasitesinin biraz üzerinde bir artış gösterdi ve kesim genelinde hava seyahatine yönelik güçlü talebin devam ettiğinin sinyalini verdi.
Havayolları operasyonlarını artırmaya devam ederken, mevcut koltuk-kilometre (ASK) cinsinden ölçülen koltuk arzı da yıllık bazda yüzde 34,8 arttı. Önümüzdeki yıl için havacılık sanayisi için görünüm biraz daha optimist.Tüm bölgelerdeki yüksek yolcu talebi trafiği havacılık trafiğini güzelleşmeye gerçek itti. 2024 yılında global havacılık dalının yolcu talebinde 2019 yılı tam düzeyine ulaşması bekleniyor. Uçakların doluluk oranlarında da değerli güzelleşmeler oldu.
Uçaklarda ortalama doluluk oranları tüm bölgelerde arttı ve 2023’ün ikinci çeyreğinde neredeyse pandemi öncesi düzeylere ulaştı. Dal seviyesinde doluluk oranı ikinci çeyrekte yüzde 82,4 ile yaklaşık 2019’un ikinci çeyreğindeki seviyeyi yakaladı.Sektör genelinde doluluk oranlarındaki güzelleşme, hem hava seyahatine olan talebin hem de havayolu şirketlerinin operasyonlarının daha karlı olduğunun olumlu bir göstergesi olarak görülüyor.
İç sınırlarda yüksek rakamlar
Global olarak yurt içi yolcu trafiği ikinci çeyrekte tam düzgünleşme göstererek 2019 yılının ikinci çeyreğindeki düzeylerin yüzde 4,5 üzerinde gerçekleşti.
Bu gelişme, ana yurt içi pazarların sergilediği güçlü performanstan ve yolcu akışlarının bu yılın başından bu yana artmaya devam ettiği ve şu anda pandemi öncesi düzeyleri aştığı Çin Halk Cumhuriyeti’ndeki güçlü toparlanmadan kaynaklandı. Öte yandan uzun müddettir devam eden seyahat kısıtlamalarının neden olduğu aksiliklerin aşılmasıyla memleketler arası uçuş trafiğindeki toparlanma 2023 yılının ikinci çeyreğinde de seyrini sürdürdü.
Uluslararası uçuşlarda yolcu talebi (RPK)2019 yılının yüzde 87,6’sına ulaştı. Bölgeler ortasında milletlerarası trafik artışında Asya Pasifik havayolları yıllık bazda yüzse 156,2 artışla başı çekse de bölgedeki havayolları hala 2019 düzeylerinin yüzde 33,5 altında bulunuyor. Batı çizgisindeki ana güzergahlardaki yolcu artışı olumlu beklentileri destekliyor.
İkinci çeyrekte, Avrupa ile Kuzey Amerika ve Avrupa ile Orta Doğu ortasındaki yolcu akışı, pandemi öncesi düzeylerini sırasıyla yüzde 5,9 ve yüzde 2,1 oranında aştı. Avrupa içindeki milletlerarası trafik, 2019’un ikinci çeyreğine eşit olacak formda büsbütün eski durumuna getirildi. Asya Pasifik’ten gelen yolcu akışı süratle artmaya devam ediyor ve öteki rotalardaki açığı kapatıyor. Avrupa – Asya üzere rotalarda ise Ukrayna’daki savaşın neden olduğu trafik sapmaları gözleniyor.
Premium yolcu sayısı artışta
Milletlerarası yolcu trafiğinde kabin sınıfına nazaran dağılım 2023 yılının ikinci çeyreğinde Premium yolcu trafiğinin bölüm seviyesinde İktisat’tan evvel toparlandığını gösteriyor.
Toplam Premium yolcu sayısı 2019 düzeylerinin yüzde 8,1 altındayken, İktisat bu bazda yüzde 12,7 eksikle daha da geride kaldı. Orta Doğu ve Güney Amerika merkezli hava yolları dışında birden fazla bölgede emsal bir gelişme yaşandı.IATA’ya nazaran İş seyahatlerinin pandemi öncesi modellere dönüp dönmeyeceği şimdi aşikâr olmasa da Premium trafiğinin güçlü bir formda toparlanması, bölüm için memnuniyet verici bir gelişme.
Toparlanma sırasında milletlerarası bilet satışlarını geride bırakan yurt içi satışlar, 2023’ün ikinci çeyreğinde salgın öncesi düzeyleri aşarak istikrarlı bir yükseliş eğilimi izledi. Memleketler arası seyahat talebi de son birkaç ayda emsal olumlu işaretler gösterdi. Toplam ileri rezervasyonlar, hane halklarının karşı karşıya olduğu mevcut ekonomik zorluklara, yüksek jet yakıtı fiyatları ve genel olarak yüksek enflasyon nedeniyle artan bilet fiyatlarına karşın talebin dirençli kalmaya devam ettiğini gösteriyor.
Küresel havacılık sanayisi için kısa vadeli görünüm büyük ölçüde değişmeden kalırken, toplam yolcu sayısının 2024’ün başında 2019 düzeylerine dönmesi ve 2040’a kadar iki katına çıkması bekleniyor. IATA anketine karşılık veren iştirakçilerin yaklaşık yarısı bilet fiyatlarında rastgele bir değişiklik beklemezken, yüzde 36’sı daha fazla düşüş görmeyi bekliyor. Kargo tarafında ise iştirakçilerin cevapları hava kargo işindeki mevcut kuvvetli durumu yansıtıyor. Geleceğe yönelik beklentilerde iştirakçilerin yalnızca yüzde 24’ü önümüzdeki 12 ayda kargo operasyonlarında güzelleşme beklerken, yüzde 52’si bu periyotta değerli bir değişiklik beklemiyor.
546 milyar dolar gelir beklentisi
Genel olarak 2023 yılı için toplam havacılık gelirinin, yüzde 9,7 oranında süratli bir büyüme göstererek, covid öncesi düzeyin yaklaşık yüzde 96’sına ulaşması bekleniyor. Bunun sonucunda yolcu gelirinin 2019 yılı düzeyinin yüzde 90’ı civarında olan 546 milyar ABD dolarına yükseleceği hesaplanıyor. Kargo gelirlerinin de 140 milyar ABD doları seviyesinde kalacağı varsayım ediliyor. Kargo gelirinin 2019’a nazaran hala yüzde 40 civarında daha yüksek olması ve toplam havayolu gelirinin yaklaşık yüzde 20’sini oluşturması bekleniyor.
