Ferit PARLAK
Akyazı ile Ankara ortasında hizmet veren, Bolu Tüneli’nin de içinde bulunduğu otoyola, kardeş otoyol geliyor. 1 milyar euroya mal edilecek ve 200 kilometre uzunluğunda olacak otoyol, gidiş geliş 3’er şeritli olarak planlanıyor.
Ayrıca Ankara-İstanbul ortasını 80 dakikaya düşürecek yeni Süratli Tren Projesi de 2028’de bitirilecek. 344 kilometrelik güzergahta 350 kilometre hız yapılabilecek Ankara-İstanbul Muhteşem Süratli Tren Hattı’nda 120 kilometreyi bulan 52 tünel inşa edilecek.
Eskişehir-Antalya Süratli Tren Projesi de planlanıyor. Tamamlandığında İstanbul Antalya ortası 4 saat 45 dakikaya, Eskişehir Antalya ortası ise 2 saate düşecek.
293 kilometrelik Kırıkkale-Samsun, 513 kilometrelik Samsun-Trabzon-Sarp ve ihale basamağında olan 143 kilometrelik Çatalca-Çayırova, 192 kilometrelik Aksaray-Yenice Süratli Tren Sınırı ise planlanan öteki projeler ortasında yer alıyor. Yeni yapılacak çizgiler ile birlikte yük nakliyatında demiryolunun hissesi 5 yılda 4 kat artırılarak, 38 milyon tondan 146 milyon tona çıkarılacak.
2028 ve 2053 hedefleri…
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 2023-2028 yılları ortasında hayata geçirilecek proje ve yatırımlar ile 2053 yılı ulaştırma ve altyapıda ortaya konan gaye ve projeleri açıklayarak, gazetecilerin sorularını cevapladı.
“11 trilyon dolarlık ticaret sınırının merkezindeyiz”
Uraloğlu, “Ülkemiz 4 saatlik uçuş müddetiyle, yaklaşık 1 milyar 650 milyon insanın yaşadığı, 43 trilyon 200 milyar dolar Gayri Safi Ulusal Hasıla’ya sahip ve 11 trilyon dolar ticaret hacmi bulunan 67 ülkenin merkezi pozisyonundadır. Üç kıtayı birbirine bağlayan jeopolitik pozisyonuyla da Avrupa, Asya ve Afrika ülkelerinin ekonomik ve toplumsal gelişimleri için çok kıymetli bir noktada bulunuyor. Bu gerçeklerden hareketle son yıllarda ülke içinde çok modlu ulaşım ilişkileri sağlamanın yanı sıra, memleketler arası koridorlar oluşturarak, kıtalar ortasında kesintisiz ve kaliteli ulaşım altyapıları tesis ediyoruz” dedi.
Dünya ticaret hacmi 10 yılda 2 kat artacak
Bakan Uraloğlu, “2020-2050 yılları ortasında ulaşıma yönelik talebin, yolcu sayısı-km cinsinden iki katına çıkacağı öngörülüyor. 2020 yılında 12 milyar ton olan dünya ticaret hacminin 2030 yılında 25 milyar tona, 2050 yılında 95 milyar tona ve 2100 yılında ise 150 milyar tona çıkacağı varsayım ediliyor. Ülkemizde şu anda yaklaşık 26, 5 milyon olan araç sayısı 2050’li yıllarda 55 milyon civarında olacak. İşte biz de bu gerçekler ışığında çalışmalarımızı hayata geçiriyoruz” diye konuştu.
194 milyar dolarlık yatırımla yıllık 30 milyar dolar tasarruf
Bakan Uraloğlu, “Son 21 yılda ülkemizin ulaşım ve irtibat altyapısına harcadığımız yaklaşık 194 milyar dolar ile bu alanlarda çok değerli aralıklar kat ettik. Cumhuriyetimizin 100. yılında kaydetmiş olduğumuz değerli yatırımlar ve gelişmeler ile stratejik pozisyonumuzun gereğini en düzgün biçimde kıymetlendirerek ülkemizi memleketler arası alanda vazgeçilmez bir seviyeye taşıdık” formunda konuştu.
Yapılan 194 milyar dolarlık yatırımla yaklaşık 1 trilyon 260 bin dolarlık üretime katkı sağlandığına dikkati çeken Uraloğlu, “Gayri safi yurt içi hasılaya 606 milyon dolarlık bir katkı sağlamışız. İhracata yeniden yaklaşık 110 milyar dolarlık, vergiye 31,6 milyar dolarlık ve her yılda yaklaşık 1 milyon bireye kabaca katkı sağlamışız. Bunların tasarruf tesirine bakacak olursak bütün kesimlerde yaklaşık 30 milyar dolarlık tasarruf ediyoruz. 2002’de 100 milyar taşıt kilometreye düşen mevt sayısı 5,72 iken bugün artık yaklaşık 4,5 kat azalarak 1,08’e düştü” sözlerini kullandı.
“Ankara-İstanbul’u süratli trenle 80 dakikaya düşüreceğiz”
Osmaneli-Bursa-Balıkesir Süratli Tren Çizgisi’ni 2026’da bitireceklerini belirten Uraloğlu, “Mersin, Adana, Osmaniye, Gaziantep sınırımızı 2027’de bitireceğiz. Kapıkule’den girdiğimizde Gaziantep’ten süratli trenle çıkmış olacağız. Ankara’nın İzmir’e kontağını sağlayacak 508 kilometrelik yüksek süratli tren sınırını 2028’de bitirmeyi hedefliyoruz. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden de geçecek olan ve Uzakdoğu’yu Londra’ya ikinci kere bağlayacak olan demir yolu çizgimizi tekrar planlıyoruz. Karadeniz’e ulaşacak demir yolu sınırımızın birinci etapta Kırıkkale ile Çorum ortasının 2028’e kadar bitirilmesini planlıyoruz. Ankara-İstanbul ortasında üstün süratli tren projemizi bitirdik. Bunun fizibilitelerini yapıyoruz. Ankara ile İstanbul ortasını iki durakla yaklaşık 80 dakikada kat etmiş olacağız. Bunu da 2028 için argümanlı olabilir ancak bunu da inşallah ihalesini yapıp bunun da üretim çalışmalarına başlayacağız” biçiminde konuştu.
Uraloğlu OSB’ler ile limanlar ortasında sağlanacak demiryolu ilişkilerinin endüstricinin ve ihracatçının navlun maliyetlerini düşüreceğine dikkat çekerek, “ Direkt endüstrilerin, OSB’lerin içerisinde yerinden yükü alıp direkt lojistik merkezlere, limanlar aktarmayla ilgili bir çalışmadır. Değerlidir, şu anda 439 kilometre bu türlü sınırımız var, 268 kilometre daha 2028 yılına kadar inşallah yapmış olacağız. Yük nakliyeciliğinde şu anda 38 milyon ton yüzde 5 üzere bir oran var, bunu 2028’de 146 milyon tona, 2053’te de 448 milyon tona eriştirerek yüzde 22’lik bir hissesi inşallah demir yollarının üzerine yüklemiş olacağız” halinde konuştu.
Demiryolu uzunluğu 13 bin 900 kilometreye çıktı
Uraloğlu, “2022’de 2 bin 505 olan sinyalli çizgi uzunluğumuzu 8 bin 46 kilometreye çıkardık. Şu andaki demiryolu uzunluğunun da yaklaşık 13 bin 900 kilometre oldu. 2 bin 122 kilometre olan elektrikli çizgi uzunluğunu 7 bin 142 kilometreye yükselttik. 181 kilometre olan demiryolu tünel uzunluğunu 373 kilometreye yükselttik. Yüksek süratli tren ile taşınan toplam yolcu sayısı 76,2 milyona ulaştı. Tamamlanan 395,2 kilometre kent içi çizgi var. 102 kilometre ise devam ediyor.” Dedi. Uraloğlu, İstanbul’da 340 kilometre kent içi raylı sistem olduğunu ve bunun 127,5 kilometresinin Bakanlık tarafından yapıldığını aktardı. Uraloğlu, “Karayollarına baktığımızda yaklaşık 2053’e kadar 31 milyar dolarlık bir yatırım düşünüyoruz. Şu andaki bölünmüş yolumuz 29 bin kilometre, 2028’de 31 bin kilometrenin üzerine çıkaracağız, 2053’te de 38 bin kilometrelik bir bölünmüş yol gayemiz var” formunda konuştu.
5 yılda 544 kilometre otoyol
Uraloğlu, “2028 yılına kadar 544 kilometre yeni otoyolu ağını da inşallah bitirmiş olacağız. Aydın-Denizli Otoyolu İzmir’e ilişkiyi sağlarken başka taraftan da Antalya’ya ilişkiyi sağlayacak. Turizm destinasyonunda Antalya ile Denizli’yi ve İzmir’i de bu koridorla birleştirmiş olacağız” dedi.
“Amanoslar ile Gaziantep sanayi denize ulaşacak”
Amanoslar için de bu yıl ihale yapılacağını lisana getiren Uraloğlu, “Bizim evvelden beri gündemimizdeydi, Amanoslar’ı geçen hem demir yolu, hem de otoyol çizgimizi planladık, bu yıl içerisinde ihalesini yapacağız. Gaziantep endüstrisini denize ulaştırmış olacağız, bu manada da değerli. Ve İskenderun kıyısında sıkışmış olan sanayi bölgesini artık Amanoslar’ın gerisine, Hassa tarafına gerçek da önemli bir genişleme imkânı sağlamış olacağız. Temelinde biz hani yalnızca bir ulaştırmayı değil sahiden bütün projelerimizde ülkemizin iktisadına ve gelişmesine nasıl katkı sağlarız, onu da düşünüp planlamaya çalışıyoruz” biçiminde konuştu. Uraloğlu, deniz yolunda da kapasitenin arttırıldığını anlattı. Haberleşmede taşınabilir abone sayısını 23 milyondan yaklaşık 91 milyona çıkardıklarını belirterek, “Geniş band abone sayısı yokken artık yaklaşık 92 milyon civarında abonemiz var. Fiber sınır uzunluğumuz 81 bin kilometreyken artık 526 kilometre civarında. Uydulara baktığımızda, yaklaşık 12 tane uyduyu uzaya göndermişiz. Artık son olarak da 2024 yılının çabucak başında 6A uydumuzu inşallah uzaya fırlatmış olacağız” dedi.
Hatay Havalimanı tekrar yapılacak…
Uraloğlu, Hatay Havaalanı’na şu an boş uçakların indiğini dolu uçakların kalkabildiğini vurguladı. Uraloğlu, kelamlarına şöyle devam etti: “Projemizi yaptık. Artık süratlice ihalesini yapıp havaalanını tekrar yapacağız. Birebir yere yapacağız maalesef. Zira diğer bir yer yok orada. Lakin ya ben bunu deneyim ettik niçin bir daha deniyoruz derseniz şöyle bir örnek vereyim. Artık yaklaşım olarak Rize’deki ve Ordu Giresun’daki havaalanı yaklaşımıyla denizin içerisine nasıl yapmışsak burada da Amik Gölü’nün içerisine tıpkı mantıkla yapacağız.”
Havalimanlarına 20 milyar dolar…
Havayollarında 2053’e kadar yaklaşık 19,5 milyar dolarlık bir yatırım yapmayı planladıklarını belirten Uraloğlu, “2028’e kadar da 57 olan havalimanı sayımızı 61’e yükseltmeye hedefliyoruz. 2028’e kadar havalimanlarının genişletilmesi çalışmalarına başladık. Öncelikle Esenboğa ve Antalya ve Trabzon’da başladık. Çukurova Havalimanı bu sene sonuna kadar bitirmeye hedefliyoruz” dedi.
6G’nin planlamasına başladık
Uraloğlu, haberleşmede 2028’e kadar yaklaşık 10 milyar dolarlık bir yatırım yapmayı planladıklarına dikkat çekerek, “Buradaki geniş bant abone sayısını 112 milyona, taşınabilir abone sayımızı da 102 milyona ulaştırmayı hedefliyoruz. TÜRKSAT 6A’yı önümüzdeki sene inşallah uzaya fırlatacağız. Haberleşme de internet hizmetini 100 megabit saniyeye ulaştırarak her konuta ulaşmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
Bakü-Tiflis-Kars Sınırı eksiksiz yenilenecek
Ulaştırma Bakanı Uraoğlu, Cumhurbaşkanı’nınekim ayında Çin ziyareti olabileceğini söz ederek, “ÇinlilerinKonya, Aksaray, Yenice, Akdeniz çizgisinde bir finansman yahut işlerin ortak yapılması konusundailgileri var. Yapılmış olan ihaleler var. Hasebiyle bunların bu süreçte birazcık daha hayata geçeceğini düşünüyorum. Bununla ilgili gerekli görüşmeleri yaptık. Bundan sonra daha iş birliği içerisinde yürüyeceğiz Jenerasyon Yolu’yla ilgili birçok alternatif var. Her ülke burada rol almaya çalışıyor. Her ülke gerek kendi ülkesinden geçsin gerekse de geçecek güzergahta kendilerinin dahli olsun istiyor. Şu andaki Bakü-Tiflis-Kars çizgimiz var ve bu tam yenileniyor. Şu an kapalı orası. Sebebi de büsbütün yenileniyor olması” dedi. Uraloğlu, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kuzey Koridoru biliyorsunuz neredeyse devre dışı kaldı, şu anda Orta ve Güney Koridor daha faal ve Orta Koridorda da çok net bir halde biz varız. Güney Koridorun yeniden limanlar ayağında da biz varız. Bilhassa Irak’ın Fav Limanından Nusaybin’e, Habur Hudut Kapısına ulaşacak bir projesi var çok yakın vakitte bu netleştirildi. Irak tarafıyla karşılıklı mutabakatlar imzaladık ve Körfez bölgesindeki ülkeler de buna katkı sağlayacak. Yaklaşık 1.200 kilometre demir yolunu ve 2 çarpı 3 otoyolu hayata geçireceğiz. Yani çok süratli gelişecek bir koridor ve önemli de bir alternatif olacak diye düşünüyoruz.”
“İstanbul için tahliye planımız var”
Olası İstanbul sarsıntısıyla ilgili tahliye planlarının hazır olduğunu belirten Uraloğlu, Kuzey Marmara Otoyolu’nunİstanbul’un aort damarı üzere olduğuna işaret ederek, “Biz Kınalı-Malkara Otoyolu dediğimiz Çanakkale istikametinden tahliye veacil yardımısağlamış olacağız. Birebir halde Osmangazi Köprüsü’nden ve Kuzey Marmara Otoyolu’ndan da sağlamış olacağız “ dedi.
Deprem riski için Sarıyer Kilyos Tüneli…
Abdulkadir Uraloğlu, “Sarıyer-Kilyos tünelinin, yaklaşık 7 kilometre tünel, toplam 8 kilometrelik bir çizgi bağladık ve İstanbul’un risklerine karşı kıymetli bir yapı ve ulaşımını rahatlatacak bir yapı olacak. Kuzey Marmara Otoyolunun HasdalBaşakşehir ortasındaki 45 kilometresini devam ediyoruz, bu tekrar Kanal İstanbul üzerinde” dedi.
