Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Bünyamin YAVUZ
Barınma, sıhhat, elektrik, su, telekomünikasyon, ulaşım, eğitim, güvenlik, trafik, enkaz kaldırma ve asbest tehlikesi, iş gücü kaybı, iktisat, tarihi dokunun kaybı ve demografik yapı üzere her türlü sorunun hala devam ediyor olması, kentimiz insanını çaresiz bırakmıştır.
Hatay’daki işyerlerinin tekrar ayağa kalkabilmesi ve iş hayatının başlayabilmesi, istihdamın tekrar sağlanabilmesi için, vilayetimize özel teşvikler, hibe dayanaklarının ve işletmelere faizsiz ve uzun vadeli kredilerin verilmesi ayrıyeten verilecek hibenin, işyerinin büyüklüğü, üretim ölçüsü ve pazar hissesiyle orantılı olması gözetilmelidir. Sarsıntının iş hayatına en büyük tesiri başta maddi olmakla birlikte, birebir vakitte travmaların ve ruhsal buhranların yaşanması halindedir.
Girişimcinin işyeri yıkılmış, makine ve ekipmanları enkaz altında kalmış, ağır hasar görmüş ya da yağmalanmıştır. Çalışanları vefat etmiş, yaralanmış ya da kentten göç etmiştir. Bu nedenle, çalışan sayısında önemli bir düşüş olmuştur. Sarsıntı sonrası ömür standartlarının sıhhat ve eğitim imkanlarının hayli kısıtlı olması da göç eden çalışanların kente geri gelmesine mani oluyor.
Ayrıca birtakım çalışanların epey yüksek fiyat istemesi nedeniyle, çalışanlarını kaybeden teşebbüsçü sayısı epeyce fazladır. Girişimcilerin küçük bir kısmı, az hasar görmüş işyerini kendi maddi imkanlarıyla tadilat ettirmiştir.
Nitelikli iş gücünün kente geri dönüşü sağlanmalı
Tadilat yapacak usta sayısının az olması, hem işin yapılmasına mahzur olmakta, personellik fiyatlarının da epey yüksek olmasına sebebiyet veriyor. Bu durum, girişimciye ek maddi yükler getiriyor. İşyeri yıkılan teşebbüsçüler, işyeri bulma zahmeti yanı sıra fahiş oranlardaki kira fiyatlarıyla de savaşıyor.
En kısa müddet içinde, kenti terk eden nitelikli iş gücünün, kısmen de olsa kente geri dönüşünü sağlayıcı imkânlar ve ayrıcalıklar sağlanması dışında, mesleksel eğitim çalışmalarının artırılarak, mevcuttaki nüfusun, iş gücü olarak kıymetlendirilmesi bölgemiz için epey değerlidir. Bunun kapsamda, mesleksel eğitim ya da iş başı eğitim gerçekleştirilebilecek alanların, geliştirilmesi elzemdir. Tıpkı halde kentimizin tekrar ayağa kaldırılması için, muhtaçlık duyulan, nitelikli iş gücü, inşaat bölümünde de bulunamıyor.
Tüm bunların art planında, bölgeye gelen kısıtlı kaynak ve takviyenin, gerçek kurumlar ile iş gücüyle yönlendirilmesi ve gayesine uygun kullanılması gerekiyor. Özel olarak ne yapılması gerektiğinden fazla devletimizin bölgeyi “Özel Afet Bölgesi” ilan ederek tüm denetimi eline alarak teşvik, hibe ve dayanakların olabildiğince artırılması gerekiyor. Tekrar yapılanma sürecinde de lokal halkın, sivil toplum kuruluşlarının ve kanaat başkanlarının fikirleri alınarak karar alınması gerekiyor.