Hamide HANGÜL
Deprem felaketi, seçim sürecinin tamamlanması, EYT sonrası iş konumlarının netleşmesi ve yaz tatilinin sona ermesiyle birlikte iş piyasaları da hareketlendi ve iş ilanları yüzde 30 arttı.
Özellikle pandemi sonrası Türkiye’nin lojistik avantajını, Avrupa’ya yakınlığını gören imalat, madencilik, kimyasal, elektronik dallarındaki kimi yabancı yatırımların yanı sıra, Türk markalarına yatırım yapan kimi kümelerin şubeleşmeye gitmesi, yerli firmaların da yatırım kararları alarak yeni durumlar açmaya başlaması iş piyasalarını canlandırdı.
Sadece ekim ayında tek bir insan kaynakları sitesinde 30 bin yeni ilan yayınlarken, bir öteki İK’da aylık ortalamada günlük ilan beklentisi 16 binden 25 bine çıktı. İş ve işe yerleşmelere aracılık eden insan kaynakları bölümünün temsilcilerine nazaran, en fazla eleman arayışı ihracat odaklı üretim, teknoloji, sıhhat, turizm, besin, lojistik, perakende, yapı, güvenlik ve hizmet bölümlerindeki firmalarında yaşanıyor.
Özellikle besin ve lojistik firmalarının ilan yayınlama oranı, ikinci çeyrek ve dördüncü çeyrek ortasında yüzde 30’un üzerinde artarken, bilişim bölümünde yüzde 26 artış kaydetti. Yenibiriş Yönetici Ortağı Uğur Karaboğa, insanların CV’lerini güncellemeye, şirketlerin de üretim çizgilerindeki canlılığı artırıp, beklentilerini netleştirerek iş ilanlarını artırmaya başladığını söyledi. Karaboğa, “Deprem, seçim süreci, EYT ve yaz tatilinin bitmesiyle genel iş ilanlarında yüzde 30 bir artış gözlemliyoruz.
En çok artış, ihracat odaklı üretimde, sanayi ve teknoloji alanında. Sıhhat, turizm, eğitim dallarında de bunu görüyoruz. İş müracaat oranlarında da son vakitlerde yüzde 30-35’lik bir artış olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu. Türkiye’de çok fazla yeni yatırımcı kümeler olduğuna işaret eden Karaboğa, “Onlar da artık kurulumlarını istihdama döndürmeye başladılar. Mesela İstanbul Finans Merkezi’ni görüyoruz.
Türkiye’de yatırım yapmaya başlayan bankacılık, yatırımcılık dallarındaki şirketler bizde durum açmaya başladılar. Yeniden Türk markalarına yatırım yapan yabancı kümeler, fonlar var. Onlar markalara yatırım yaptıkça şubeleşme, fabrika, üretim noktasında önemli pik oluşturuyorlar. Bunun da bize önemli yansımaları oluyor. E-ticaret ve teknolojide de hareketlilik var” dedi.
“Tarımda önemli yatırımlar var”
Türkiye’nin durumu gereği yurt dışından önemli yatırımlar aldığına işaret eden Karaboğa, “Bunun en büyük tesirlerinden biri pandemi. Zira dünyada tedarik zincirinde oluşan sorunlarla, Çin, Hindistan, Vietnam, Tayland üzere ülkelerin merkez ülkelere uzaklıkları, lojistikteki ıstıraplar, Türkiye için fırsat oluşturdu.
Anadolu’da bu manada yatırımlar var. Yabancı yatırımlar. Mesela tarım alanında önemli yatırımlar gözlemliyoruz. Direkt hem ziraat, hem tarıma yatırım yaptılar. Bunun dışında yenilenebilir güç, dokumada. Teşviklerin tesiriyle Doğu, Güneydoğu, Karadeniz bölgesinde de bu alanda yatırımlar yapıldığını görüyoruz.
Ölçek olarak orta ve büyük ölçekli şirketler” dedi. Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan üzere ülkelerden de yatırımcılara işaret eden Karaboğa, “Yatırımcılar, inançlı liman olarak Türkiye’yi tercih ediyorlar” diye konuştu. İlan sayılarının da aylık ortalamada günlük 16-17 bin ilanla devam ettiğini söyleyen Karaboğa, “Bu aydan sonra beklentimiz 25 bin düzeylerine çıkmak. Yıl sonuna hakikat işe alımlarda yeniden hareketlenmeler olacaktır” dedi.
Lojistikte yüzde 30’u aştı
Eleman.net Kurucu Ortağı Hasret Duyarlar da üçüncü ve dördüncü çeyrek devirler karşılaştırıldığında, firmaların iş ilanı yayınlama oranlarında yüzde 18’lik bir artış olduğunu söyledi. Bunun beklenen bir artış olduğuna işaret eden Duyarlar, kelamlarını şöyle sürdürdü: “ Bilhassa besin ve lojistik kesimlerindeki firmaların ilan yayınlama oranı yüzde 30’dan fazla arttı. Bunların yanı sıra, firmaların sıklıkla aradığı lakin müracaat azlığı sebebiyle istihdamda zorlandığı konumlar da var.
Yine tecrübelerimizden biliyoruz ki, üretim kesiminde, eğitimli ve tecrübeli eleman bulmak firmalar için zorlayıcı olabiliyor. İlanlarda günlük 650 adetten 790 adetlere kadar bir artış kelam konusu. Ayrıyeten yabancı yatırım girişlerini eleman.net olarak hissediyoruz. Bilhassa üretim, davet merkezi alanında yapılan yatırımlar iş ilanlarına da yansımış durumda. Son 5 aylık periyoda baktığımızda, üretim alanındaki iş ilanları bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 34 artmış durumda. “
Ekim ayında 30 bin yeni ilan yayımlandı
Kariyer.net CEO’su Fatih Uysal ise, üçüncü çeyrek istihdam bilgileri değerlendirildiğinde, hem patron, hem iş arayan tarafında hareketlenme gördüklerini söyledi. Uysal, şöyle devam etti: “Kariyer.net’te yaklaşık 30 bin yeni ilanın yayınlandığı ekim ayını, geçtiğimiz yılın tıpkı devriyle kıyasladığımızda, ilan sayısında yüzde 14 artış yaşandığını görüyoruz.
Yılın başında yaşadığımız zelzele felaketi, akabinde iki seçim, yakın coğrafyada devam eden savaşlar ve para piyasasındaki gelişmelerle değerlendirildiğinde, istihdam piyasasının 2023’ün tüm kuvvetli şartlarına karşın büyümesi hayli sevindirici bir gelişme. Ekim datalarını, yılın evvelki ayları ile karşılaştırdığımızda, son çeyrekte şirketlerin çalışan bölüm oranlarının yükseleceğini öngörüyoruz.
Mavi yaka iş ve çalışan arama uygulamamız İşin Olsun dataları de ekim ayında, geçtiğimiz yılın tıpkı devrine nazaran yayımlanan ilanlarda, yüzde 22’lik bir artış karşımıza çıkıyor. Yılın birinci 10 ayında en fazla eleman arayanlar perakende, yapı ve turizm. Bu noktada, bilişim dalına de farklı bir parantez açmak gerekir. Son yıllarda süratli büyümesi ve yetenek açığı ile konuşulan bilişim bölümünde yayınlanan ilanlar, geçtiğimiz aya kıyasla yüzde 26 oranında artış gösterdi.
E-ticarette 2 milyon eleman açığı var
Suit Your Job Kurucusu Aysu Alım, iş piyasasında genel bir hareketlenmenin kelam konusu olduğunu kaydetti. Alım, “Finans, gayrimenkul, üretim, sıhhat ve bilişim dalları işe alımda epeyce büyük rol oynuyor. Hem yayınlanan ilan sayısında hem de müracaat oranlarında artış görüyoruz.
Özellikle bilişim kesimi, kendi içerisinde de artış yaşamakta. Bilhassa siber güvenlik, öne çıkıyor. Bilişimin yakaladığı ivmeyi uzunca bir mühlet koruyacağını iddia ediyoruz. Teknoloji startupları, istihdam için yeni fırsatlar yaratmaya devam edecekler” diye konuştu. Türkiye’de bu yılın 6 ayında 600 milyar TL hacme ulaşan e-ticarette de kıymetli bir istihdam açığı bulunduğuna işaret eden Alım, “WORLDEF Lideri Ömer Nart’ın yaptığı açıklamaya nazaran, e-ticaret dalında ortalama 2 milyonluk bir istihdam açığı bulunuyor” sözlerini kullandı.
