Nurdoğan A. ERGÜN
Türkiye’ye yüksek teknoloji yatırımı yapmak için Fransa, İtalya ve ABD’den yatırımcıların önemli bir ilgisi olduğunu belirten Aktay, “Türk usta ve mühendislerin çok başarılı olduğuna dikkat çeken yabancı yatırımcılar, yüksek teknoloji eserlerinde ‘know-how’ı kaptırmak istemediklerini söz ediyor. Şayet, fikri mülkiyetlerin daha sıkı korunmasını sağlayabilirsek ülkemize milyarlarca dolarlık yatırım çekebiliriz” vurgusu yaptı.
Taklitte Türkiye Çin’den sonra ikinci
Özellikle Avrupalı yatırımcıların Türkiye’de yatırım yapmak için birinci beklentisinin fikri mülkiyet muhafazası olduğunu söyleyen Aktay, Hukuk Ofisi olarak Fransa, İtalya, ABD ve Çin’den yatırımcılarla daima temas halinde olduklarını kaydederek, “Bu ülkeler, Türkiye’de yüksek teknoloji yatırımı yapmak için çok istekli. Fakat, Türkiye’de fikri mülkiyet müdafaasının daha sıkı olmasını talep ediyorlar” dedi.
Avrupa Komisyonu’nun ‘Fikri Mülkiyet Haklarının Korunmasına Dair Raporu’nda Avrupa Birliği için Türkiye’nin öncelik sırasında Çin’den ve Hindistan’dan çabucak sonra geldiğine işaret eden Aktay, “Bu raporda, dünya çapında fikri mülkiyet haklarının korunması ve uygulanması konusunda büyük tasa kaynağı olan ülkeler ‘öncelikli ülke’ olarak belirtildi. Çin, AB için en öncelikli ülke olmayı sürdürürken; Hindistan ve Türkiye ikinci öncelikli ülke olmaya devam ediyor” diyerek Türkiye’nin taklitte Çin’den sonra ikinci sırada yer aldığını söyledi. Aktay, Fransız yatırımcılarla yaptıkları görüşmelerde; fikri mülkiyet haklarının faal bir formda korunmuyor oluşunun, Türkiye’ye yatırım yapma isteğinin önündeki en büyük mahzur olarak gözüktüğünü anlattı.
Tersine mühendislik yapılabiliyor
Aktay, “Yatırımcılar, Türkiye üzerinden transit ticaretle ilgili de aksaklıklar olduğundan yakınıyor. Turistik yerlerde lüks eserlere dair yapılan taklitler; daha yüksek teknolojideki eserlerin bilakis mühendislik ile kopyalanmasına dair yabancı yatırımcıda tasaları artırıyor. Yabancı yatırımcıların genel şikayeti ‘Türkiye’nin etiketler ve ambalaj gereçleri için ana transit noktası olduğu, bunların gereçlerden başka olarak AB’ye ihraç edildiği ve AB içinde ihlali tamamlamak için kullanıldığı’ istikametinde. Gümrük Kanunu’nun ilgili hususu uyarınca gümrük yönetimleri, malın fikri mülkiyet haklarını ihlal ettiğinden şüphelendiğinde, 3 gün re’sen alıkoyarak gümrük süreçlerini durdurabiliyor. Malın düzmece olup olmadığını doğrulamak için gerekli olan bu müracaat mühleti Avrupa hukuku ile uyumlu hale getirilerek 10 gün olacak biçimde artırılmalı” diye konuştu.
Yatırım ortamını güzelleştirecek parametreler
Avukat Faruk Aktay’a nazaran, Türkiye’ye daha fazla yatırım için ülkü ortamın oluşması için tasarlanması gereken parametreler şöyle: Verimli iş gücü piyasası, sıkı patent ve tescil siyasetleri, gelişmiş insan kaynağı, üniversite ve araştırma kurumlarıyla iş birliği, altyapı, siber güvenlik siyasetleri, açık finansal piyasalar, ticari sırların korunmasına ait mevzuat, ekonomik öngörülebilirlik, daha aktif ve süratli yargılama ve siyasi istikrar.
