Emre ERGÜL
NATO, 11-12 Temmuz’da Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta toplanıyor. Tarihi NATO doruğunun ana gündemi İsveç’in ittifaka üye olması… 29 NATO üyesinin “Tamam” dediği İsveç’in üyeliğine, yalnızca Kuzey Avrupa ülkesini “başta PKK olmak üzere tüm terör örgütlerine kucak açmakla” suçlayan Türkiye ve Macaristan karşı çıkıyor.
Macaristan, geçtiğimiz hafta “Ankara’nın alacağı kararı uygulayacağız” tarafında bir açıklama yapınca, dünyanın üç başka noktasında kritik toplantılar düzenlendi. Birinci görüşme, 5 Temmuz’da Washington D.C.’deydi.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’u Beyaz Saray’da ağırlayan ABD Lideri Joe Biden, “İsveç, NATO üyesi olacak” iletisi verdi. İsveç Başbakanı da “(Bu işleri) Hiçbir ülke, ABD kadar bilemez” diyerek Ankara’ya üstü kapalı ileti gönderdi.
İkinci tepe, 6 Temmuz’da Belçika’nın başşehri Brüksel’deydi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İsveçli ve Finlandiyalı mevkidaşlarıyla biraraya geldi.
İsveç tarafı, “Türkiye’nin talep ettiği terör yasası haziranda yürürlüğe girdi” diyerek, bir PKK’lının 4.5 yıl mahpus cezasına çarptırıldığına dikkat çekti. Ankara ise İsveç’teki PKK’lı ve FETÖ’cülerin iadesini hatırlatıp; ülkedeki Kuran yakma olaylarına da tedbir alınmasını istedi. Üçüncü kritik görüşme ise 8 Temmuz’da İstanbul Vahdettin Köşkü’nde oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna başkanı Volodimir Zelenski ile düzenlediği basın toplantısında “Şüphesiz Ukrayna, NATO’ya üyeliği hak ediyor” diyerek, Vilnuis doruğu öncesi yeni bir ülkenin üyeliğini karşı gündem yaptı.
Tüm bu süreçte, bir kişi çok ter döktü. O da tüm taraflarla farklı başka görüşen ve bilhassa bu akşama dikkat çeken NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’di: “Pazartesi akşamı ben, Erdoğan ve Kristersson, Vilnuis’ta NATO tepesi öncesi biraraya geleceğiz. Bu görüşmede taraflar ortasında tespit ettiğimiz boşluğu kapatacağız.”
“Şüphesiz Ukrayna, NATO’ya üyeliği hak ediyor”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski, 8 Temmuz’da İstanbul’da görüştü. “Kıymetli dostumla son yüz yüze görüşmemizi geçen ağustosta Lviv’de gerçekleştirmiştik” diyen Erdoğan ekledi: “Şüphesiz Ukrayna NATO’ya üyeliği hak ediyor. Israrla savunduğum bir hususu tekrar vurgulayayım. Adil bir barışın kaybedeni olmaz. Taraflar ortasındaki anlayış farklılıklarına karşın barış arayışlarına geri dönülmesi en samimi dileğimizdir.”
“Teröristlerin cirit attığı bir ülkeye nasıl güveniriz?”
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Ulusal Savunma Üniversitesi’ndeki mezuniyet merasiminde yaptığı konuşmada, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik süreci ile ilgili şu açıklamaları yaptı:
-“İttifakın açık kapı siyasetini destekliyoruz. Temel pahalara sadakat gösterecek herkesi bağrımıza basmaya hazırız.”
-“Finlandiya’nın üyeliğine onay vererek, ilkesel duruşumuzu ortaya koyduk lakin terörizmle mücadalede gerekli önlemleri almayanlara reaksiyonumuzu göstermekten çekinmedik.”
-“Türkiye, sokaklarında teröristlerin cirit attığı bir ülkeye nasıl güvenebilir? Terör örgütleriyle ortasına mesafa koyamayanlar ittifaka nasıl katkı yapabilir?”
– “Salı günü Vilnius’ta yapılacak Başkanlar Zirvesi’nde tüm bu konuları tekrar ittifak ortaklarımızın dikkatine getireceğiz.”
Ankara ile Kiev ortasında stratejik sanayilerde işbirliği
TürkiyeileUkraynaarasında, stratejik sanayiler alanında karşılıklı işbirliği ile başta İnsansız Hava Araçları (İHA) olmak üzere otonom sistemler, motor AR-GE, üretim ve bakım faaliyetleri alanında ortak projelerin desteklenmesi maksadıyla muahede yapıldı. Protokol, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve Ukrayna Stratejik Sanayiler Bakanı Oleksandr Kamyshin tarafından imzalandı. Mutabakat zaptıyla iki ülke ortasında stratejik sanayiler alanında karşılıklı işbirliği ile başta İnsansız Hava Araçları (İHA) olmak üzere otonom sistemler ve motor AR-GE, üretim ve bakım faaliyetleri alanında ortak projelerin desteklenmesi amaçlanıyor.
Rusya: Türkiye mutabakatları ihlal etti
Ülkesine dönen Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımla, bir müddettir Türkiye’de bulunan Azov Taburu’na mensup 5 askerin de Ukrayna’ya döndüğünü açıkladı. Ukraynalı 5 asker, güvenlik gayesiyle Türkiye’de bulunuyordu.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Azov Taburu kumandanlarının Ukrayna’ya dönmesinden Türkiye’yi sorumlu tutarak, “Türkiye, muahedeleri ihlal etti” tabirini kullandı: “Esir takası koşullarına nazaran, kumandanlar savaşın sonuna kadar Türkiye’de kalacaktı. Türkiye, kumandanların özgür bırakılacağını Rusya’ya bildirmedi.”