Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, engellilerin, hava, demir ve kara yolları ulaşım ağından daha kolay yararlanabilmesi maksadıyla çeşitli projeler yürütüyor.
Bakanlık, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü hasebiyle yapılan çalışmaları aktardı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada; 2021’de yürürlüğe giren Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve Aksiyon Planı ile her yerde, herkes için ve her vakit ulaşımda erişilebilirliğin sağlanması ve tüm yeni ulaşım teşebbüslerinin büsbütün erişilebilir hale getirilmesi doğrultusunda çalışıldığı söz edildi.
Yolcu dostu havalimanı projesi
Bakanlık, hareket kabiliyeti kısıtlı bireylerin ulaşımda erişilebilirlik gereksinimlerine yönelik hizmetler sunulduğunu belirtti. Bu kapsamda, her noktaya ulaşımın sağlanmasının yanı sıra her bireye ulaşmak maksadıyla ‘Erişilebilir Hizmet Ağı’ oluşturma çalışmaları yapıyor.
Ülkemizde bugüne kadar ‘Erişilebilirlik Belgesi’ almış toplam 40 havalimanı bulunuyor. Bu kapsamda, kelam konusu havalimanlarında da erişilebilirlik standartlarına uygun istişare, pasaport, bilet satış ve check-in bankoları ile erişilebilir tuvaletler oluşturuldu. Ayrıyeten erişilebilirlik standartlarına uygun rampa ve basamaklar tesis edildi, hissedilebilir yer taban döşemeleri yapıldı.
Erişilebilirlik standartlarına sahip engelli otoparkı oluşturulurken engelli yolcuların fiyatsız olarak bu hizmetten faydalanabilmeleri sağlanıyor.
Terminallerde öbür katlara erişimi sağlayan rampalar, İngilizce ve Türkçe sesli ihtar veren ve Braille kabartmalı butonları bulunan, tekerlekli sandalyeliler tarafından da kullanılabilecek ölçülerde asansörler hayata geçirildi.
Terminal içinde ve dışında standartlara uygun tahsis edilmiş engelli telefonları bulunuyor. Terminal içindeki yeme içme mahallerine ulaşımda kot farklılıkları giderildi. Engelli yolcuların dinlenmeleri için kâfi sayıda koltuk kümesi planlandı.
İstanbul Havalimanı ‘erişebilirlik hizmetleri’ ile de öne çıkıyor
Türkiye’nin memleketler arası alandaki tesirini ve aktifliğini artıran İstanbul Havalimanı tıpkı vakitte ‘Erişebilirlik Hizmetleri’ ile de öne çıkıyor. İstanbul Havalimanı’nda bulunan çok özel konuk odasında istairport.com web sitesinden müracaat yaparak ‘Çok Özel Konuk Kartı’ alan Demans, Cerebral Palsi, Otizm ve Down Sendromlu yolcular; uçuş kapıları bölgesinde bulunan ‘Çok Özel Misafir’ odalarında sakin bir vakit geçirebiliyor ve İGA Buggy araçlarından bir refakatçileriyle bir arada fiyatsız faydalanabiliyor.
Karayolları, kaldırımlar ve yaya geçitlerinde ‘engelsiz ulaşım’ uygulamaları
Karayolları Genel Müdürlüğünün sorumluluğundaki devlet ve vilayet yollarında da engelli bireylerin faydalanabileceği halde tasarlanmış yaya rampası yahut asansör içeren yaya üst geçit tipleri uygulanırken mevcut yaya üst geçitleri bünyesinde ek asansör yapıldı.
Yol ağlarında çeşitli noktalarda hemzemin yaya geçitlerinin orta refüjleri ve yaya yolları engellilerin kullanımına uygun olarak düzenlenirken yeni ve mevcut yaya kaldırımları ve hemzemin yaya geçitlerinde engelli bireylerin kullanımına uygun hissedilebilir yüzey, orta refüj düzenlemeleri, rampalar ve butonlu sinyalizasyon uygulamaları hayata geçiriliyor.Yaya kaldırımları, tekerlekli sandalye kullanıcılarının hareket yapmak için daha geniş alan gereksinimi göz önüne alınarak tasarlanıyor.
Demiryolu ‘erişilebilir ulaşım’ çalışmaları ile 1 milyon 142 bin 142 engelli yolcu seyahat etti
YHT ve ana sınır trenlerinde 2023 yılının başından bugüne kadar 1 milyon 142 bin 142 kişi engelli yolcu seyahat etti. TCDD Nakliyecilik Genel Müdürlüğü, işlettiği yüksek süratli, anahat ve konvansiyonel trenlere bilet satışının yapıldığı bilet satış sistemini yenileyerek, engelli vatandaşların seyahatlerinin her basamağında destekleyici uygulamaları hayata geçirdi.
TCDD tarafından demir yolu nakliyatında yatırımlar devam ederken yüksek süratli trenler (YHT) ve başka ana çizgi trenlerinde toplam 275 tekerlekli sandalye alanı oluşturuldu. Ana sınır ve bölgesel trenler için 43 seyyar rampa yaptırılarak, kullanılmaya başlandı. YHT’ler için 20 rampa alımı ve dağıtımı yapıldı.
Temin çalışmaları devam eden Ulusal Tren Projesi ve yeni imal edilecek araçlar engelli yolcuların erişimine uygun olarak projelendirildi.
Turuncu masa erişilebilir ulaşım hizmet noktası
Hareket kabiliyeti kısıtlı bireylerin Süratli tren terminallerinde inançlı dolanımını sağlamak maksadıyla ‘Turuncu Masa Erişilebilir Ulaşım Hizmet Noktası’ uygulaması da hayata geçirildi.
Uygulamayla, kelam konusu bireyler gar/istasyon girişinde belirlenen yerden alınarak, trendeki seyahat edeceği koltuğa yerleştiriliyor ve seyahat sonunda trenden alınarak gar/istasyon çıkışındaki hizmet noktası butonunun bulunduğu noktaya kadar ulaştırılıyor.
Uygulama Yüksek Süratli Tren (YHT) garlarında 2019’dan itibaren kullanılıyor. Tüm ulaşım çeşitlerinde hizmet veren terminallerde yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor.
Yolcu yoğunluğu olan ana çizgi ve YHT garlarında hareket kabiliyeti kısıtlı yolcuların seyahatlerini kolaylaştırmak gayesiyle 19 YHT iş yerinde (Ankara, Eryaman YHT Garı, Eskişehir, Konya, Selçuklu, Karaman, Pendik, Söğütlüçeşme, Bostancı, Halkalı, İzmit, Polatlı, Bozüyük, Bilecik, Arifiye, Gebze, Kırıkkale, Yozgat, Sivas ) 58 işçi ile yardım almak isteyen yolculara “Turuncu Masa” hizmeti veriliyor. Turuncu Masa hizmetinden Ekim 2023 ayı dahil 52 bin 50 yolcu yararlandı.
Şehir içi ve kentler ortası ulaşım hizmetlerinde indirim
Engelli vatandaşlar; kent içi ve kentler ortası ulaşım hizmetlerinden fiyatsız yahut indirimli faydalanabiliyor. Engelli vatandaşlar; demiryolları ve denizyollarının kent içi sınırları ile belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, kurum ve işletmelere yahut belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ilişkin kent içi toplu taşıma hizmetlerinden fiyatsız olarak faydalanabiliyor.
Şehirlerarası otobüslerden %30 indirimli yararlanabiliyor. %40 ve üzeri oranda engelli olan yolcular, promosyon biletler hariç tüm iç sınır biletlerde %20 indirim ve tüm dış sınır biletlerde %25 indirim uygulanıyor.
e-Devlet’ten ‘engel kaldıran’ hizmetler
e-Devlet’te Mani Yok projesi kapsamında gerçekleştirilen Manisiz Davet Merkezi projesi bünyesinde işaret lisanı bilen e-Devlet Davet Merkezi çalışanları ile manzaralı olarak dayanak sağlanabiliyor. e-Devlet Kapısı kullanıcısı işitme engelli vatandaşların, gereksinim duydukları davet merkezi hizmetini taşınabilir uygulamalar üzerinden de alabilmeleri için, ‘e-Devlet Kapısı Manisiz İrtibat Merkezi’ hayata geçirildi.
Engelli bireylerin erişimini engelleyenlere; 306 bin 457 cezai süreç uygulandı
Bakanlıktan yapılan açıklamada, kaldırım ve otoparklarda hareket kabiliyeti kısıtlı bireylerin erişimini engelleyen işgallere ait yapılan kontrollerin arttırıldığı belirtildi. Bu kapsamda engelli otoparkı ve kaldırım işgalleri vilayetlerde yetkili kurumlar tarafından denetleniyor. 2022 Nisan ile 2023 Ekim periyodunda bu bahiste 1 milyon 253 bin 295 kontrol yapılmış olup; 306 bin 457 adet cezai süreç uygulandığı belirtildi.
