Yılmaz, TOBB İkiz Kuleler’de düzenlenen Türkiye-Özbekistan İş Forumu’nda yaptığı konuşmada, kardeş iki ülkenin iş dünyasını buluşturan bu forumu, iş insanlarının birbirini tanıyacağı, dostluk halkalarının genişleyeceği ve iş ilişkileri kuracağı bir platform olmasından ötürü değerli bulduğunu, forumun geniş kapsamlı işbirliğinin yeni bir düzeye yükselmesi açısından somut çıktılar sağlayacağına inandığını söyledi.
Forumun gerçekleşmesinde emeği geçen DEİK, TOBB ve Özbekistan Ticaret ve Sanayi Odasına teşekkür eden Yılmaz, ortak lisan, tarih ve kültürü paylaşan Özbekistan ile işbirliğinin her alanda güçlendiğini görmekten memnuniyet duyduklarını söz etti.
Yılmaz, ortak uğraşlarla iki ülke bağlantılarını “kapsamlı stratejik ortaklık” düzeyine yükselttiklerini, üst seviye toplantıların sistemli icra edilmesine ve kardeşliği pekiştiren karşılıklı temaslara kıymet verdiklerini anlatarak, bugün Türkiye-Özbekistan Karma Ekonomik Komitesi 7. Devir toplantısını icra edeceklerini, bu toplantının akabinde gelecek yıl Türkiye’de düzenlenecek Yüksek Seviyeli Stratejik İşbirliği Kurulu toplantısı için hazırlıklara başlayacaklarını kaydetti.
Türkiye iktisadının son 20 yılda yıllık ortalama yüzde 5,4 büyüdüğünü belirten Yılmaz, bu yılın 9 aylık kısmında ise geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 4,7 büyüme yaşandığını kaydetti.
Yılmaz, Türkiye’nin, milletlerarası varsayımlara nazaran bu yılın sonunda 1 trilyon doları aşan bir ekonomik büyüklüğe ulaşacağını söz ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Nominal dolar bazında 17. büyük iktisat, Satın Alma Gücü Paritesine nazaran ise 11. büyük iktisat olacağız. Öte yandan enflasyonu tek haneli sayılara düşürmek için uğraş göstermekteyiz, izlenen siyasetlerin sonucunda gelecek yılın ortalarından itibaren enflasyonda bariz biçimde düşüş görülecek.”
Yılmaz, ihracatın 2002’den bu yana 7 kattan fazla artarak geçen yıl prestijiyle 254,2 milyar dolar düzeyine ulaştığını, bu yılı ise 255 milyar doların üstünde bir sayıyla kapatacaklarını bildirdi.
“Karşılıklı yatırımları kazan-kazan prensibiyle artırmak durumundayız”
“Türkiye, Özbekistan’ın en fazla ihracat yaptığı ülkeler ortasında üçüncü, ithalatında ise beşinci sırada. Bu sıraları daha üst düzeylere inşallah özel dalımızın çabasıyla taşıyacağız.” diyen Yılmaz, 2022’de Özbekistan ile ikili ticaretin 3,5 milyar dolara ulaştığını, Türkiye’nin Özbekistan’daki yatırımlarının 1,5 milyar dolar olduğunu ve 1700’ün üzerinde Türk firmasının Özbekistan’ın farklı bölgelerinde faaliyet gösterdiğini kaydetti.
Özbekistan’ın yalnızca 35 milyonluk bir pazar olarak görülmemesi gerektiğini, Bağımsız Devletler Topluluğu’nun, Gümrük Birliğine üye olduğunu, çok geniş bir coğrafyada stratejik bir pozisyonda bulunduğunu belirten Yılmaz, şöyle konuştu:
“Özbekistan’a yatırım yapanlar çok daha büyük bir pazarı aslında mal satma imkanına kavuşmuş oluyorlar. Tıpkı şey Türkiye için de geçerli. Türkiye yalnızca 86 milyona ulaşan bir iç pazara sahip değil Avrupa Birliği ile gümrük birliği olan, birçok milletlerarası bağları olan, ikili özgür ticaret mutabakatları olan bir ülke. Türkiye’ye yatırım yapan Özbek firmalar da çok daha büyük bir pazara erişme imkanına sahipler. Hasebiyle bu karşılıklı yatırımları kazan-kazan prensibiyle arttırmak durumundayız.”
Yılmaz, iş insanlarının katkılarıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’ın belirledikleri 5 milyar dolarlık ticaret hacmi maksadına en yakın vakitte ulaşıp yeni maksatlar belirleyecekleri, temmuz ayında yürürlüğe giren Tercihli Ticaret Muahedesi’nin bu kapsamda değerli bir adım olduğunu söyledi.
Türk müteahhitlerinin Tashkent City, Piramit Tower, Akay City başta olmak üzere 6,9 milyar dolar bedelinde 262 proje üstlendiğini bildiren Yılmaz, bu bedelin gelecek periyotta daha artacağına inandığını lisana getirdi.
“İş dünyasının, Türkiye ve Özbekistan ortasındaki ticaret ve yatırım fırsatlarını değerlendirmesi ve bu potansiyeli tam manasıyla ortaya koyması büyük kıymet taşıyor.” tabirini kullanan Yılmaz, Türkiye olarak bölgede sadece ekonomik münasebetlerden öte bölge iktisadına sağlayacağı katkının kendileri için daha öncelikli olduğunu, daima bir arada kalkınma şiarıyla hareket ettiklerini lisana getirdi.
Yılmaz, bu çerçevede, bir sonraki Karma Ekonomik Komite toplantısı ile eş vakitli olarak Özbekistan’da Türk İhraç Eserleri Fuarı yapmanın ikili ticari ilgilere çok yarar sağlayacağına inandığını belirterek, Özbekistan’ın Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) tam üyeliği sürecine takviyesi her daim olduğu üzere gelecek devirde de sürdüreceklerini söyledi.
“Türk firmalarımızın tesirinin artacağına inanıyorum”
Türk Devletleri Teşkilatı’nda Türkiye ve Özbekistan’ın çok değerli roller üstlendiğini ve yakın vakitte faaliyete geçecek olan Türk Yatırım Fonu’nun çok kıymetli fırsatlar sunacağına inandığını belirten Yılmaz, “Özellikle iş dünyamızın geliştirecekleri ortak projelere, bu fondan kıymetli katkılar geleceğine inanıyorum.” dedi.
Yılmaz, Ulaştırma Aksiyon Planı’nın da iş dünyasına yeni fırsatlar getireceğini inancını vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Siz kıymetli iş beşerlerine buradan davette bulunuyorum. Özbekistan’da güç, elektronik, madencilik, tarım, sıhhat, bilişim, inşaat dalları başta olmak üzere birçok alandaki yatırım fırsatlarını kıymetlendirerek Özbek firmalarıyla paydaşlıklar kurun lütfen. Müteahhitlik firmalarımızın Özbekistan’a sunduğu kaliteli hizmetlerle birlikte yapı ve inşaat materyalleri dalında de Türk firmalarımızın tesirinin artacağına inanıyorum. Bu çerçevede; tüm girişimcilerimizi Özbekistan’ın 2022-2026 Kalkınma Programı kapsamında hayata geçireceği projelerde faal rol almaya davet ediyorum.”
İklim meselelerin en büyük tehdit haline geldiğini lisana getiren Yılmaz, şu tabirleri kullandı:
“Bu çerçevede bilhassa yenilenebilir güç, elektrik piyasasının düzenlenmesi, nükleer güç, boru çizgisi idaresi ve madencilik alanlarında işbirliğimiz ve deneyim paylaşımımız çok bedelli. Suyu çok verimli kullanmak durumundayız. Dünyada iklim değişikliğiyle yaşadığımız süreçlerle su çok değerli stratejik hale gelmiş durumda. Özbekistan için de Türkiye için de buradaki deneyim paylaşımının ve ortak projelerin de ben çok değerli olduğunu düşünüyorum. Yağmurlama damlama sisteminden tutun, bitki desenini daha az su tüketen eserlere dönüştürmeye varıncaya kadar tarım bölümünde su konusuna büyük değer vermeliyiz.”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Türkiye Yüzyılı’nda, Türkiye-Özbekistan ilgilerinin çok farklı bir düzeye ulaşacağına yürekten inandığını, özel bölüm ve kamu birlikte bağlantıları en üst seviyeye taşıyacaklarını belirtti.
Konuşmaların akabinde, Türkiye ile Özbekistan iş dünyası ortasında, çeşitli alanlardaki işbirliğine ait 8 mutabakat zaptı imzalandı.
