“Türkiye Canlı Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Araştırma Platformu” imza merasimi, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan, TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal, Afet ve Acil Durum İdaresi (AFAD) Lideri Okay Memiş, Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürü Vedat Yanık ve Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) Lideri Yücel Yılmaz’ın iştirakiyle Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi’nde gerçekleştirildi.
TÜBİTAK’ın paydaş kuruluşlarla ortaklaşa yürüttüğü zelzele araştırmalarının açıklandığı merasimde, üniversite rektörleri ve araştırmacılar da yer aldı.
Platform, Türkiye canlı faylarının paleosismolojik özelliklerini inceleyerek, bulundukları bölgeler için yerleşim alanlarını etkileyebilecek nitelikte zelzele senaryolarını ortaya koymak hedefiyle oluşturuldu.
Önceliği belirlenmiş canlı faylarla fay segmentleri üzerinde paleosismoloji temelli çalışmaların yürütüleceği ve canlı fayların geometrilerinin ortaya konulacağı platformla, tekrarlanma dönemlerinin belirlenmesi, son yüzey kırılmasının tarihlendirilmesi, kayma suratı verisinin elde edilmesi, her bir zelzeledeki ortalama kayma ölçüsünün ve çok segmentli kırılma senaryolarına bağlı olarak oluşabilecek iddiası en büyük sarsıntı büyüklüğünün belirlenmesi hedefleniyor.
Proje sonucunda elde edilecek çıktılarla nüfus yoğunluğuna sahip bölgelerde, mümkün yıkıcı sarsıntılara karşı yerleşim alanlarının uğrayacağı zelzele ziyanları en aza indirilecek.
Kurumların bilgi tabanlarının geliştirilmesine katkı sağlayacak çalışma, AFAD tarafından oluşturulan “Türkiye Zelzele Tehlike Haritası”nın güncellenmesinde kullanılabilecek değerli bir data kaynağı olacak.
Elde edilen bilimsel ve teknik bilgiler Türkiye’de yatırım projelerinin ve yerleşim alanlarının planlanmasında organize sanayi bölgelerinin yer seçiminde, ulaşım ve güç nakil sınırları üzere altyapı projelerinde ilgili kurumlara değerli bir rehber olacak.
Platform kapsamında TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezinin (TÜBİTAK MAM) proje yöneticiliğinde, 14 üniversite ve MTA yürütücülüğünde, 19 üniversite ve 3 kamu kurumundan 100’den fazla bilim insanı ve araştırmacı iştirakiyle, toplam 19 iş paketiyle 2 yıl boyunca çalışmalar gerçekleştirilecek. 150 kişilik araştırmacı ve bursiyer takım tarafından yürütülecek proje kapsamında çok sayıda lisansüstü öğrenci yetiştirilecek.
TÜBİTAK ve AFAD işbirliğini artırdı
Programda, afet ve acil durum idaresi alanında bilimsel araştırma, geliştirme ve yenilik projelerinin niteliğini artırmak, nitelikli insan kaynağı, proje gelişimine katkıda bulunmak ve afet idaresi alanında taraflar ortasında işbirliğini güçlendirmek için TÜBİTAK ve AFAD ortasında “Bilimsel Araştırma Geliştirme Yenilik ve İnsan Kaynağı Alanında İş Birliği Protokolü” de imzalandı.
İzmir sarsıntısına yönelik 3 yıllık çıktılar paylaşıldı
Öte yandan, İzmir zelzelesi sonrasında TÜBİTAK iç takviyeli projesi olarak başlayan “Kuşadası Körfezi İçindeki Fayların Depremselliğinin ve Faal Tektonik Özelliklerinin Yüksek Çözünürlüklü Deniz Tabanı Ölçümleri ile Belirlenmesi Projesi” de tamamlandı.
Ege Denizi’nde ulusal, milletlerarası sularda ulusal takviyeyle birinci ulusal deniz araştırma projesi olma niteliği taşıyan proje, TÜBİTAK MAM uyumunda, İstanbul Teknik Üniversitesinin yürütücülüğünde ve Dokuz Eylül, İstanbul, Ortadoğu Teknik, Boğaziçi üniversitelerinin iştirakinde gerçekleştirildi.
Araştırma çıktıları ve elde edilen datalar, Kuşadası Körfezi’ni denetim eden geniş fay sistemi içindeki öteki fayların da gelecekte sarsıntılar üretme potansiyeli olduğunu gösteriyor.