Reuters’ın hesaplamalarına başvurduğu toplam beş bankacı net rezervlerin geçen hafta 4.9 milyar dolar artışla 15.8 milyar dolara yükselmesini bekliyor.
Bankacılar TCMB’nin yarın saat 14.30’da açıklayacağı toplam rezervlerin 4 Ağustos prestijiyle 115.6 milyar dolara yükseleceğini hesaplıyor.
TCMB hususa ait bir yorum yapmadı
Bankacılar TCMB rezervlerini bankanın geçiş devri olarak da isimlendirdiği kamu denetimli döviz siyasetlerinden özgür siyasetlere geçiş sürecinde olduğu için yakından takip ediyor.
Genel seçimler öncesinde TL’nin bedelinin korunması için rezervlerin kullanılmasını da içeren siyasetler nedeniyle TCMB döviz rezervleri 2 Haziran’da tarihi taban düzeyleri görmüştü.
TCMB net rezervleri, 2 Haziran’da -5.7 milyar dolara inerek 2002 yılında başlayan bilgi serisinin en düşük pahasını almasından bu yana geçen iki ayda 15 milyar dolardan fazla toparlandı.
“Rezerv artışları sürüyor ve devam edecek”
Konu hakkında bilgi sahibi bir kaynak, “Dolar/TL 27 civarında kaldı lakin temelde müdahale ya da seviyeyi korumak için bir satış yapılmıyor. Şu anda KKM çıkışı nedeniyle TCMB bankaların talep ettiği dövizi veriyor. Onun dışında satış yapmakta olan ihracatçıların ithalat nedeniyle gereksinim duydukları dövizler de TCMB tarafından kaynaklanıyor. TCMB yalnızca ‘aşırı oynaklık’ olması durumunda müdahale etme durumunu koruyor. Rezerv artışları sürüyor ve devam edecek” dedi.
Merkez Bankası geçen yıl devreye aldığı tedbirlerle ihracatçıların döviz gelirlerinin en az %40’ını rezervine katıyor. Türkiye yılda 250 milyar dolarlık ihracat yapıyor ve bu adım 12 ayda tertipli 100 milyar dolarlık rezerv kazanımı manasına geliyor.
Seçimler öncesi bu meblağın tamamı hatta bazen daha fazlası piyasaya satılıyordu. TL’nin seçim öncesi olması gerekenden daha kıymetli kalmasını sağlayan bu süreçte ihracat vb. gelirler, TCMB rezervlerinin kendisi satılarak sağlanmıştı. Seçim sonrası ise bu süreç sona erdi.
“Piyasaya satılmayarak korunuyor”
Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık Kurucu Ortağı Haluk Bürümcekçi rezervi yükseliş ve düşüş taraflı etkileyen bu adımların geçen hafta nette 1.4 milyar dolar artışa işaret ettiğini belirterek “… ilgili haftada yapılan bu çeşit alımların yaklaşık 1.4 milyar dolarlık (kısmının) piyasaya satılmayarak korunduğunu” söyledi..
TCMB’nin ihracat haricinde KKM, turizm, yabancıların konut ve vatandaşlık edinimi, YUVAM kaynaklı sistemli döviz gelirleri de bulunuyor.
TCMB döviz kazandırıcı süreçlerden toplanan dövizleri ise en çok kur muhafazalı mevduat ve ihracatçıların ithalat kaynaklı muhtaçlıklarını sağlamak için kullanırken; düzey değil likiditeyi gözettiğini belirtiyor.
Üst seviye bir bankacı, “TCMB rezervlerini kamu denetimli yapıdan çıkışın devam ettiğini görmek için izliyoruz. Süreç kademeli olacağı için şu an geçiş periyodu, münasebetiyle bankanın düzenlemelerle döviz piyasasındaki belirleyici rolü devam ediyor” dedi ve ekledi:
“TCMB’nin geçen hafta eksiye geçtiği günler var lakin bunlara baktığımızda KKM ve ihracatçının ithalat ödemesini aldığı günlere denk geldiğini görüyoruz. Haftalık olarak bakınca 1.5 milyar dolar rezerv biriktirdiklerini görebiliyoruz. TCMB KKM zorlasa da rezerv artışını devam ettirmeye kararlı görünüyor” dedi.
Rezerv artışı devam ediyor
TL’yi savunmak için kamu bankaları aracılığı ile rezerv satışına da imkan sağlayan Hazine protokolünün kullanımına son verilmesiyle başlayan rezerv artışı TCMB’nin bankalara rekor KKM dönüşleri kaynaklı oluşan döviz satışlarına karşın devam ediyor.
TCMB, KKM dönüşleri için bankalara muhtaçlığı olan dövizi direkt sağlayacak düzenlemeye giderken yaklaşık bir ay evvel gerçekleşen değişimi işlemciler, daha “şeffaf” siyasetlere geçiş olarak niteliyor.
Bankacılar rezerv artışlarının, KKM dönüşlerinin rekor düzeyde olduğu Ağustos ayında da devam etmesinin kıymetine dikkat çekiyorlar. Ağustos ayı için 45-50 milyar dolarlık KKM dönüşü olduğunu varsayım eden bankacılar kur farkı ödemelerinin de bu ay tepede olacağını hesaplıyor.
TCMB’nin Haziran ve Temmuz ayı için 300 milyar TL civarında kur farkı ödediğine de dikkat çeken bankacılar Ağustos’ta ise kur farkı kaynaklı maliyeti 350 milyar TL öngörüyor. KKM 116.6 milyar dolara ulaştı. KKM’nin TL karşılığı ise 3.1 trilyon TL ile bölümün 12.5 trilyon TL’lik mevduatının kıymetli bir kısmını oluşturuyor.
Bankacılar KKM’nin dal genelinde %70’in biraz üzerinde yenilendiğini varsayım ediyor.
