TCMB, kademeli faiz artışlarının tesirini artıracak zarurî karşılık başta olmak üzere ek adımlar açıkladı. TL mecburî karşılıkta kur muhafazalı mevduata (KKM) yönelik değişiklikle, 500 milyar TL’ye yakın likidite kalıcı çekilecek. Bu adım KKM’de başka TL mevduattan farklı olarak tüm vadelerde %15 zarurî karşılık ile sağlandı. Değişiklik Resmi Gazete’de yayımlandı.
Anadolu Ajansı’nda yer alan habere nazaran, ihracat finansman dayanağı sağlayan reeskont kredilerinin günlük limiti 300 milyon TL’den 1.5 milyar TL’ye çıkarılıyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek reeskont kredilerindeki artışa yönelik twitter paylaşımında, “İç talebi dengeleyici önlemler alırken, ihracata da azamî takviye sağlayacağız. Yurtdışından temin ettiğimiz kaynakları ihracat ve yatırıma kanalize edeceğiz” dedi.
PPK metninde dün dış finansman şartlarının “belirgin iyileşme” gösterdiğine dikkat çekilmişti.
Ekonomistler nasıl kıymetlendirdi?
Ekonomistler faizlerin beklentilerin altında artışının sağlıklı bir olağanlaşma siyasetine ait soru işaretlerini artırdığına dikkat çektiler.
Ekonomi idaresi her ne kadar risk tahlillerinin kademeli bir anlayışı gerektirdiğini söylese de, piyasalar faizlerin siyasi çekinceler nedeniyle düşük kaldığından kaygı ediyor ve değişimi “yavaş” buluyor.
Piyasalar, seçim sonrasında kamu denetimli bir yapıdan özgür siyasetlere gerçek geçişte, kıymetli bir bileşen olarak gördükleri para siyasetinde nasıl bir patika tercih edileceğini anlamaya çalışıyorlar.
TCMB, “Enflasyon görünümünde besbelli güzelleşme sağlanana kadar mali sıkılaştırma gerektiği vakitte ve gerektiği ölçüde kademeli olarak güçlendirilecektir” dedi.
Ancak piyasalarda TÜFE’nin yılsonunda %60’a gerçek yükseliş gösterecek olması ve bu süreçte sıkılaştırmanın kademeli yapılyor olması nedeniyle enflasyonda kısa vadede optimist bir beklenti bulunmuyor. JPMorgan TÜFE’nin Mayıs 2024’te %64’e çıkarak tepe yapmasını bekliyor.
“Beklentiler aşağı çekilecek”
Ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Faizlerde atılan ikinci adımın birincisine nazaran daha hudutlu olması son siyaset faizine ait beklentileri de aşağı çekecektir. Bu belirsizliklerin yeni enflasyon varsayımlarının ve para siyaseti stratejisinin açıklanacağı Enflasyon Raporu ile bir ölçü daha azalmasını umuyoruz” dedi.
Uzun vadeli TÜFE iddiası içerecek olması ve faiz kararının da geride kalıyor olması nedeniyle piyasa önümüzdeki hafta enflasyon raporuyla birlikte yapılacak açıklamaları da takip edecek. Lakin daha kapsamlı iktisat uygulamaları için Eylül ayındaki Orta Vadeli Program öne çıkıyor.
TCMB’nin 2023 sonu için TÜFE iddiası %22.3 düzeyinde bulunuyor. TL’deki bedel kaybı ve vergi artışlarının tesiriyle TÜFE’de Temmuz’da çift haneye yakın artış beklenirken, yılsonu TÜFE beklentileri de üst revize ediliyor.
Dolar/TL bu hafta 27.05 doruğuna yükseldikten sonra dalgalı bir seyir izlese de tepe düzeylerine yakın kaldı. TL %20’si Haziran ayında olmak üzere, bu yıl dolar karşısında %30.8 kıymet kaybetti.
Küresel piyasalar
Asya borsaları, Tesla ve Netflix’in açıkladıkları bilançoların akabinde ABD teknoloji paylarındaki düşüşü izleyerek gerilerken, dolar ve ABD Hazine tahvillerinin getirileri en önemli merkez bankalarının faiz kararlarını açıklayacağı hafta öncesinde kazanımlarını korudu.
Yatırımcılar Fed’in Temmuz’da son bir faiz artırımına gitmesinin akabinde sıkılaştırmayı bırakacağını düşünüyor ve Fed’in Kasım ayına kadar faizleri bir sefer daha artırmasına yalnızca %33 mümkünlük veriyorlar.
