Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 5 Haziran’da mayıs ayı enflasyonunu açıklayacak ve bu sayıya nazaran minimum fiyata yapılacak artırım oranı da şekillenmeye başlayacak.
Peki taban fiyatta kestirimler ne tarafta? Artırım oranı maaşlara nasıl yansıyacak?
Milliyet gazetesinin haberine nazaran, Ekonomist Muhammet Bayram bu soruya, “Asıl buradaki parametremiz 500 dolar ve 6 aylık enflasyon, buna nazaran enflasyon sayısı çıkacak ve bununla birlikte de en büyük referans kıymetimiz sayın cumhurbaşkanının kamu personeline açıkladığı yüzde 45’lik artırım. Şayet refah hissesi da eklenirse yüzde 45’lik bir artış olmasını bekliyoruz” biçiminde karşılık verdi.
Bayram, masadan çıkacak oranların maaşlara yansımasını ise “Burada senaryolarımız var. Yüzde 25 olursa yalnızca enflasyon dikkate alınırsa 10 bin 634 TL. Yüzde 30 olursa 11 bin 59 TL. Yüzde 40 olursa refah hissesi eklenmiş bir biçimde 11 bin 910 lira. Kamu personeline yapılan artırım referans kabul edilip tıpkı oranda yapılırsa 12 binler düzeyinde olur ki benim varsayımım yüzde 45’ler seviyesinde” halinde açıkladı.
Peki mümkün yüzde 45’lik artırımın patrona tesirini azaltmak için hangi formüller uygulanabilir?
Bayram bu soruya da “500 dolar düzeyinde kabul edilmiş bir sayı ancak patrona bir maliyeti var. Fiyatlar üzerinden tek tarife uygulanabilir. Tekrar tıpkı formda tarife güncellenebilir. Tekrar değerleme oranı arttırabilir. Tekrar burada fiyatların beyandan verme durumu var bunun da yolu açılmalı” kelamlarıyla karşılık verdi.
Enflasyon sayılarında beklenti ne?
Ekonomistlerin mayıs ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 0,07) nazaran bir evvelki ay yüzde 43,68 olan yıllık enflasyonun yüzde 39,62’ye ineceği hesaplanıyor.
Asgari fiyat süreci nasıl işleyecek?
Yeni kabine bugün açıklanacak. Minimum fiyata orta artırım hükümetin önceliği olacak. Düzenleme için taban fiyat tespit kurulu da çalışmalarına vakit kaybetmeden başlayacak. Takvimin bu ayın ortasında işlemesi bekleniyor.
Komisyon orta artırım için ay ortasında çalışmalarına başlayacak
AYBÜ Öğretim Vazifelisi Tarkan Varlıklı, minimum fiyat sürecine ait değerlendirmelerde bulundu. “Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı Minimum Fiyat Tespit Kurulu’nun taraflarını davet edecek. Hem emekçi tarafı hem patron tarafı hükümet tarafı her birinden beşer temsilci olmak üzere 15 temsilci var. Komite toplandıktan sonra çalışmalarına başlayacak. Bu ayın ortalarından itibaren minimum fiyat tespit komitesinin mümkündür ki çalışmalara başlayacak.”
Asgari fiyat nasıl belirlenecek?
Zengin, kurulun taban fiyatı belirlerken nelere dikkat edeceğini şöyle anlattı: “Asgari Fiyat Tespit Kurulu, taban fiyatı belirlerken ülkenin içinde bulunduğu ekonomik toplumsal durumu geçinme endekslerini genel fiyatlar düzeyine ve gerçekleşen tüketici fiyat endeksini dikkate alarak kararını verecektir.”
Saha araştırması sürüyor
Diğer taraftan Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı da tespit çalışmaları için saha araştırmasını sürdürüyor. Tüm kriterler kıymetlendirilerek yeni minimum fiyat belirlenecek.
