Necmi ÇELİK
İstanbul’da gerçekleşen Milletlerarası Hava Nakliyeciliği Birliği’nin (IATA) yıllık genel heyet toplantısı tüm dünyadan yaklaşık 300 havayolu şirketinin üst seviye yöneticisi yanı sıra Boeing, Airbus başta olmak üzere havacılık sanayisinin önde gelen paydaşlarını ve temsilcilerini de biraraya getirdi. Pegasus Hava Yolları’nın konut sahiplğinde ve AnadoluJet’in katkılarıyla gerçekleşen IATA yıllık toplantısında kesimin 2023 yılına ait büyüme öngörüleri de açıklandı.
Havacılık bölümünün görünümü için müspet bir tablo çizilirken, kesimin pandemi öncesi periyot olan 2019’un akabinde birinci defa bu yıl gelir sayısını 800 milyar doların üzerine çıkaracağı öngörüsünde bulunuldu.IATA bu yıl yolcu sayısında da kıymetli bir ivme yakalandığını ve toplam yolcu sayısının 4.35 milyar bireye çıkacağını kaydetti. 2019 yılında toplam yolcu sayısı ise 4,54 milyar kişi idi
2019 yılına yaklaşacak
IATA havacılıkta kar beklentisini de üst istikametli revize etti. Revize kar sayısı Aralık 2022’de yapılan 4.7 milyar dolarlık varsayımdan iki kat daha yükselerek 9.8 milyar dolar olarak açıklandı.
Pandemi periyodunda eksilerde seyreden kar marjı ise yüzde 1.2 olarak öngörüldü. Toplam gelirlerin bir evvelki yıla nazaran yüzde 9,7 artarak 803 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Dal gelirlerinin 2019’dan (838 milyar dolar) bu yana birinci sefer 800 milyar dolar hududunu aşacağı kestirim ediliyor.
Giderlerdeki artışın ise yıllık yüzde 8,1 ile sonlu kalması ve toplam masraf sayısının 781 milyar dolar olması bekleniyor. Jet yakıtı maliyetlerinin 2023 yılında ortalama varil fiyatının 98.5 dolar olması ve dalın toplam yakıt faturasının 215 milyar dolarlık bir büyüklük oluşturacağı öngörülüyor.
Yakıt dışı toplam maliyetlerin ise 2023 yılında 565 milyar dolara ulaşması bekleniyor. IATA Genel Yöneticisi Willie Walsh havacılık bölümünün büyüme görünümü konusunda şu değerlendirmede bulundu: “Ekonomik belirsizlikler, bilet fiyatları artan yakıt maliyetlerini absorbe etse bile seyahat etme isteğini azaltmadı.
Büyük çaplı COVID-19 kayıplarından sonra, yüzde 1,2’lik net kar marjı bile sevindirici bir gelişme. Lakin havayolu şirketlerinin yolcu başına ortalama 2,25 dolar kazandığı bir ortamda, ziyan gören bilançoları onarmak ve yatırımcılara sürdürülebilir sermaye getirisi sağlamak birçok havayolu şirketi için güç olmaya devam edecek.”
Walsh, optimistlik için birçok âlâ neden olduğunu vurgulayarak, “COVID-19 krizinin derinliklerinden sonra sanayi seviyesinde kârlılığa ulaşmak, havayollarının yatırımcılarını ödüllendirmesi, sürdürülebilirliği finanse etmesi ve dünyayı daha da tesirli bir formda birbirine bağlamak için verimliliğe yatırım yapması konusunda çok fazla potansiyel sunuyor.
Bu nedenle hükümetleri inançlı, sürdürülebilir, verimli ve karlı bir havacılığı güçlendirecek teşebbüslere odaklanmaya çağırıyoruz” dedi. Bu ortada, 2023’te kargo hacminin 57,8 milyon ton olması bekleniyor. Bu sayı, memleketler arası ticaret hacmindeki keskin yavaşlamayla birlikte 2019’da taşınan 61,5 milyon tonluk hacime kıyasla 3.7 milyon tonluk bir azalış olacağına işaret ediyor.
Nane, IATA’da bayrağı bayan havacıya devretti
Pegasus Hava Yolları Lideri Mehmet T. Nane; 1 yıllık misyon mühletini tamamlayarak, IATA Başkanlığı bayrağını RwandAir CEO’su Yvonne Manzi Makolo’ya devretti. Misyonu Milletlerarası Hava Nakliyatı Birliği IATA’nın İstanbul’da gerçekleştirilen 79. Yıllık Genel Kurulu’nda devralan Yvonne Manzi Makolo, IATA’da bu vazifesi üstlenecek birinci bayan olacak ve 1 yıl boyunca misyonunu sürdürecek.
Nane ise 1 yıl daha İcra Kurulu’nda yer almaya devam edecek. Nane, “Havacılık bölümünün hayli şiddetli bir devrinde, IATA Başkanlığı üzere değerli bir sorumluluğu üstlenmek ve IATA’nın birinci Türk lideri olmak benim için büyük bir gurur ve ayrıcalıklı bir tecrübeydi. Artık ise farklı bir gururu yaşıyorum; zira vazifesi benden devralan RwandAir CEO’su Yvonne Manzi Makolo, IATA’nın birinci bayan İdare Şurası Lideri olacak. Kendisine küresel havacılık dalının sürdürülebilir gelişimini destekleyecek çalışmalarında sonsuz muvaffakiyetler diliyorum” dedi.
