Kovid-19 salgını sonrası yaşanan finansal meseleler ve çalışma hayatının yine şekillenmesiyle şirketlerin üst idarelerinde esaslı değişiklikler meydana gelirken, son devirde misyonunu bırakan üst yöneticiler (CEO) ortasına ABD hükümetine 4 milyar doları aşkın ceza ödeyecek Binance’in CEO’su Changpeng Zhao eklendi. Kovid-19 periyodu, sağlanan devlet yardımları ve ucuz krediler sonrasında enflasyonun artması, tedarik zincirlerinde aksaklıklar ve üretim kayıplarıyla global iktisat üzerinde önemli tesirlere neden olurken, süratli dijitalleşme ve uzaktan çalışma imkanları sayesinde iş hayatında da değişikler yaşandı.
“Büyük istifa” olarak isimlendirilen çalışanların öncelikleri doğrultusunda 2021’in başından itibaren toplu olarak işlerinden ayrılması süreci, iş gücü piyasasında yaşanan değerli olaylar ortasında yerini aldı. Salgın sonrasında önceliklerini ve iş-yaşam istikrarını tekrar pahalandıran çalışanlar, iş şartları, mesleklerinde ilerleme fırsatı bulunmaması, düşük fiyatlar üzere nedenlerle büyük istifa dalgasına katıldı.
Öte yandan teknoloji başta olmak üzere birçok bölümde büyük kapsamlı işten çıkarmalar da gerçekleşti. Jeopolitik belirsizliklerin artması, operasyonel sıkıntıların devam etmesi, mevzuatlara ait dertler, finansal şartların sıkılaşması ve işe alım zorlukları üzere sorunlarla gayret edilmesi CEO’ların uzun vadeli amaçları gerçekleştirmesini zorlaştırdı. Salgın ve devamında Rusya-Ukrayna Savaşı’nın tetiklediği kriz ortamında şirketlerin idare konseyleri, yola mevcut CEO’larla devam etmeyi seçerken, yavaş yavaş kriz modundan uzaklaşılmasıyla CEO dönemleri de arttı. Finansal gayelere ulaşamamanın yanı sıra yeni meslek fırsatları, emeklilik, misyondan alınma, skandallar sonrası istifa üzere çeşitli nedenlerle CEO’lar misyonlarından ayrılmaya başladı.
Sadece geçen yıl, ortalarında American Airlines, Activision Blizzard, Bed Bath & Beyond, Bank of New York Mellon, Bath & Body Works, CNN, Domino’s Pizza, FedEx, GAP, Johnson&Johnson, Lockheed Martin, Pinterest, Starbucks, Southwest Airlines, The Home Depot, United Parcel Service (UPS) ve Under Armour’un bulunduğu birçok şirketin CEO’su vazifesi devretti.
Binance CEO’su rekor cezanın akabinde vazifesini bırakmak zorunda kaldı
ABD hükümeti, dünyanın en büyük kripto para borsası Binance’in, kara para aklamayı tedbire ve yaptırım maddelerini ihlal ettiği gerekçesiyle toplam 4,3 milyar dolar ceza ödeyeceğini bildirdi. Kelam konusu ihlalleri taammüden gerçekleştirdiğini kabul eden Binance’in ödeyeceği cezanın ABD’de bugüne kadar verilen en büyük cezalardan biri olduğu vurgulandı. Binance CEO’su Changpeng Zhao, kusurlar yaptığını ve sorumluluk alması gerektiğini belirterek, Binance ve kendisi için en doğrusu olacak formda misyonundan ayrıldığını duyurdu.
Şirketin üst yöneticilerinden Richard Teng’in artık Binance CEO’su olarak misyon yapacağını aktaran Zhao, son 6,5 yıldır gerçek bir mola vermediğini, bu sebeple öncelikle bir müddet çalışmalarına orta vereceğini kaydetti.
OpenAI üst idaresinde kısa vadeli kargaşa
OpenAI İdare Heyetinden yapılan açıklamada, geçen hafta CEO Sam Altman’ın misyondan ayrıldığı bildirilerek, “Yönetim konseyinin artık Altman’ın OpenAI’a liderlik etmeye devam etme maharetine inancı yok.” tabiri kullanıldı. Daha sonra Altman’ın şirketin yeni yapay zeka takımına liderlik etmek için Microsoft’a geçeceği bildirilmiş, birtakım OpenAI çalışanları da idare konseyini, Altman’ın tekrar CEO olarak misyona getirilmemesi durumunda istifa etmekle tehdit etmişti.
OpenAI’dan daha sonra yapılan açıklamada, vazifeden alınan Altman’ın, CEO olarak şirkete geri döneceği bildirildi.
ABD’de vazifeden ayrılan CEO sayısı 10 ayda rekor kırdı
Açıklanan yahut onaylanan işten çıkarmaların kaydını tutan danışmanlık şirketi Challenger, Gray & Christmas’ın datalarına nazaran, ekim sonu prestijiyle ABD şirketlerinde misyonlarından ayrılan CEO sayısı 2022’nin birebir devrine kıyasla yüzde 47 artışla 1530’a yükseldi.
Bu sayı, şirketin CEO’ların işten ayılmasını takip etmeye başladığı 2002 yılından bu yana kaydedilen en yüksek 10 aylık sayı olarak kayıtlara geçti. Devlet kuruluşları ile kar maksadı gütmeyen kuruluşlarda 10 ayda 378 CEO vazifeden ayrılırken, teknoloji dalında 146, sıhhat hizmetleri ve eserleri dalında 137 ve hastanelerde 126 CEO değişikliği duyuruldu.
Bu yıl en çok CEO değişimi görülen başka dallar ortasında, hizmet, finans ve cümbüş bölümleri yer aldı. Şirketlerin birden fazla vakit CEO’larının ayrılış nedenini belirtmediği kayıtlara geçerken, emeklilik, vazifeden çekilme, süreksiz vazife mühletinin dolması, istifa ve yeni meslek fırsatı üzere nedenler değişimlerde öne çıktı.
Görevi suistimal, iflas, hukuksal problemler ve cinsel taciz tezleri da CEO’ların öteki ayrılış nedenleri olarak dikkati çekti. Geçen yıl misyona getirilen bayan CEO’ların oranı yüzde 26 iken, bu oran 2023’ün 10 ayında yüzde 29 oldu. Challenger, Gray & Christmas’ın kıdemli lider yardımcısı Andrew Challenger, şirketlerin idare heyetlerinin, uzaktan çalışanların sıkıntılarını daha uygun yönetmek, ekonomik aksilikleri atlatmak ve yeni teknolojileri dahil etmek için liderlik değişiklikleri yaptığına işaret ederek, son birkaç yılda gibisi görülmemiş zorluklara göğüs geren CEO’ların ayrılma fırsatını değerlendirdiğini vurguladı.
Havacılıktan medya kesimine birçok şirketin üst yöneticisi değişti
Bu yıl YouTube’dan X’e, Starbucks’tan Costco’ya, Qatar Airways’ten British Petroleum’a (BP) global çapta birçok şirketin CEO’su vazifesini devretti. General Motors’un robot taksi ünitesi Cruise’un CEO’su Kyle Vogt, şirketin ABD filosunun güvenlik incelemesinden geçmesi nedeniyle çalışandan özür diledikten sonra şirketten istifa etti.
ABD’li havacılık şirketi Spirit AeroSystems’in CEO’su Tom Gentile’in ekimde, Chicago Opsiyon Borsası CEO’su Edward Tilly’nin de eylül ayında istifa ettiği bildirildi. İngiliz güç şirketi BP’nin Üst Yöneticisi Bernard Looney, şirketin çalışanlarıyla ortasındaki ferdî münasebetlerine dair kimi argümanlar sonrasında eylül ayında istifa etti. ABD’li haber kanalı CBS News’in Üst Yöneticisi Neeraj Khemlani ağustos ayında, İngiltere merkezli NatWest’in CEO’su Alison Rose temmuzda misyonundan ayrıldı. Ekim ayında, Katar devlet hava yolu şirketi Qatar Airways’in CEO’su Akbar Al Baker’in emekli olacağı, ABD’li toptan satış mağazası Costco’nun CEO’su Craig Jelinek’in ise yıl sonuna kadar misyonundan ayrılacağı bildirildi. Amerikalı kahve dükkanı zinciri Starbucks’ın sahibi Howard Schultz, mart ayında şirketin CEO’luğu vazifesini bıraktı.
Medya işvereni Murdoch CEO’luktan ayrıldı
Sosyal medya platformu X’in sahibi Elon Musk, geçen yıl “şirketin yöneticiliğini üstlenecek kadar ‘aptal’ birini bulur bulmaz CEO’luktan istifa edeceğini” söylemişti. Mayıs ayında NBCUniversal’daki vazifesinden ayrılan Linda Yaccarino, o zamanki ismi Twitter olan X’in yeni üst yöneticisi olarak vazifeye başladı.
YouTube CEO’su ve Google’ın birinci çalışanlarından biri olan Susan Wojcicki, şubat ayında yaptığı açıklamada, teknoloji devindeki vazifesinden ayrıldığını duyurdu. Medya işvereni Rupert Murdoch’un, merkezi ABD’nin New York kentinde bulunan Fox ve News Corporation (News Corp) şirketinin yöneticiliğini bırakacağı eylülde ilan edildi.
Eylül başında ABD’li eczane zinciri Walgreens’in CEO’su Rosalind Brewer’ın istifa ettiği belirtildi. Amerikan çevrim içi medya şirketi Insider’ın kurucu ortağı Henry Blodget, bu ay CEO’luk vazifesini bıraktı. Bilgisayar aksesuarları üreticisi Logitech’in CEO’su Bracken Darrell’in haziran ayında diğer bir fırsatı pahalandırmak üzere şirketten ayrılacağı duyuruldu.
