İstanbul Ticaret Odası (İTO) Stratejik Araştırmalar Merkezi (İTOSAM), “Reel Bölümün Dönüşümünde E-Ticaret ve E-İhracat” başlığıyla bir rapor yayımladı. İstanbul’da faaliyet gösteren 513 şirket ile yapılan anket sonuçlarına yer verilen rapora nazaran, şirketler e-ticarette en çok 4 bahiste zorluk yaşıyor. Yüksek kurul oranları şirketlerin maruz kaldıkları zorluklar ortasında yüzde 56,5 ile birinci sırada yer alırken, kargo fiyatlarının yüksek olması yüzde 45,5 ile ikinci, e-ticarette çok rekabet yüzde 37,8 ile üçüncü, lojistik sorunlar ise yüzde 30,9 ile dördüncü temel zorluk oldu.
8 trilyon doları aşacak
Raporda yer alan tespitlere nazaran dünya genelinde 2021’de 5,21 trilyon dolarlık hacme ulaşan e-ticaret satışlarının 2026’da 8,15 trilyon dolar olması bekleniyor. Ankete katılan şirketlerin yüzde 48’i kendi internet sitesi, taşınabilir uygulama yahut online satış platformları aracılığıyla e-ticaret yapıyor. Şirketlerin yüzde 39,4’ü e-ticaret alanında 3-5 yıldır faaliyet gösteriyor.
Bu alanda 10 yıl ve üzeri müddet faaliyet gösterenlerin oranı yüzde 9,4 olurken, ankete katılan şirketlerin yüzde 35,8’i e-ticaret kanalıyla e-ihracat yaptığını beyan etti. İhracat yapan şirketler ortasında e-ihracat yapanlar ise yüzde 67,2 seviyesinde kaldı. İTO Lideri Şekib Avdagiç, Türkiye’nin Avrupa, Asya ve Orta Doğu’nun kesişme noktasındaki stratejik pozisyonu ve Afrika ile artan ticari faaliyetleri ile e-ticaret ekosisteminde değerli bir global aktöre dönüşme potansiyeline sahip olmasıyla öne çıktığını belirtti.
Avdagiç, 2020’de İstanbul’da kişi başına düşen e-ticaret harcamasının 3 bin 330 TL iken 2022 yılının birinci 6 ayında bu meblağın 9 bin 857 TL’ye yükseldiğini bildirdi. Avdagiç, e-ticaretin kendisine harcanan yatırımları güçlü bir katma kıymete ve ekonomik güce dönüştürebildiğini belirterek, şunları kaydetti: “Türkiye jeopolitik pozisyon, potansiyel üretim gücü ve nüfus dinamiğiyle kıymetli bir ekonomik güç merkezi olma yolunda.
İhracat gayeleriyle birlikte e-ticaret ve e-ihracat, Türkiye için kıymetli bir yatırım ve katma paha imkânı sunuyor. İhracata dayalı büyüme modelinin ve ekonomik refahı tabana yayacak stratejik yatırım alanlarının başında geliyor. E-ticaret ve e-ihracat ekosistemlerinin sunduğu güçlü potansiyellerin iktisada uyarlanması ise Türkiye için ulusal üretimin ve özgür ticaretin kapısı olacaktır.”
Adil bir ekosisteme gereksinim bulunuyor
Rapora nazaran, e-ticaretin bir alt kolu olarak e-ihracat da bu yeni pazar içinde kıymetli bir büyüklüğe ulaştı. Mevcut sıkıntıların aşılması için tahlil ve tekliflerin de sunulduğu raporda, teşvikler, düzenlemeler, yeni teknolojilere yatırımlar üzere birçok başlığa değinildi. Raporun teklifler kısmında, “E-ticaretin gelişiminin sürdürülebilir bir tabanda ilerlemesi için adil bir e-ticaret platformları ekosistemi tesis edilmeli. Bu kapsamda adil fiyatlandırma, kurul oranlarının makul düzeylerde kalması, rekabetin teşvik edilmesi üzere ögelere dikkat edilmesi gerekiyor” denildi.
