Temsah, “Bankacılık Söyleşileri” kapsamında global iktisatta yüksek enflasyon trendinin hala devam ettiğini belirterek, geçtiğimiz periyotta enflasyon sebebiyle faiz artırımına giden merkez bankalarının bir müddettir faizleri sabit tuttuğunu, bu tercihin ardında bilhassa son çeyrekte beklenenden düşük gelen enflasyon datalarının olduğunu fakat merkez bankalarının bağlantılarına bakıldığında hala geleceğe yönelik belirsizlikler bulunduğunu söyledi.
Enflasyon ve ekonomik aktivite büyümelerinin gidişatının burada faiz indirimlerinin ne formda gerçekleşeceğini belirleyeceğini aktaran Temsah, şöyle devam etti:
“Örneğin, ABD’de beklenenden olumlu gelen makroekonomik bilgiler, birinci faiz indirimine yönelik varsayımları yılın birinci yarısına kadar çekti. Beklentimiz, 2024’ün birinci yarısında gelecek olan makro dataların de ışığında global para siyasetlerindeki sıkılık düzeyinin bir müddet bu seviyede kalması tarafında. Yılın birinci yarısının sonundan itibaren kademeli bir halde global merkez bankaları tarafında faiz indirimlerini görebiliriz. Açıklanacak makro dataların olumlu seyretmesi halinde ise bu takvim birinci çeyrek sonuna kadar geri gelebilir. Resesyon telaşları her ne kadar devam etse de genel manada geçmiş yıl beklentilerine nazaran daha optimist seyrediyor. Yumuşak iniş senaryosunun büyük oranda gerçekleşmeye devam ettiği bu trendde 2024’ün bilhassa ikinci yarısının global ekonomik aktivite açısından daha hareketli olmasını bekliyoruz.”
2023’ün ikinci yarısında makroekonomik çerçevede kıymetli değişiklikler yaşandığını, bunların başında da para siyasetinde atılan süratli sıkılaşma adımları ve faiz artışlarının geldiğini belirten Temsah, enflasyonun bugün bulunduğu düzeyler göz önüne alındığında, şu anda önceliğin enflasyon beklentilerinin denetim altına alınması olduğunu, bunun biraz vakit alacağını lakin bu alanda atılan adımların olumlu sonuçlarının 2024’ün ikinci yarısında daha besbelli bir formda görülmesini beklediğini söz etti.
“2024’ün ikinci yarısında daha hareketli bir ekonomik aktivite ortamı görebiliriz”
Alınan kararların değerli yansımalarını cari istikrar ve rezervlerdeki toparlanmada da görebildiklerini tabir eden Temsah, yılın ikinci yarısında Türkiye’ye gelen fon akımında değerli artış olduğunu, yeni iktisat idaresinin, enflasyonu dizginlemek ve sarsıntı harcamalarının bütçede oluşturduğu yükü hafifletmek için değerli vergi düzenlemelerini hayata geçirdiğini anlattı. Temsah, para siyasetinde uygulanan sadeleşme adımları ve KKM’den çıkış stratejilerine de işaret etti.
Genel manada bu yıl hayata geçirilen aksiyonların Türkiye’nin makroekonomik istikrarına olumlu katkı sağlayacağını düşündüğünü tabir eden Temsah, şu değerlendirmelerde bulundu:
“2024; bilhassa birinci yarıda para siyasetinde sıkılığın ve enflasyondaki yüksek düzeyin devam edeceği bir yıl olacak. Bu süreçte başta tüketici tarafı olmak üzere genel olarak talepte de bir daralma görmeyi bekliyoruz. Lakin yılın ikinci yarısından itibaren enflasyonda öngörülen kademeli düşüşle birlikte para siyaseti ve likidite kanalları açısından kademeli bir gevşeme göreceğimizi düşünüyoruz. Halihazırda bizim de beklentimiz Merkez Bankasının yıl sonu enflasyon maksatlarına yakın düzeylerde. Natürel para siyasetinin enflasyon tarafına yansıması biraz vakit alacak bir süreç. Lakin gerek Merkez Bankası rezervlerindeki toparlanma gerek risk primlerinin geldiği düzeyler, içinde bulunmuş olduğumuz patikanın makroekonomik istikrar açısından destekleyici olduğunu bizlere söylüyor. Bu siyaset setinin bir sonucu olarak da global makroekonomik gelişmelere de bağlı biçimde Türkiye’ye yönelik fon akımının ve bununla paralel formda rezervlerdeki toparlanmanın 2024’te artarak devam etmesini bekliyorum. Bu bağlamda 2024’ün bilhassa ikinci yarısında daha hareketli bir ekonomik aktivite ortamı görebileceğimizi düşünüyorum.”
“Bankalar KKM’den çıkış sürecine değerli ölçüde ahenk sağladı”
Malek Khodr Temsah, yakın geçmişe nazaran finansman taleplerinin değerli ölçüde yavaşlamış durumda olduğunu, enflasyon ve daha kıymetlisi enflasyon beklentileri denetim altına alınana kadar da bu sıkı duruşun devam etmesini beklediklerini tabir ederek, KKM’den çıkışla alakalı düzenlemelerin bankalar için kritik kıymet arz ettiğini, TL tarafında getirilerin geldiği düzeylerin de bu çıkış sürecini takviyeler nitelikte olduğunu söyledi.
Temsah, “Geldiğimiz noktada bankaların KKM’den çıkış sürecine kıymetli ölçüde ahenk sağladığını söylememiz mümkün. Bunun yanında genel olarak para siyaseti çerçevesini sadeleştirmek için atılan adımların da kesim tarafından olumlu karşılandığını söyleyebiliriz. Gelecek yıl yeni iktisat idaresinin nasıl bir siyaset izleyeceğini şu ana kadar yapılan sıkılaşma atılımlarının tesirleri büyük ölçüde belirleyecektir. Daha evvel tabir ettiğim üzere, şu anda enflasyon beklentilerinin makul düzeylerde denetim altına alınması iktisat idaresinin birinci önceliği. Bu bağlamda para siyasetinde istenen sıkılık seviyesine çok büyük ölçüde ulaşıldığını düşünüyorum. Bundan sonraki devirde gelinen düzeylerde bir mühlet sabredilmesi ve bilhassa 2024’ün ikinci yarısından sonra likidite kanallarında kademeli gevşeme sürecinin hayata geçirilmesini bekliyorum.” halinde konuştu.
“KKM’den çıkış sürecinde mudiler tarafında kayda paha bir dövize yönelimle karşılaşmıyoruz”
Albaraka Türk CEO’su Temsah, farklı makroekonomik düzlemleri deneyimledikleri 2023’ün genel manada bankacılık kesimi için epeyce olumlu geçtiğini, bu devri bankaların geçmiş yıllar deneyiminin de takviyesiyle epey başarılı bir halde yönettiğini, bankacılık kesiminin gelir ürerim kapasitelerini düzgünleştirmeye devam ederken, bu periyodu tıpkı vakitte bilançolarını güçlendirmek için bir fırsat olarak da kullandığını, bu siyasetin bir sonucu olarak takipteki kredi oranlarının son yılların en düşük düzeylerine gerilerken, birçok bankanın ayırdığı yüksek oranda karşılıklarla bilançolarını mümkün risklere karşı kuvvetlendirdiğini anlattı.
2022 yılı ve 2023’ün birinci periyodunda bankaların en değerli gündemlerinden birinin KKM süreci ve onunla birlikte gelen TL amaçlarını yönetmek olduğuna işaret eden Temsah, şunları kaydetti:
“KKM ile başlayan bilançolardaki TL dönüşüm süreci de bölüm görünümünü kur riskine karşı epeyce kuvvetlendirdi. KKM’den çıkış sürecinde şu ana kadar mudiler tarafında kayda kıymet bir dövize yönelimle karşılaşmıyoruz. Buradaki istikrarın korunması bankacılık dalı bilançolarındaki TL oranının da korunması manasına geliyor. Yılın ikinci yarısından sonra yeni iktisat idaresinin uygulamaya başladığı sıkı para siyaseti ve ek önlemler sonrasında mevduat ve kredi maliyetlerinin artması, kredilere olan talebin beklendiği üzere azalmasına sebep oldu. Münasebetiyle bu taraftaki büyümede bir ölçü yavaşlama beklesek de bankaların gelir üretim kapasitelerini çeşitlendirmeleri ve bilançolarındaki sağlamlığı da düşündüğümüzde bu sürecin kesim tarafında hasarsız bir halde geçirileceğini düşünüyoruz.
2023’te artan dijitalleşmeyle bir arada bankalar da öbür dallardaki firmalarla mutabakatlarını artırmaya ve API’ler aracılığıyla bankacılık eserlerini üçüncü taraflara sunmaya devam ettiler. Bu durum, müşteri edinimi açısından bankalara epeyce kolaylık sağladı. Bankalar gittikçe artan oranlarda müşteri edinim süreçlerini dijital kanallara kaydırmış durumda. Bunun yanında yüklü olarak iştirak bankacılığı bölümünde olmak üzere bölüme yeni dijital bankalar dahil oldu. Dijitalleşme ve teknolojik ihtilalin çok yakından hissedildiği kesimlerin başında gelen bankacılık bölümünün süratli adapte olabilme yetkinliği de bu noktada kendisini gösteriyor. Önümüzdeki devirde de bu trendin sürat kesmeden sürmesini bekliyoruz.”
“Bireysel kredilerde sonlu, ticari kredilerde ise muhakkak kesimler üzerinden bir büyüme olmasını bekliyoruz”
Malek Khodr Temsah, yılın ikinci yarısında atılmaya başlanan adımlarla epeyce sıkı bir para siyaseti çerçevesine geçiş yapmış durumda olduklarını aktararak, “En erken 2024’ün ikinci yarısına kadar bir faiz indiriminin olmayacağını ve sıkı para siyasetinin devam edeceğini düşünüyoruz. Yüksek kredi maliyetleri nedeniyle talebin görece düşük olması 2024 genelinde bankacılık kesiminde daha ölçülü bir büyüme olacağına dair beklentilerimizi güçlendiriyor. Bu bağlamda kesim genelinde 2024’te enflasyon beklentilerine yakın oranda yüzde 30-35 düzeylerinde bir büyüme görmemizin mümkün olduğunu düşünüyorum. Yaklaşım olarak iktisat idaresinin yönlendirmesine uygun biçimde ferdi kredilerde büyümenin bir ölçü daha hudutlu olmasını beklerken, ticari kredilerde ise bilhassa bilançosu sağlam, riski düşük müşteriler ve başta ihracata yönelik bölümler olmak üzere muhakkak dallar üzerinden bir büyümenin gerçekleşmesini bekliyoruz.” halinde konuştu.
KKM’den çıkış konusunda iktisat idaresinin kararlılığını gördüklerini tabir eden Temsah, “Şu ana kadar bilgilere baktığımızda hedeflenen düzeylere yakın bir çıkış suratı kelam konusu. Ayrıyeten yeniden datalar, KKM’den ayrılan mevduatın yabancı paralara değil, TL’ye yöneldiğini gösteriyor. Şu anda TL tarafta sunulan getirilerle birlikte değerlendirdiğimizde 2024 sonuna kadar KKM’nin sistemdeki hissesinin çok büyük oranda azalmasını bekliyorum.” dedi.
Son faiz artışlarında açıklanan metinlerde TCMB’nin faiz artış döngüsünün artık sonuna geldiklerini görebildiklerini tabir eden Temsah, şöyle devam etti:
“Belki bir sefer daha küçük montanlı bir artış görebiliriz fakat siyaset faizinde tepe düzeylere çok yakın olduğumuzu söyleyebiliriz. Sonrasında da enflasyon gerçekleşmelerini ve beklentilerini yakından takip ederek en erken 2024’ün ikinci yarısına kadar faizlerde bir değişiklik beklemiyoruz. Sonrasındaki devirde dezenflasyon sürecinin başlamasıyla kademeli olarak hem siyaset faizinde hem de TL mevduat getirilerinde bir geri çekilmenin başlamasını bekliyorum. Bankamızın son 2 yıldır en değerli önceliklerinden birisi regülasyonlara paralel halde bilançomuzdaki TL hissesinin artırılmasıydı. Bu hususta da tüm çalışanlarımızın özverili yaklaşımıyla çok kıymetli aralık kat ettik. YP iştirak fonlarının toplam fonlar içindeki hissesi 2021 sonunda yüzde 78 düzeyindeyken, bunu 2022 sonunda yüzde 54’e, 2023’ün eylül ayı sonu prestijiyle da yüzde 48’e düşürdük. Başka taraftan yılın ikinci yarısından itibaren yeni iktisat idaresinin hayata geçirdiği siyasetlere uygun formda KKM’den çıkış sürecine ve standart TL iştirak fonlarının hissesini artırmaya odaklandık. Bu sürecin sonucunda piyasa dinamiklerine paralel halde YP iştirak fonlarımızın toplanan fonlarımız içerisindeki hissesi paralel seyrederken standart TL iştirak fonlarının hissesini kademeli olarak artırıyor, KKM’nin hissesini da kademeli olarak düşürüyoruz.”
“Ticari kredi büyümeleri bankacılık bölümündeki ölçülü büyümenin belirleyicisi konumunda”
Albaraka Türk CEO’su Temsah, kredi büyümelerinde önemli yavaşlama olduğunu, 2024’ün ikinci yarısından sonra kademeli bir formda kredi kanallarının rahatlamasını beklediklerini söz etti.
Yeni iktisat idaresinin hayata geçirdiği siyasetlerin daha büyük oranda tesirini ferdi taraftaki kredi büyümelerinde gördüklerini aktaran Temsah, bilhassa yılın birinci yarısında bankacılık bölümündeki kredi büyümesinde itici gücün tüketici kredileri tarafında olduğunu söyledi.
Temsah, “Şu anda geldiğimiz noktada ise ticari kredi büyümeleri bankacılık dalındaki ölçülü büyümenin belirleyicisi pozisyonunda. Bilhassa trend olarak değerlendirdiğimizde üçüncü çeyrek ortasından itibaren bu alanda bir hareketlilik mevcut. Albaraka Türk olarak biz de bu periyotta gerçek dala olan takviyemizi sürdürerek gerçek ticaret finansmanını önceliklendireceğiz.” diye konuştu.
“2023, kesimde olduğu üzere Albaraka Türk için de epeyce verimli bir yıl oldu”
2023’ün, dalda olduğu üzere Albaraka Türk için de epeyce verimli bir yıl olduğunu belirten Temsah, bankanın toplam etkinlerinin 2023’ün üçüncü çeyreğinde 2022 sonuna nazaran yüzde 39,2 artarak 203,7 milyar TL’ye ulaştığını, iştirak hesapları ile özel cari hesaplar aracılığıyla topladıkları fonların üçüncü çeyrekte 146,8 milyar TL düzeyine ulaştığını bildirdi.
İlk yarıda 2022’de elde ettikleri kar ölçüsünü yakalamayı başardıklarını, eylül sonu prestijiyle bankanın net karının geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 171,4 artış ile 2,46 milyar TL’ye ulaşarak önemli bir muvaffakiyet gösterdiğini, 2022 sonunda yüzde 1,94 olan takipteki kredi oranının ise Eylül 2023 prestijiyle yüzde 1,77’ye gerilediğini aktaran Temsah, “Albaraka Türk için 2023, epeyce bereketli bir halde geride kaldı. Değişen makroekonomik konjonktüre süratli bir halde adapte olarak sağlam ve istikrarlı bir biçimde büyümemizi 2024’e de taşıyacağımızı düşünüyorum.” dedi.
Temsah, kesimde her yıl dijitalleşmenin tesirinin artmaya devam ettiğini vurgulayarak, BDDK’nin dijital bankacılık lisanslarına dair düzenlemesinden sonra yeni dijital oyuncuların bölüme dahil olduğunu, bu bağlamda dijitalleşmenin bankacılık dalı için bir tercihten fazla bir norm haline geldiğini, bütün bankaların oyun planlarının merkezine kesinlikle dijital dönüşümü aldığını söyledi.
Dijitalleşme seyahatinin 2024 ve sonrasında da sürat kesmeden devam etmesini beklediğini aktaran Temsah, bölüm genelinde şube sayılarında genel bir azalma trendi olduğunu, dijital dönüşüme ayak uyduran yeni şube modellerini, farklı gereksinimleri karşılayacak konseptlerin bir ortaya geldiği modelleri daha sık göreceklerini kaydetti.
Albaraka Türk olarak müşteri tabanlarını dijital odaklı genişletmenin yeni devir stratejilerinin yapıtaşları ortasında yer aldığını belirten Temsah, manzaralı görüşme ile şubeye gelmeden Albaraka Türk müşterisi olan bireylerin hissesinin süratli bir halde arttığını vurguladı. Temsah, “Dijitalleşme ve teknolojik dönüşüm odağımızı hiç kaybetmeden bu alanda yatırımlarımızı sürdürecek ve Türkiye’deki birinci iştirak bankası olmanın verdiği misyonla bu alanda da öncü olmaya devam edeceğiz.” dedi.