Rusya dışişleri bakanı Sergei Lavrov, Pazartesi günü müddeti dolacak Karadeniz tahıl mutabakatına ait yeni bir teklif duymadığını lakin rastgele bir mutabakat olmaksızın Rusya’nın tahıl ihracatını garanti altına almak üzere Türkiye ile birlikte çalıştıklarını açıkladı.
Kaynakların Reuters’a verdiği bilgiye nazaran, Birleşmiş Milletler (BM) genel sekreteri Antonio Guterres, Rusya devlet lideri Vladimir Putin’e Rusya’nın tarım bankasının milletlerarası ödeme iletileşme sistemi SWIFT’e erişiminin sağlanması karşılığında mutabakat mühletini uzatması teklifinde bulundu.
Rusya, kendi tahıl ve gübre eserlerinin ihracatının garanti altına alınması talebinin yerine getirilmediği gerekçesiyle mutabakattan çekilme tehdidinde bulunmuştu. Karadeniz muahedesi kapsamında tahıl taşıyacak olan son iki gemi bitiş tarihi öncesinde Ukrayna’nın Odesa limanında yükleme yapıyor.
“Benim hiçbir yeni tekliften haberim yok”
Lavrov, cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Putin’in muahedeye ait birtakım tekliflerde bulunduğuna yönelik açıklamaları hakkında yöneltilen soruya “Benim hiçbir yeni tekliften haberim yok” dedi.
Lavrov “Türkiye, tahılımızın işlenmesine yardımcı olma ve hiç kimseye ya da hibir şeye bağlı olmaksızın gelişmekte olan ülkelere buğday arzı sağlayabilmemize yönelik bir plana iştirak sağlama mevzuları ile ilgileniyordu” dedi.
Türkiye ve BM geçen yılın Temmuz ayında Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle daha da berbatlaşan besin krizi ile çaba etmek üzere Karadeniz tahıl muahedesine orta buluculuk etmişti.
Putin, Rusya’nın global pazara kendi tarım eserlerinin ihracatı konusunda karşılaştığı mahzurlar hakkında Batılı devletlerin iki yüzlü olduğu gerekçesiyle tahıl mutabakatının bitebileceğini söylemişti.
Rusya’nın ana taleplerinden biri tarım bankası Rosselkhozbank’ın SWIFT sistemine tekrar erişiminin sağlanması. Avrupa Birliği (AB) Haziran 2022’de Rusya’nın Ukrayna’daki hareketlerine karşılık olarak bankanın sisteme erişimini yasaklamıştı.
Üç kaynağın Reuters’a verdiği bilgiye nazaran AB, Rosselkhozbank’ın bir iştirakinin özel olarak tahıl ve gübre alışverişlerinde kullanılmak üzere SWIFT sistemine erişimini sağlama konusunu kıymetlendiriyor. Haber birinci Financial Times’da yer almıştı.
Ancak Rusya dışişleri bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova Rusya’nın bu türlü bir tekliften mutlu olmayacağını zira bankanın bir iştirak oluşturmasının “aylar” süreceğini ve sonrasında bu iştiraki SWIFT’e bağlamanın da üç ay daha vakit alacağını belirtmişti.
