Çalışma hayatı, endüstrileşme, altyapı, ulaşım ve nüfus yoğunluğu üzere birçok yükü sırtlayan, Türkiye’nin kalkınmasında kıymetli rol üstlenen İstanbul; Türkiye’nin en rekabetçi kenti olmaya devam ederken, Konya, bu alandaki gücünü artırdı. İstanbul Üniversitesi (İÜ) Kent Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından dördüncüsü hazırlanan ve 2021- 2022 devri bilgilerinin kullanıldığı Vilayetler Ortası Rekabet Endeksi açıklandı.
Bir ana endeks ve 15 alt endeks (demografik, altyapı, ulaşım, sıhhat, eğitim, toplumsal hayat, makroekonomi, dış ticaret-sanayi, finansal piyasalar, turizm, tarım, inovasyon, girişimcilik, yükseköğretim, teknolojik altyapı) kapsamında toplam 245 gösterge kullanılarak yapılan hesaplamalara nazaran, Türkiye’nin en rekabetçi ili 74,05 endeks skoru ile İstanbul oldu.
Kocaeli 6’ncılığa geriledi
İstanbul’u, 46,1 puanla Ankara ve 42,8 ile İzmir takip etti. Türkiye’nin en rekabetçi 3 kentinin, başka raporlarda olduğu üzere sıralamalarını bu araştırmada da koruduğu gözlendi. Rekabet sıralamasında birinci 10’da yer alan öbür kentler; Antalya, Bursa, Kocaeli, Eskişehir, Konya, Muğla ve Adana olarak belirlendi. Adana 11’incilikten 10’unculuğa, Bursa 6’ncılıktan 5’inciliğe, Konya ise 10’unculuktan 8’inciliğe yükseldi.
Listede Eskişehir ve Muğla gücünü korurken, Kocaeli 4’üncülükten 6’ncılığa geriledi. Evvelki periyotta birinci 10’da yer alan Tekirdağ 11’inci sıraya düşerken, 14 kent rekabet sıralamasındaki yerini korudu, 34 kent rekabet gücünü artırdı, 33 kentin ise rekabet gücü azaldı. Şırnak, Muş ve Hakkari ise rekabetçilik gücü en düşük vilayetler ortasında son sırada yer aldı.
Endekste rekabetçilik gücü en çok artan vilayetlerin başında, listede 12 sıra yükselen Adıyaman geldi. Adıyaman, 62’nci sıradan 54’üncü basamağa yükseldi. Adıyaman’ı, 10’ar sıra yükselen Kahramanmaraş ve Kilis, gücünü 9 basamak artıran Sivas, 7 basamak yükseliş kaydeden Kayseri takip etti. Kelam konusu dataların 2021-2022 periyodunu kapsadığı, araştırmanın sarsıntıdan evvel yapıldığı bildirildi.
100 liralık verginin 45 lirası İstanbul’dan
İller Ortası Rekabet Endeksi bilgilerine nazaran, makroekonomi endeksinde de İstanbul birinci sırada yer aldı. İstanbul, Türkiye’deki toplam ihracatın yüzde 49’unu, toplam ithalatın yüzde 59’unu gerçekleştirdi. Megakenti, bu alanda Ankara ve Kocaeli izledi. Türkiye’de toplanan 100 liralık verginin 45 lirası İstanbul’dan gelirken, Ankara 11 lira, İzmir ve Kocaeli ise 10 liralık vergi geliri ödedi. Bu gösterge açısından en düşük bedeli alan vilayetler Ardahan ve Bayburt olarak sıralandı.
Eğitimde Burdur tarımda Konya
Araştırmaya nazaran, sıhhat endeksinde İstanbul, Ankara ve Antalya birinci sırada yer alırken, 10 bin bireye düşen yatak sayısında en yüksek bedele sahip kent 53 yatakla Elazığ oldu. Elazığ’ı, 47 yatakla Bolu, Erzurum, Edirne ve Isparta takip etti. 10 bin bireye düşen hekim sayısı Ankara’da 33, Edirne’de 30, Isparta’da ise 28 olarak kayıtlara geçti.
Zirvede yer alan vilayetler altyapı endeksinde İstanbul, Karaman ve Ankara, ulaşımda İstanbul, İzmir ve Kocaeli, eğitimde Burdur, Erzincan ve Amasya, toplumsal hayat endeksinde ise İstanbul, Ankara ve İzmir olarak sıralandı.
İlkokullarda derslik başına düşen öğrenci sayısının en yüksek olduğu vilayetler Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır ve İstanbul oldu. En çok konut satılan vilayetler İstanbul, Ankara ve İzmir olarak belirlenirken, tarım endeksinde Konya, Şanlıurfa ve Aydın, organik tarımda Aydın, âlâ tarım uygulamalarında Şanlıurfa, Adana ve Konya öne çıktı.
