Ekonomist Özgür Demirtaş, Youtube kanalından “Ekonomiye ne olacak?” başlıklı bir görüntü yayınladı. “Bu görüntüde her kesim için bir kesim var.” diyen Demirtaş, “Her vakit olduğu üzere, tabir yerindeyse konutunuzdaki evcil hayvanlar, sokaktaki hayvanların dahi anlayacağı kolaylıkta bunu anlatacağım.” sözlerini kullandı.
Özgür Demirtaş şu tabirleri kullandı:
– Bilhassa son iki yıl içerisinde ‘Nas iktisat modeli’ denen yahut ‘Türkiye İktisat modeli’ denen, bizim hiçbir halde bilim beşerler olaraktan kabul etmediğimiz bir iktisat modeli uygulandı. ‘yapmayın’ dedik, ‘etmeyin’ dedik. Ben kendime düşen vazifesi yaptım, çok uyardım bunun yanlış bir şey olduğunu söyledim ve duvara tosladık duvara.
– Seçimlere kadar bu model geldi. Bu model bize üretim patlaması yapıp cari açığı kapatacağız demişti, tam bilakis çok daha berbatlaştı. Üretim artacak, dolar bu kadar artmayacak denilmişti, o denli olmadı, çok fazla arttı. Enflasyon çözülecek denilmişti, çözmedi. Ülkeyi sevmesem niçin ikaz yapayım kardeşim. Bu uyarısı yapanlar siyasete girecek dendi. Milyon sefer söyledim; Siyasete girmeyeceğim.
Seçimlerden sonra Mehmet Şimşek çağırıldı iktisadın başına. Mehmet Şimşek’i ferdî olarak çok yeterli tanımıyorum hayatımda Mehmet Şimşek’le Batman’daki bir toplantıda görüştük kendisiyle. Mehmet Şimşek, iktisat siyasetini savunan bir insan ve tıpkı vakitte memleketler arası manada muhakkak bir kredibilitesi olan bir insan.
‘Mehmet Şimşek’e yardım etmeliyiz.’ diye bir tweet attım. Burada tweet’e kızılmasının nedeni ‘Fakir fukara vatandaş, orta direk insan nasıl yardım etsin?’. Yanlışsız. Lakin ben zati onlardan bahsetmedim. Mehmet Şimşek’e 3 küme yardımcı olabilir. Birinci küme, akademisyenler, işi bilenler, teoriyi-pratiği bilenler aklıyla yardımcı olabilir. Zenginler vergilerle yardımcı olabilir. Siyasetçiler de lüks tüketimi keserek yardımcı olabilir.
“Herkes takviye olmalı”
Bina yıkıldığı vakit binanın altında herkes kalıyor. En çok yoksul fukara, orta direk binanın altında kalıyor, zengine bir şey olmuyor. O yüzden binada yanlışlığın kimin tarafından yapıldığına bakılmaksızın herkes dayanak olmalı.
Örneğin bir şura kurulabilir. Bu heyette Türkiye’nin en entellektüel, en bilgili, en dünya çapında bilinen, en liyakatlı insanları olabilir. Uzman oldukları alanda görüş bildirebilirler. Bunların bir kuruş para almasına gerek yok. Pozisyona, koltuğa gerek yok. Bu konsey geçmiş 15 günü kıymetlendirir ve 15 günde bir rapor muharrir. Geçmiş 15 günü kıymetlendiren, gelecek 15 günde ne yapılırsa güzel olacağını söyleyen bir şura hayal edin.
Ne olursa ne olur? Mehmet Şimşek’in elinin kolunun bağlanmamasını dilerim. Tek eli de bağlanmasın. ‘Vitrin-makyaj ekonomisi’ yapılmasın. Umarım Şimşek ve iktisada takımı mümkün olduğu kadar fazla sorar, o insanların bir lira almasına gerek yok. Şayet yapılmazsa eksik kalır, Mehmet Şimşek’in de eli bağlanırsa hiç olmaz. Ortadaki farkı daha çok açar ve farkı kapatamayabiliriz. Verimli yatırım yapmamız lazım. Mehmet Şimşek giderse akıldışı siyasetler uygulanır ve yapısal ıslahatlar yapılamaz.
Uzun vadede bir şey olabilmesi için kısa vadede acı çekilmesi gerekir. Uzun vadede yapısal ıslahat yapılması lazım. Yapısal ıslahat olmadan siz ‘faiz artırdım’ deseniz de işe yaramaz. En başında yargı ıslahatı gelir. Yargıyı bağımsız yapalım, hukuk ve adalet inanılmaz derecede değerli. Eğitime ideolojiyi sokmayalım. Mehmet Şimşek ve grubunun kısa vadede rasyonel, akıldolu ve ortadoks siyasetler ve birebir vakitte da yapısal ıslahatlara girişilmesi lazım. Eğitim, Ticaret, Adalet Bakanlarının devreye girmesi lazım. Bunlar olursa Türkiye hakettiği yere gerçek masraf.
Mehmet Şimşek’i senaryolar neler?
Seçimden sonra bu akıldışı olan, ‘Türkiye iktisat modeli’ çökünce Mehmet Şimşek gelmek zorunda kaldı. Gelir gelmez birinci kelamı ‘Türkiye’nin hemen rasyonel iktisat siyasetine dönmesi lazım. Öteki bir yolu yoktur.’ dedi. Bu ne demek? Bundan evvelki siyasetin akıldışı olduğunu kabul etmesidir. Söylediği şey hakikat ve dayanak olunmalı. Türkiye’nin önündeki son fırsat bu.
3 tane senaryo var. Şayet Mehmet Şimşek giderse tekrar bu ‘Türkiye modeli’ iktisada geçileceğini düşünebiliriz.
Mehmet Şimşek tam gelirse ve söylediklerini uygularsa, buna ortadoks iktisat siyaseti, akıldolu siyaset, rasyonel iktisat siyaseti deriz.
Mehmet Şimşek yarım gelirse, işine karışılırsa, istediği yere istediği kişiyi atayamazsa o vakit ‘vitrin iktisat modeli’, ‘makyaj iktisat modeli’, ‘hibrit iktisat modeli’ olur.
Ne olursa ne olacağını ben size anlatayım. Şayet Mehmet Şimşek giderse, akıldışı siyasetler uygulanırsa, yapısal ıslahatta yoksa, kısa vadede uydurma bir memnunluk sağlar ülke. Uzun vadede ise uzun vadede ülke berbat bir yere çıkar.
Mehmet Şimşek ‘vitrin ekonomisi’ni uygularsa, yarım ıslahatlar yaparsa ülke acı çeker fakat uzun vadede çok daha acı bir yere masraf.
Eğer Mehmet Şimşek kısa vadede tam rasyonel ve ortadoks siyasetleri uygulayıp, tam yapısal ıslahatlara geçerse ülke, uzun vadede memnun, güçlü ve inanılmaz bir Türkiye ile karşı karşıya kalabiliriz. Keşke bu türlü bir şey olsa.
