Baran Çelik / Uludağ Otomotiv Sanayisi İhracatçıları Birliği (OİB) İdare Heyeti Başkanı
Geçen yıl itibariyle dünyanın en büyük 13’üncü, Avrupa’nın ise en büyük dördüncü otomotiv üreticisi olan Türkiye, bilhassa ticari araç üretiminde bir harikalık merkezi haline geldi. Türkiye, 2022 yılında da Avrupa’nın en büyük ticari araç üreticisi olma pozisyonunu devam ettirdi. Eşsiz bir üretim merkezi olarak kendisini kanıtlayan Türkiye otomotiv sanayisi, artık Ar-Ge, tasarım, markalaşmanın yanı sıra alternatif güçlü araç üretim kapasitesini de geliştiriyor. Türkiye’de 2022 yılı prestijiyle otomotiv üreticilerine ve tedarikçilerine ilişkin 190 tasarım ve Ar-Ge merkezi faaliyet gösteriyor.
Tedarik sanayimiz dünyanın dev markaları için üretim yapıyor
Otomotiv sanayimiz 2022 yılına kadar son 16 yılın kesintisiz ihracat şampiyonu pozisyonunda yer aldı. Sanayimiz, bu yılsonunda hedeflenen 34 milyar doların da üzerinde bir ihracat sayısı ile bugüne kadarki en yüksek ihracat sayısına ulaşmaya hazırlanıyor. Ülkemiz toplam ihracatının ortalama olarak yüzde 15’ini tek başına gerçekleştiriyoruz. Dalımızdaki en büyük eser kümesini oluşturan tedarik sanayimiz, yüksek üretim kapasitesi, geniş eser yelpazesi, AB standartları ve 15 milyar dolara yaklaşan ihracat hacmi ile dünyanın dev markaları için üretim yapmaya devam ediyor.
Tedarik sanayimiz dünyanın en kaliteli markalarının en stratejik kesimlerini üretirken, eser geliştirme düzeyinde de çok argümanlı bir etaba ulaşmış durumda. Lakin klâsik otomotiv üretimi ve ihracatında elde ettiğimiz muvaffakiyetler, geleceğimizi garanti altına almıyor. Dünya otomotiv sanayisi büyük bir dönüşüm içerisinde. Orijinal bir mobilite ekosistemine hakikat yol alıyoruz. Bildiğimiz içten yanmalı motora sahip araçlar da giderek akıllı aygıtlara dönüşüyor. Mekanik aksam yüklü araçların yerini elektronik ve yazılım yüklü araçlar alıyor. Öbür taraftan iklim krizi ile gayret etmek için AB’nin yaptığı değerli bir çalışma olan Avrupa Yeşil Mutabakatı, gerek son devirde gerekse gelecek yıllarda gündemimizdeki en değerli husus. Otomotiv sanayimizin uzun yıllardır en büyük pazarı AB ülkeleri. Ekim 2023 itibariyle AB ülkelerinin ihracatımızdaki hissesi yüzde 65. Birleşik Krallık, İsviçre, Norveç, Sırbistan üzere AB üyesi olmayan ülkeleri de dahil ettiğimizde tüm Avrupa ülkelerinin oranı yüzde 80’lere yaklaşıyor.
Pazardaki dönüşüm çok süratli gerçekleşiyor
Elektrikli araçların AB pazarındaki hissesi yüzde 15’e ulaşmış durumda. Yani pazardaki dönüşüm çok süratli gerçekleşiyor. Tüm global OEM’ler elektrikli araç stratejilerini oluşturmuş durumdalar ve süratli bir halde bu alana yatırım yapıyorlar. Yapılan çeşitli projeksiyonlar 10 yıl içerisinde elektrikli araçların global pazar hissesinin yüzde 50’yi geçebileceği tarafında. AB, 2050 yılına kadar karbon nötr bir Avrupa maksadı ile kriterlere uymayan tüm eserlerin ithalatına ek vergiler getirebilir. Bu da AB ile Gümrük Birliği mutabakatımız bulunsa dahi AB pazarında rekabetçiliğimizi olumsuz etkileyebilir. 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren mali yükümlülük getirmeyen bir geçiş periyodu başladı. Bu geçiş periyodunu âlâ değerlendirip gerekli tedbirleri alarak karbon vergisine karşı hazırlıklarımızı tamamlamalıyız. Bu süreçte, yeşil dönüşüme yönelik yatırımların geniş çaplı bir halde teşvik edilmesi ve endüstride kullanılan gücün yenilenebilir kaynaklardan elde edilmesine yönelik çalışmalar yapılması büyük ehemmiyet taşıyor. Yeniden yenilenebilir gücün ve güç verimliliğinin sağlanması, üretimde karbonsuzlaşma için kıymetli. Atık idaresi ve geri dönüşüm de değer verilmesi gereken alanlar ortasında yer alıyor.
Ülkemizin Asya’daki dev tedarikçilere nazaran Avrupa pazarına yakın olması, nakliyecilik kaynaklı karbon salınımını azaltmak isteyen bölge ülkeleri için bir alternatif oluşturuyor. Ulaşım altyapısında karbon sıfır maksadına yönelik çalışmalar, ihraç eserlerimizin Avrupalı alıcılar tarafından daha fazla tercih edilmesini sağlayacak. Ayrıyeten daha evvel de değindiğimiz üzere dijital dönüşüm AB ülkelerinde daha süratli yaşanıyor.
