Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi’nden (ÖSYM) yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Bayram Ali Ersoy, kurumun 2024 yılında 65 sınavda 81 oturum düzenlediği bilgisini verdi.
Bu yılki sınav uygulamalarına 13 milyon 923 bin 380 adayın başvurduğunu belirten Ersoy, “Kamu kurum ve kuruluşları için 30 merkezi yerleştirme işlemi yapıldı. Sınavlarda 256 testte toplamda 12 bin 830 soru kullanıldı. Soruların oluşturulması ve bilimsel denetim sürecinde binlerce akademisyen görev aldı. 2024 yılında uygulanan toplam 65 sınavda yaklaşık 2 bin ton kağıt kullanıldı.” ifadelerini kullandı.
Ersoy, 2 yurt dışı, 3 genel, 91 il, 111 ilçe sınav koordinatörlüğü ve 6 bin adayın aynı anda sınava katıldığı elektronik sınav merkezleriyle adayların ihtiyaçlarına cevap verildiğini aktardı.
245 sınav merkezi ve 14 bin 630 başvuru merkezi ile bu kapsamda faaliyet gösterildiğini, bu yıl içinde 6 yeni sınav merkezinin hizmete açıldığını vurgulayan Ersoy, şöyle devam etti:
“Sınav evraklarının illere ve ilçelere kadar gönderilmesi, sınav bitimiyle birlikte evrakların merkeze ulaştırılması işlemlerinde 2 bin 503 şehirler arası, 21 bin 503 şehir içi nakliye aracı kullanıldı. Sınavlar için 40 binden fazla bina ve 700 binden fazla salon, 14 milyonun üzerinde kitapçık ve kırtasiye seti, yaklaşık 50 bin el dedektörü kullanıldı. Sınav süreçleri 500 binden fazla kamera ile takip edildi. Yaklaşık 2 milyon kişi sınavlarda görev yaptı.”
Bu yıl ÖSYM sınav uygulamalarına katılan en genç adayın 14, en yaşlı adayın ise 85 yaşında olduğuna işaret eden Ersoy, “En fazla aday 18 yaş grubunda ve toplam kadın aday sayısı erkek aday sayısından daha fazla. En fazla başvuru İstanbul’dan gelmiş durumda. Sırasıyla Ankara ve İzmir, İstanbul’u takip ediyor.” bilgilerini paylaştı.
ÖSYM tarafından 2024’te ilk defa uygulanan sınavlarla ilgili bilgi veren ÖSYM Başkanı Ersoy, “Gelir İdaresi Başkanlığı Devlet Gelir Uzman Yardımcılığı Giriş Sınavı (DGUY), Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzman Yardımcılığı Giriş Sınavı (GUY), YKS Kapsamında Spor Bilimleri için Özel Yetenek Sınavı (ÖZYES), Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS), İdari Yargı Ön Sınavı (İYÖS) ile Tarım ve Orman Bakanlığı Bitki Koruma Ürünleri Bayi ve Toptancılık Yazılı Sınavı (BKUBTS) bu yıl ilk kez ÖSYM tarafından düzenlendi.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de öğrenim görmek isteyen yabancı öğrenci sayısının her yıl arttığına dikkati çeken Ersoy, eşit, adil ve şeffaf bir ölçme süreciyle nitelikli yabancı öğrencilerin üniversitelere kabulünde standartlaşma sağlandığını bildirdi.
“80 bine yakın yurt dışından öğrenci katıldı”
Türkiye Yurt Dışından Öğrenci Kabul Sınavı’nın (TR-YÖS) Türkiye dahil 37 ülkede yapıldığına dikkati çeken Ersoy, şunları aktardı:
“2023’te başlanan TR-YÖS sınav uygulamalarına şimdiye kadar 80 bine yakın yurt dışından öğrenci katıldı. 2025’te uygulanmasına başlanacak 4 Beceri Temelli Türkçe Sınavı geliştirme çalışmaları devam ediyor. Uluslararası düzeydeki uygulamalarımıza katkı sağlayacak çok kıymetli bir protokolü de bu yıl içerisinde gerçekleştirdik. Ülkemizin uluslararası alanda doğru temsili, kurumlar arası deneyim ve işbirliği amacıyla ÖSYM Başkanlığı ile Yunus Emre Enstitüsü arasında protokol imzalandı.”
Milli sporculara bulundukları yerde sınav imkanı
YKS’ye ilişkin de bilgi veren Ersoy, “2024 yılında en fazla adayın başvurduğu sınav 3 milyon 120 bin 870 adayla Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) oldu. YKS oturumları için 5,5 milyona yakın soru kitapçığı basıldı. 2024-YKS, 245 sınav merkezinde uygulandı. U18 Futbol Milli Takımı sınav tarihinde Hırvatistan’da kampta olduğu için milli sporcularımıza bulundukları yerde sınav imkanı sağlandı. Toplam 3 oturumda uygulanan testlerde 680 soru soruldu.” ifadelerini kullandı.
Engellerinden bağımsız olarak her adayın barındırdığı bilgi ve becerilerin ölçülebilmesini önemli bir amaç olarak kabul ettiklerini aktaran Ersoy, 2024’te ÖSYM Başkanlığı tarafından yapılan sınavlara 154 bin 512 engelli, sağlık sorunu veya özel durumu bulunan adayın başvurduğunu bildirdi.
Şehit ve gazi yakınlarına sağlanan kolaylıkların toplumun milli birlik ve beraberlik duygusunu güçlendirdiğinin altını çizen Ersoy, “ÖSYM sınavlarına başvuruda bulunan şehit ve gazilerin eş ve çocukları ile gazilerimizden sınav ücreti, başvuru hizmet ücreti ve yerleştirme ücreti alınmadı. 2024 yılında 69 bin 771 kişi, sunulan bu imkandan faydalandı.” açıklamasını yaptı.
10 farklı yabancı dilde elektronik sınav yapıldığını aktaran Ersoy, “2023 yılında Eczacılıkta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı (EUS) ve Eczacılık Alanında Yurtdışı Yükseköğretim Diploma Denkliği İçin Seviye Tespit Sınavı (STS Eczacılık) uygulamalarının ilk kez elektronik ortamda yapılmasıyla, yabancı dil sınavı dışında farklı sınavlar elektronik ortama taşınmış oldu. 2024 yılında GUY ve DGUY sınavları elektronik ortama dahil edildi.” ifadelerine yer verdi.
2024 yılında 12 e-YDS, 3 e-YÖKDİL, EUS ve STS Eczacılık, GUY ve DGUY ile toplam 19 sınavın elektronik ortamda uygulandığına değinen ÖSYM Başkanı Ersoy, şöyle devam etti:
“Bu sınavlara 50 binin üzerinde aday katıldı. Electronic Test of English Proficiency (e-TEP) uygulaması için 7 kez deneme sınavı yapıldı ve sınavlarda 462 soru kullanıldı. Dört Beceri Temelli Türkçe Yeterlik Sınavı’nın 4 deneme testi yapıldı ve testlerde 224 soru kullanıldı. Her iki sınav da 2025 yılında uygulanmaya başlayacak ve ülkemizin uluslararası markası olacak. 2025 yılında kağıt tabanlı olarak uygulanan farklı sınavları dijital ortamda uygulamak, yeni sınavları elektronik ortama adapte etmek ve ÖSYM’nin e-sınav kapasitesini arttırmak istiyoruz.”
Doğal kaynakların korunması ve gelecek nesillere daha yaşanabilir dünya bırakma amacıyla “ÖSYM Başkanlığı 50’nci Yıl Hatıra Ormanı” oluşturmak için 1500 fidan dikildiğini belirten Ersoy, “Gelecek nesillere yeşil bir çevre bırakmak istiyoruz. ÖSYM’de kaynakların verimli kullanılması ve çevre koruma bilincinin gelişmesi amacıyla sıfır atık hedefleri belirlenmiş, bu amaçla yapılan çalışmalar uygulamaya konulmuştur. Bu kapsamda 2024 yılı boyunca; yaklaşık bin litre bitkisel atık yağ ve yaklaşık 5 bin kilogram karışık atık ayrıştırıldı ve geri dönüşümü gerçekleştirildi.” ifadelerini kullandı.
Adayların CİMER aracılığıyla, çağrı merkezini arayarak ve dilekçe ile ÖSYM’ye sorularını ve taleplerini ilettiğini belirten Ersoy, “2024 yılında yaklaşık 600 bin çağrı, 45 bin dilekçe ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezinden gelen 35 bin başvuruya cevap verildi.” bilgisini paylaştı.
“Soru üretiminde yapay zeka kullanımını hedefliyoruz”
ÖSYM’nin dijitalleşme hedefleri hakkında da değerlendirmede bulunan Ersoy, şunları kaydetti:
“ÖSYM ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi ve ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi denetimlerini başarıyla tamamladı ve bu denetimler ÖSYM’nin uluslararası standartlara uygunluğunu bir kez daha tescilledi. Ayrıca, 2025 yılında uygulamaya alınması planlanan Bütünleşik Kalite Yönetim Sistemi (BKYS) için yürütülen veri entegrasyon çalışmaları başarıyla tamamlandı ve sistemin altyapısı hazır hale getirildi. ÖSYM, dijitalleşme vizyonunun bir parçası olarak yapay zeka teknolojilerini de sınav süreçlerine entegre etmeyi hedefliyor. Bu kapsamda soru üretiminde yapay zeka kullanımını da hedefliyoruz. Sınav değerlendirme süreçleri de daha verimli hale getirilecek. Zaman ve insan kaynağı yönetimi optimize edilecek. Bu süreçlerde insan faktörü tamamlayıcı bir unsur olacak, denetim aşamalarında yer alacak.“
