Birol BOZKURT
Dünyanın 152 ülkesinde 688 kentte 328 bin çalışan ile faaliyet gösteren PricewaterhouseCoopers (PwC) Türkiye’de 1981 yılından bu yana faaliyet gösteriyor.
2 bin 600 çalışanı bulunan firma Eskişehir’de yeni bir ofis açtı. Birinci evrede 150 çalışan ile yola çıkan PwC Türkiye Eskişehir ofisinde bu sayının kısa müddet içinde 300 orta ve uzun vadede 500 olması hedefleniyor. PwC Türkiye, İstanbul’dan sonraki ikinci büyük lokasyonu olan Eskişehir ofisinden Avrupa’ya hizmet ihracı da yapmayı hedefliyor.
Açılış etkinliğinde konuşan PwC Türkiye Kıdemli Ortağı Cenk Ulu, Türkiye’nin çok büyük bir yatırım potansiyeli olduğunu ve Türkiye’ye yatırımcı ilgisinin son periyotta arttığını söyledi. Türkiye’de 100 yıldır Türkiye’de olan büyük yabancı markalar olduğunu altını çizen Cenk Ulu, “Onlar Türkiye’den bir günde vazgeçmez. Türkiye’yi tanıyan firmalar mevcut yatırımlarına devam eder. Türkiye’ye yatırım ilgisi bir devirdir var.
Çin’e alternatif arayan firmalar için Türkiye değerli bir oyuncu olarak öne çıkıyor. Türkiye’nin hem sanayi üretim kapasitesi hem lojistik altyapısı hem de bulunduğu pozisyonu prestijiyle alternatif olma pozisyonu epey güçlü” diye konuştu.
“Yatırımcı uzun vadeli plan görmek istiyor”
Yeni büyük yatırımların gelmesinin uzun sürebileceğine dikkat çeken Ulu, “Ortodoks siyasetlere geçmeye yönelik Bakanlar Kurulu’nu görmek yatırımcılar için olumlu bir tesir yaptı lakin daha fazlasını görmek istiyor. Yatırımcılar Orta Vadeli Programda ekonomik, hukuk ve vergi düzenlemelerini görmek isteyeceklerdir.
Yatırımcı çekmek için batı bloğundaki yatırımcılara itimat vermek gerekiyor. Yatırımcılar öngörülebilirliğe büyük kıymet veriyor, bir mevzuat değişikliğini 6 ay öncesinden görmek istiyor” diye konuştu. Türkiye’nin çok hoş bir teşvik programı olduğunun altını çizen PwC Türkiye Kıdemli Ortağı Cenk Ulu, “Türkiye’ye olan ilgi eskisine nazaran daha yüksek, bilhassa seçimden evvel ilginin arttığını görüyoruz.
Bir periyot hiç ilgi görmemiştik. Türkiye’de kimya, besin yahut ihracat yapan şirketlere yurt dışından her vakit ilgi oluyor. Türkiye’nin üretim kapasitesi çok uygun durumda, bunlara ilgi daima olarak var. Fakat şunu da söylemek gerekiyor, Türkiye’ye hiç gelmemiş bir markanın yeni yatırım yapması üzere bir durumu uzun müddettir görünmüyor” tabirlerini kullandı.
“Türk firmalar yurt dışında büyüyor”
Türkiye’den yurt dışına açılan firmaların sayısının arttığını söyleyen Cenk Ulu, “Büyümek için firmaların yurt dışına açılması gerekiyor. 2022 yılında Türk firmaların yurt dışına yatırımları yüzde 7 büyüyerek 58 milyar dolara yükseldi. Türk firmaların yurt dışı yatırımları 2016 yılında 39 milyar dolar iken 2017 yılında bu sayı yüzde 17 büyüyerek 47 milyar dolara çıkardı. 2022 prestijiyle Türkiye’de yerleşik yatırımcıların yurt dışında toplam 2 bin 43 yatırımı bulunuyor ve bu yatırımlar 168 bin şahsa istihdam sağlıyor” diye konuştu.
Dünyada da Türkiye’de de bürokrasinin artmasının önemli bir kahır olarak görüldüğünü belirten Cenk Ulu, “Ülkelerin yaklaşımları eskisi üzere liberal değil, devletlerin müdahaleleri arttı. Yalnızca Türkiye’de değil dünyada da bu biçim müdahalelerin sayısı arttı. Fakat ABD’de bu türlü bir müdahale olduğu vakit onlar oyun kurucu olduğu için şirketler bunu gerilim olarak almıyor. Türkiye üzere sermaye birikimi düşük tasarrufu zayıf ülkelerde yatırımcılar öngörülebilirlik istiyor” dedi.
“OSB’ler Türkiye’nin markasıdır”
Türkiye’nin üretim kapasitesi nin çok düzgün durumda olduğunu anlatan Cenk Ulu, “Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) Türkiye’nin markasıdır. Dünyaya ne ihraç edersiniz diye sorarsanız OSB kültürünü ihraç ederim. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın birinci gece yaptığı üretim, istihdam açıklamalarına ek olarak Mehmet Şimşek’in açıklamalarının pratiğe döndüğünü ve uzun periyotlu bir program görürsek o vakit yatırımcıya itimat sağlar. Fakat siyasetlerden sapma olursa yatırımcıların kararlarını önemli manada etkiler” diye konuştu.
“Çin’in geri gelmesi kelam konusu değil”
Çin geri geldi üzere bir telaffuzun gerçek olduğunu düşünmediğini tabir eden Cenk Ulu, “Çin’in geri gelmesi demek dünya siyasetinin önemli manada değişmesi demek olur. Çin’e çok önemli yeni yatırım yapan batılı firma yok hatta ABD’li firmalar çıkmaya başladı. Türkiye fırsatı kaçırmış değil. Teşvik dokümanı sayısı son 3 yılda 30 bini geçti. Bugün OSB’lerde yer yok hatta çalışacak emekçi bulamıyorsunuz. İhracatı 26 milyar dolardan 250 milyar dolarlara gelen bir Türkiye var bunu unutmamak lazım” dedi.
“Halka arzda tek emel finansman olmamalı”
Halka arzların son periyotta finansa ulaşmanın bir yolu olarak görülmeye başlandığına dikkat çeken Cenk Ulu, “Halka arz için bekleyen çok firma var. Finansmana ulaşmanın getirdiği zorluk firmaları halka arza yönlendiriyor. Finansmana yönelik meseleler çözülürse halka arzı tercih eden şirket sayısı azalacaktır. Halka arzların sebebi kurumsallaşmak ve büyüme odaklı olmalı. Tek başına finansmana erişim halka arz için sebep olmamalı” tabirlerini kullandı.
