Mücevher İhracatçıları Birliği (JTR) tarafından açıklanan TİM bilgilerine nazaran 2023’ün birinci 6 ayında mücevher ihracatındaki artış trendi devam ediyor.
2023 yılı 6 aylık TİM bilgilerine nazaran bir evvelki yılını tıpkı devrine nazaran yüzde 13,10 artış gösteren mücevher ihracatı 3 milyar 50 milyon USD olarak gerçekleşti. 5 yıllık süreçte yapılan bir tahlilde ise Türkiye global pazardan aldığı hissesi rekor oranda artırarak yüzde 4’den yüzde 7’ye yükseltti. 2018 yılında 110 milyar 688 milyon 492 bin USD olan dünya mücevher ticaretinden Türkiye 4 milyar 412 milyon 230 bin USD hisse alıyordu.
Pandemi sürecinde global ticaret 72 milyar dolar, Türkiye’nin hissesi da 3 milyar dolar düzeylerine geriledi. 2022 yılında eski düzeylerini zorlayan global ticaret 110 milyar 518 milyon 378 bin USD düzeylerine yükseldi. Türkiye’nin global pazardan aldığı hisse ise yüzde 100’e yakın artışla 8 milyar 169 milyon 939 bin USD’ye yükseldi. İhracat datalarını pahalandıran Mücevher İhracatçıları Birliği (JTR) Lideri Burak Yakın, mücevher ihracatında pek çok değişkenin tesirli olduğunun altını çizdi.
Pandemi sonrası global ticarette yaşanan sarsıntı ve bilhassa Ukrayna savaşının tesirlerini aşmaya çalıştıklarını belirten Yakın şunları söyledi: “Antalya, İstanbul harika geçti, alım heyetleri performansı çok düzgündü. Türkiye olarak hem Hong Kong hem Las Vegas’ta en büyük ulusal katılımımızı gerçekleştirdik. Bunlara ek olarak Miami’ye de ulusal iştirak gerçekleştirdik. Sonuçta toplamda ihracatımızı hem bedel hem de ölçü olarak arttırdık.
Bunda altının paha kazanması kadar personellik manasında daha yüksek faturalar kesilmesinin de değeri var.” Mücevher İhracatçıları Birliği’nin çalışmalarıyla ihracat yapan ihracatçı üye sayısını yüzde 39 artışla 936’dan 1306’ya yükseltti. Mücevher ihracatının kg bedeli de yüzde 31,38 artışla 540,25 USD’den 709,79 USD’ye yükseldi. 700 bireye eğitim verilerek diplomaları teslim edildi ve dala nitelikli beşerler kazandırıldı.
Mücevher ihracatında önder BAE ve ABD
2023 birinci 6 aylık periyoduna ülkeler bazında yapılan ihracat ölçü ve FOB kıymeti olarak Dahilde Sürece Rejimi nedeniyle farklı hareketler sergiledi. BAE’ne yapılan ihracat ölçü bazında yüzde 205 artışla 29,9 tondan 90 tona yükselirken paha bazında yüzde 58 artış gösterdi.
ABD’ye ihracat yüzde 347 artışla 40 tondan 181,8 tona yükselirken USD bazında yüzde 9’luk artışla 505 milyon USD’den 550 milyon USD’ye yükseldi. Hong Kong ve İsrail tekrar klâsik pazarlarda yerini korurken İsviçre ölçü olarak yüzde 475’lik artışla 1 tondan 6,3 tona; FOB bedeli olarak da yüzde 991 artışla 29,8 milyon USD’den 325,6 milyon USD’ye yükseldi. Meksika ile bağlantılar giderek gelişiyor ve Amerika kıtasındaki parlayan yıldız birinci 5 ülke ortasında daha sık yer almaya başlıyor.
Dahilde sürece ölçüsü yükseltti
Ürün kümeleri bazında bakıldığında “Altından Mamul Mücevherci ve Kuyumcu Eşyası” ile İşlenmemiş ya da yarı işlenmiş altın ihracatı Türk Mücevher ihracatının liderliğini sürdürüyor. 2023’ün birinci yarısında seçim öncesinde alınan ekonomik tedbirler nedeniyle hammaddeye erişim zorlukları ve maliyetlerinin yüksek olması, hammadde ithalatında yaşanan zorluklar nedeniyle ihracatçılar altın ithal etmek yerine Dahilde Sürece Rejimine yük verdiler. Bu nedenle, DİR kapsamında gelen altını işleyen ihracatçılar tarafından kesilen faturalarda yalnızca personellik meblağı yer aldı. Meblağ olarak ihracat geliri düşmüş üzere görünse de altın ithal edilmeden personellik ihracatı yapılmış oldu.
Dahilde Sürece Rejimi nedir: Yurt dışında siparişi veren firma, üretimde kullanılacak altını DİR kapsamında gönderir. Üretim yapılır ve eserler kontrata uygun olarak muhakkak bir müddet içinde gönderilir. DİR kapsamında, ülkeye ithalat yapılmadığı (Altın parası ödenerek ithal edilmediği) için altın ithalatı nedeniyle cari açık etkilenmez. Firma eserleri gönderirken (altının sahibi gönderici olduğundan) altın için değil yalnızca personellik için fatura keser. 10 kg altın gönderen bir firmaya 60 bin*10= 600 bin USD artı yüzde 1 personellik 10 bin USD 610 bin USD yerine 10 bin USD fatura kesilir.
