Moody’s’in Türkiye iktisadına yönelik yıllık tahlilinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 5 yıllık bir devir için tekrar seçildiği anımsatılarak, yeni hükümetin enflasyonu düşürmenin ve ülkenin cari açığını azaltmanın dahil olduğu daha ortodoks iktisat siyasetlerine dönüş kelamı verdiğine işaret edildi.
Analizde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) siyaset faiz oranlarını yükselttiği ve geçen yıl uygulanan ve bankaların çekirdek kararlılığına ziyan veren birçok bozucu makroihtiyati önlemi kademeli olarak kaldırdığı belirtildi.
Türk lirasının piyasa kaynaklı bedel kaybının, ihracatçıların rekabet gücünü geri kazanmasına yardımcı olurken, TCMB’nin de döviz rezervlerini geri kazanmasına imkan sağladığı vurgulanan tahlilde, hükümetin sarsıntının akabinde tekrar inşa çalışmaları ve seçim harcamalarından kaynaklanan mali bozulmayı vergiler yoluyla düzeltmeye başladığı belirtildi.
“Görünüm olumluya dönebilir ve not yükseltilebilir”
Analizde, Mart 2024’te yapılacak mahallî seçimlere kadar para siyaseti sıkılaştırmasının kademeli bir formda devam etmesinin beklendiği tabir edilerek, bunun da enflasyonun gelecek aylarda yüksek düzeyde kalacağına işaret ettiği bildirildi.
Ülkenin ekonomik görümünün durağan olduğu ve istikrarlı riskleri yansıttığı kaydedilen tahlilde, “Ortodoks siyasetlere geçiş sürdürülürse ve makro dengesizliklerde tertipli bir azalmaya yol açarsa, görünüm olumluya dönebilir ve not yükseltilebilir.” değerlendirmesi yapıldı.
Analizde, ekonomik büyümenin siyasi olarak kabul edilebilir düzeyden daha keskin bir biçimde yavaşlaması durumunda, diğer bir siyaset değişikliği riskinin kıymetinin sürdüğüne işaret edilerek, ortodoks siyasetlere geçişin kısa ömürlü olması ve daha fazla makroekonomik gerilimin ortaya çıkması halinde görünümün negatife çevrilebileceği söz edildi.
“Faiz oranlarının daha da yükseltilmesi muhtemel”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tekrar seçilmesinin akabinde, Hazine ve Maliye Bakanı olarak Mehmet Şimşek ve TCMB Lideri olarak Hafize Gaye Erkan’ı atamasının ortodoks siyasetlere dönüşün sinyallerini verdiği vurgulanan tahlilde, Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığına da evvelki hükümetlerde Kalkınma Bakanlığı yapmış ve ortodoks iktisat siyasetlerini desteklediği bilinen Cevdet Yılmaz’ın atandığı anımsatıldı.
Analizde, geçen ay sonunda da TCMB Lider yardımcılıklarına ortodoks görüşlere sahip atamalar yapıldığına değinilerek, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Enflasyonu düşürmeyi, Türkiye’nin büyük dış dengesizliklerini azaltmayı ve mali disiplini sağlamaya kararlı olan yeni iktisat grubu, para ve maliye siyasetinin tarafını kademeli olarak düzeltmeye başladı. Daha ortodoks, kurallara dayalı ve öngörülebilir siyaset imaline geçiş, kredi açısından olumlu ve beklediğimizden daha erken gerçekleşti.”
Büyümenin son çeyreklerde yavaşlamasına karşın lokal seçimler öncesinde sağlamlığını koruyacağı belirtilen tahlilde, büyüme ivmesinin gelecek çeyreklerde, bilhassa sıkılaşan finansal şartların yansıması olarak, daha da yavaşlamasının beklendiği kaydedildi.
Analizde, TCMB’nin iki toplantıda kademeli olarak siyaset faizini yüzde 8,5’ten yüzde 17,5’e çıkardığına ve bunu daha da yükseltmesinin mümkün olduğuna işaret edilerek, maliye siyasetinin vergiler yoluyla sıkılaştırıldığı hatırlatıldı.
Ülkedeki kredi büyümesi, ihracat, sanayi üretimi, işsizlik oranı üzere datalara de atıfta bulunulan tahlilde, gelecek yıl, ortodoks iktisat siyasetlerinin devam etmesi ve mali sıkılaştırmanın hızlanması varsayımıyla Türkiye’nin yüzde 2,5 civarında büyümesinin kestirim edildiği kaydedildi.
“TCMB temkinli hareket etti”
Analizde, makroihtiyati önlemlerin gevşetilmesinin olumlu olduğu söz edilerek, uzun vadeli büyüme beklentilerinin de düzgün olduğuna dikkat çekildi.
Kamu borcunun GSYH’ye oranının bu yılın sonunda yüzde 32 olmasının beklendiği bildirilen tahlilde, bunun emsal ülkelerin borç oranlarına nazaran düşük bir düzey olduğu belirtildi.
Analizde, Türkiye’nin borç ölçütlerinin kur şokuna karşı hassas, büyüme ve mali şoklara karşı da yüksek hassasiyete sahip olduğu söz edildi.
Türk bankalarının, daha ortodoks para siyasetine dönüşten ve makroihtiyati önlemlerin kaldırılmasından yarar sağlayacağının altı çizilen tahlilde, daha yüksek faiz oranlarının bankaların temel marjlarının geri kazanılmasına yardımcı olacağı vurgulandı.
Analizde TCMB’nin kredi sıkılaştırıcı tedbirlerinin kredi provizyonunun düşmesine yol açacağı bunun da bankaların gelir artışını sınırlayacağı kaydedilerek, Bankanın şimdiye kadar temkinli hareket ettiği ve piyasa fonksiyonelliğini en çok bozan tedbirlere odaklandığı değerlendirmesi yapıldı.
