Mersin iş dünyası 2024’te iktisatta istikrar ve itimat bekliyor

Fahriye KUTLAY ŞENYURT / MERSİN

2024 yılından umutlu ol­duklarını belirten Mer­sin iş dünyası temsilcileri, üretime dayalı büyümenin ko­şullarının sağlanarak, yüksek enflasyon ortamından çıkıla­rak, güç, doğalgaz başta olmak üzere endüstride üretim maliyet­lerinin makul düzeylere çeki­lerek iktisatta istikrarın sağ­lanacağı görüşünde. Mersin’de; yerleşmiş iç ve dış ticaret kültü­rünün mevcut olduğunu, limanı, özgür bölgesi, organize sanayi bölgesi, gümrüklü antrepolar gi­bi çok çeşitli lojistik olanakları­nın da yer aldığına dikkat çeken Mersin iş dünyası temsilcileri ayrıyeten hükümetten, Memleketler arası Çukurova Bölgesel Havalimanı, Mersin Ana Konteyner Limanı, Tarsus-Kazanlı Turizm Bölgesi, Çeşmeli-Kızkalesi-Taşucu Oto­yolu ve Lojistik Merkez proje­lerine yönelik somut adımların atılmasını istedi.

“Tarıma dayalı üretim planlaması gözden geçirilmeli”

MTSO İdare Heyeti Lideri Hakan Sefa Çakır

Türkiye için tarım ve gıda­nın ulusal bir güvenlik me­selesi olduğu­nu ve üretti­ğini ihracata entegre etme­si gerektiğini söyleyen Mersin Ticaret ve Sa­nayi Odası (MTSO) İdare Ku­rulu Lideri Hakan Sefa Çakır, “Tarım cenneti olan ülkemizin tarımda zahmet çekmesi ve ta­rımla uğraşan insanların bundan para kazanamaması kabul edile­mez. Tekrar ziraî üretim planlamasıyla ilgili çalışmalar yapılıyor, bu sevindiricidir. An­cak yetmez. Hemen, yeni jenerasyon bir Devlet Planlama Teşkilatı ihya edilmelidir. Zira ülkemiz eko­nomisinin en temel problemlerinin başında plansızlık ve buna bağlı verimsizlik gelmektedir” dedi. Türkiye’nin güçte dışa bağım­lılığını azaltması için alternatif güç kaynaklarına yönelmesi gerektiğini ve özel kesimde giri­şimciliği desteklemek zorunda olduğunu da kaydeden Çakır, “Tüm bunların üst çatısı olan ve yapısal sıkıntılarımızın başında gelen; bilimsel eğitim, uygulama­ya dayanan gerçekçi bir mesleksel eğitim, yüksek teknolojili, yeni­likçi bir iktisada geçiş, siyasi istikrar ve kozmik hukukun güçlendirildiği bir demokrasi Türkiye’yi maksatlarına ulaştıra­cak en kıymetli konulardır” diye konuştu. Mersin iş dünyasının 2024 yılında makro manada is­tikrarın ve itimadın tesis edilme­sini beklediği bilgisini veren Ça­kır, “Ekonomide, siyasette, de­mokraside, hukukta, eğitimde, bizi gelişmiş dünyanın bir parça­sı yapacak olan tüm kozmik de­ğerlerde yakalanacak istikrar ve topluma bu manada verilecek inanç direkt iktisada yan­sıyacaktır. MTSO olarak projele­rimizde; her alanda yeşil dönü­şüm, dijital iktisada geçiş, yüksek teknolojili üretim, Ar-Ge, yenilikçilik, verimlilik, kümelen­me ve uygulamaya dayalı yeni ne­sil bir mesleksel eğitim odak nokta­mız olacaktır” dedi.

“2024’ün kolay bir yıl olacağını düşünmüyorum”

Tarsus Ticaret ve Sana­yi Odası İdare Heyeti Lideri H. Ruhi Koçak

Dünya kon­jonktürünün yanı sıra Tür­kiye’de uygu­lanan politi­kaların da so­nucu olarak 2023 yılında yüksek enf­lasyon ve döviz kurunda yaşanan dalgalanmaların iktisatta sı­kıntıları da beraberinde getirdi­ğini tabir eden Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası (Tarsus TSO) Yö­netim Heyeti Lideri H. Ruhi Koçak, “Buradan da çıkış yolu için öngörülen, dövizin biraz baskı altında tutularak faiz yük­seltme siyasetiyle, Kur Koru­malı Mevduat’taki (KKM) çö­zülme sağlanıyor lakin uygula­nan yeni vergi oranları, taban fiyatlardaki artış, güç mali­yetleri, iş gücü maliyetleri, Ku­rumlar Vergisi’nin yüzde 20’den yüzde 25’e çıkmasıyla vergi yükü iş dünyasında önemli bir problem yaratıyor. Şu an bu dertler çok kısa vadede çözülecek üzere gö­rünmüyor. Bunun için en az bir yıla gereksinimimiz var. 2024’ün ko­lay bir yıl olacağını düşünmüyo­rum fakat yeniden de Türkiye bu krizlere alışık. Hepimiz bunun daha evvel de benzerilerini yaşa­dık, moral bozmayacağız. Umut­la çalışmaya devam edeceğiz” di­ye konuştu. Türkiye’nin üretim ile ayağa kalkacağına vurgu ya­pan Koçak, “Biz üreterek bir yere gelebiliriz, fakat üretip ihraç ederken de belirli dayanakları alma­mız gerekiyor. Zati bu tarafta de bir çalışma konuşuluyor. İhra­catta daha düşük faizli krediler sağlanıyor. Kredi Garanti Fo­nu’nun (KGF) artırılması gere­kiyor. Yani yüzde 50 ila yüzde 60 faizlerle, maalesef yatırım yapa­cak iş insanı sayısı bir anda yarı­ya düştü. Yatırım kredilerin bir an evvel devreye koyulup uygun faizlerle bu çarkı devam ettirme­miz gerekiyor” açıklamalarında bulundu.

“Mersin’de sıçrama yaratacak projeler hızlanmalı”

Mersin Ticaret Borsası İdare Şurası Lideri Ö. Abdullah Özdemir

Mersin Tica­ret Borsası İdare Ku­rulu Lideri Ö. Abdullah Özdemir, 2024 yılında öncelikli te­mennileri­nin, iş dünyası için istikrar ka­zandırıcı adımların atılmaya de­vam etmesini ve böylelikle ekonomik açıdan öngörülebilir­liğin güçlenmesini amaçladıkla­rını belirtti. Türkiye’nin bir ta­raftan yüksek enflasyon ile mü­cadele ederken, öteki taraftan ekonomik aktivitenin sağlıklı olarak sürmesine yönelik politi­kaların uygulandığını vurgula­yan Özdemir, “Bu sürece katkı sağlamak hedefiyle ülkemizin tüm bileşenleri ile istişare içeri­sinde üretmeye, yatırım yapma­ya, ihraç etmeye ve istihdam sağ­lamaya devam etmek öncelikli misyonumuzdur. Mersin açısından ise, vilayetimizde yerleşmiş bir iç ve dış ticaret kültürü mevcut. Li­manı, hür bölgesi, organize sanayi bölgesi, gümrüklü antre­polar, çok çeşitli lojistik imkan­lar ve imkanlar var. Mersin eko­nomisinde sıçrama yaratacak Memleketler arası Çukurova Bölgesel Havalimanı’nın planlandığı şe­kilde hizmete girmesi, Mersin Ana Konteyner Limanı, Tar­sus-Kazanlı Turizm Bölgesi, Çeşmeli-Kızkalesi-Taşucu Oto­yolu ve Lojistik Merkez projele­rine yönelik 2024 yılında artık somut adımların atılmasını dilek ediyorum. Ülkemiz ve ilimiz başta iktisat olmak üzere sos­yal, beşeri, kültürel, turistik, sportif her alanda daha da geliş­tiği, kalkındığı, birlik ve beraber­lik ruhunun karar sürdüğü bir yıl diliyorum” dedi.

“Döviz kurlarının istikrarının korunmasını temenni ediyorum”

Tarsus Ticaret Borsası İdare Konseyi Lideri Mustafa Teke

Tarsus Tica­ret Borsası İdare Ku­rulu Lideri Mustafa Te­ke, bilhassa tarım ve tarı­ma dayalı sa­nayide yaşa­nan zorlukların, artan üretime karşın fiyatı artmayan ürünle­rin, dış pazar korkusu ile sıkıntı bir sürecin içerisine girildiğini söy­ledi. 2024 yılı için temennileri­nin ise, ticarette yaşanılan so­runlara yenilikçi ekonomist yak­laşımların geliştirilmesi olduğunu kaydetti. Döviz kurla­rının yükselişinin ihracatçılar açısından tesirli olmasına rağ­men, ürettikleri eserleri dış pa­zara satmakta yaşadıkları so­runlar yüzünden istenilen ticari ivmeye ulaşılmadığına vurgu ya­pan Teke, “2024 yılında döviz kurlarının enflasyona oranla is­tikrarını müdafaasını şu açıdan temenni ediyorum; dolara yöne­lişin yerine, yatırıma yönelme­nin, üretimin artması, üretici­mizin de kazanması noktasında değerlendiriyorum. 2023 yılın­da narenciyede yaşanan sorun­ların 2024 yılına sirayet etmeye­ceğini öngörüyorum. Umarım, 2024 bahar döneminde turfanda, sert çekirdekli meyvelerimiz ve kaliteli üretimimiz ihracata yan­sır. Türkiye iktisadı bugüne kadar birçok badire atlattı, çok güç periyotların üstesinden güç birliğiyle gelmeyi başardık. Her vakit olduğu üzere bu periyodu de daima birlikte aşacağımıza inanı­yorum” sözlerini kullandı.

“Savunmaya yatırım yapan firmaları destekleyeceğiz”

MTOSB İdare Şurası Lideri Sabri Tekli

756 hektar alan üzerine konseyi, 25 bin kişinin istih­dam edildiği Mersin Tar­sus Organize Sanayi Bölge­si’nin (MTOSB) her geçen gün büyü­meye, istihdama, üretime ve iktisada katkı sağlamaya de­vam ettiğini söz eden MTOSB İdare Heyeti Lideri Sabri Tekli, Mersin’in değerli firmala­rının yer aldığı, üretim ve istih­dam alanları konusunda kentin en kıymetli kuruluşlarından olan MTOSB’nin yatırımlarla büyü­meye devam ettiğini söyledi. Tekli, kurulduğu günden bu yana her yıl büyüme odaklı çalışmala­rını sürdüren, üreten ve eğiten çizgisi ile Türkiye’de örnekle gösterilen MTOSB’nin, 2024 yı­lında istihdam sayısını ve üretim alanlarını artırmayı hedeflediği­ni belirtti. Tekli, “Toplamda 756 hektar alan üzerindeki 3 bölgede endüstriyel üretimin yapıldığı MTOSB’de yeni ek alan çalış­maları sürüyor. Mevcutta 25 bin bireye istihdam sağlayan MTOSB, 2024 yılında 4. Bölge­nin faaliyete başlaması ile birlik­te 6 bin bireye ek istihdam sağla­yarak toplam istihdam sayısını 31 bine çıkartmayı hedefliyoruz. Bu yatırımlardan sonra en geç 2 yıl içerisinde 5. Bölge’nin de ha­yata geçmesi ile birlikte MTOS­B’de istihdam edilen kişi sayısı­nın 50 bin düzeyinde olmasını bekliyoruz. Mersin Limanı’nın genişlemesiyle oluşacak 1 mil­yon TEU kapasiteli yeni alan sa­nayicilerimizin yurtdışı operas­yonlarını daha kolay yönetmesi­ne lojistik imkan yaratacak. Ayrıyeten bölgemizde oluşturacağı­mız yeni gümrüklü süreksiz depo­lama alanı ve elleçleme alanları ile sanayicilerimize lojistik des­tek imkanı sunacağız. 2024 yılı içerisinde bölgemizde savunma sanayi atölyeleri kurarak savun­ma sanayi alanında yatırım ya­pan firmalarımızı desteklemek istiyoruz” diye belirtti.

“İstikrarlı, planlı ve üretime dayalı büyüme hedeflenmeli”

TÜİOSB İdare Heyeti Lideri ve OSBÜK İdare Heyeti Üyesi Gül Akyürek Balta

“Çukurova ve Mersin ola­rak tarımdan endüstriye, tu­rizmden lo­jistiğe ülke­mize çok da­ha fazla katkı sağlayabile­cek sektörel çeşitliliğe sahibiz” diye konuşan Mersin- Tarsus Ziraî Eser Sürece İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (TÜİ­OSB) İdare Konseyi Lideri, Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) İdare Heyeti Üyesi Gül Akyürek Balta, bu avantajı mevcut durumun çok daha üzerine çıkarmanın mümkün olduğunu söyledi. İh­racata dayalı bir iktisadın ol­ması için Mersin’in lojistik ko­nusundaki eksiklerinin bir an evvel tamamlanmasını istedikle­rine dikkat çeken Gül Akyürek Balta, 2024 yılında beklentileri­nin öncelikle Memleketler arası Çu­kurova Bölgesel Havalimanı’nın açılması ve Çeşmeli Otoyo­lu’nun Taşucu’na bağlanması ol­duğunu kaydetti. Mersin Ana Konteyner Limanı’nın yapılma­sının da bölge ticareti için acil olan hususlardan birisi olduğunu belirten Gül Akyürek Balta ko­nuşmasını şöyle sürdürdü: “Ekonomi idaresinden bek­lentimiz; istikrarlı, planlı ve üre­time dayalı büyümenin koşulla­rını sağlayacak siyasetlerin üretilmesi ve uygulanmasıdır. Yüksek enflasyon ortamından çıkılması, güç, doğalgaz başta olmak üzere endüstride üretim maliyetlerinin makul düzeylere çekilmesi tahlil bekleyen konu­larımız ortasında yer alıyor. Ser­maye ve yetişmiş işgücünün ülke içerisinde kalması da 2024 yılı için iktisat gündeminin önce­likleri içerisinde olmalı. Bilindi­ği üzere Orta Vadeli Program (OVP) ve On İkinci Kalkınma Planı; makroekonomik ve finan­sal istikrarı güçlendirmeyi, yük­sek katma kıymetli üretimi teşvik etmeyi, yeşil ve dijital dönüşüm odağıyla verimlilik ve ihracat ar­tışı yoluyla büyümeyi, cari iş­lemler istikrarında kalıcı iyileş­me sağlamayı, enflasyonu orta vadede tek haneye düşürmeyi, iş ve yatırım ortamını iyileştirme­yi, mali disiplini muhafazayı temel alan siyaset yerini oluştur­mayı amaçlıyor. Münasebetiyle, 2024-2026 devri için hazırla­nan OVP ve 2024-2028 dönemi­ni kapsayan On İkinci Kalkınma Planı’na nazaran ilerlenmesi duru­munda beklentilerimiz karşılık bulacaktır.”

“Liman’daki sıkıntıların hafiflemesini umuyorum”

Mersin Deniz Ticaret Oda­sı İdare Şurası Lideri Cihat Lokmanoğlu

Pandemi sü­recinde artan talebe bağlı olarak veri­len yeni gemi siparişleri­nin yarattığı kapasite faz­lası ve bu du­rumun getireceği rekabet koşul­larının 2024 yılında zorluk yaşa­tacağını söyleyen Mersin Deniz Ticaret Odası İdare Heyeti Lideri Cihat Lokmanoğlu, arz talep istikrarının kısa vadede to­parlanmasının mümkün olma­dığını kaydetti. Süveyş Kanalı’n­daki güvenlik krizi ile Panama Kanalı’ndaki kısıtlamaların sek­törün önündeki öteki zorlukla­rın başında geldiğini belirten Lokmanoğlu, “Zira Kızıldeniz’de Husilerin ticaret gemilerine yö­nelik akınları nedeniyle kon­teyner çizgilerinin alternatif rota­lar tercih etmesi, transit sürele­rini ve maliyetleri artırdığı üzere navlunları da etkileyebilecektir. Benzeri formda dünyanın en değerli su yollarından biri olan Panama Kanalı’nda kuraklık ne­deniyle günlük gemi geçişlerinin kısıtlanması, gemi trafiğinde bi­rikmelere neden olmakta ve şir­ketleri alternatif rotalar arama­ya yöneltmektedir. Rota değişik­liği ve varış müddetlerinin uzaması bekleme ve yakıt maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. Bunların yanı sıra inovasyon, teknolojik gelişmeler ve yeni çevresel düzenlemeler önümüz­deki süreçte de dalımızın gündeminde olmaya devam ede­cek başlıklardır. Kentimiz öze­linde kıymetlendirme yapmak ge­rekirse, Mersin Deniz Ticaret Odası olarak inşasını üstlendiği­miz denizcilik fakültesinin 2024 yılı içinde bitirilmesi ile Mer­sin’in eğitim ve altyapı anlamın­da kıymetli bir eksiğinin gideril­miş olacağını kıymetlendiriyoruz. Öte yandan yıl boyunca etkileri­ni derinden hissettiğimiz Mer­sin Limanı’ndaki sıkışıklık soru­nunun süreç içerisinde hafifle­mesini umuyoruz” dedi.