YSK’nın hususa ait Resmi Gazete’de yayımlanan kararında, 2972 sayılı Mahalli Yönetimler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun’un 8. hususunun birinci fıkrasında yer alan “Mahalli Yönetimler Seçimleri 5 yılda bir yapılır. Her seçim devrinin 5. yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir. Tıpkı yılın mart ayının son pazar günü oy verme günüdür.” kararına istinaden Mahalli Yönetimler Seçimleri’nin 31 Mart 2024 Pazar günü yapılacağı belirtildi.
Seçimlerde aday olabilmek için kanun gereği çekilmesi yahut misyonlarından ayrılması gerekenlerin çekilme yahut vazifelerinden ayrılma isteğinde bulunma tarihlerinin belirlenmesi emeliyle yapılan çalışmaların ise tamamlandığı kaydedildi.
Kararda, Anayasa’nın 76. unsurunda, hakim ve savcılar, yüksek yargı mensupları, yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Heyeti (YÖK) üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki vazifelileri ile yaptıkları hizmet bakımından emekçi niteliği taşımayan öteki kamu vazifelileri ve TSK mensuplarının vazifelerinden çekilmedikçe aday olamayacaklarının ve milletvekili seçilemeyeceklerinin karara bağlandığı anımsatıldı.
2972 sayılı kanunun 17. hususuna nazaran milletvekilleri, belediye liderleri, vilayet genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri ile muhtarların mahalli yönetimler seçimlerinde adaylıklarını koyabilmeleri yahut aday gösterilebilmeleri için vazifelerinden istifa etmek zorunda olmadıkları belirtilen kararda, kamu vazifelileri, siyasi parti vilayet ve ilçe yöneticileri, TSK mensubu subay ve astsubaylar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs yahut iştiraklerin idare ve kontrol konseylerinde misyon alanların adaylığı konusunda bir karara yer verilmediği hatırlatıldı.
Bu durumda kamu vazifelilerinin, siyasi parti vilayet, ilçe yöneticilerinin, subay ve astsubaylar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs yahut iştiraklerin idare ve kontrol heyetlerinde misyon alanların adaylığı konusunda 2972 sayılı kanunun 36. unsuru ile atıf yapılan 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 18 ve 19, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 40. unsurlarının uygulanması gerektiği belirtildi.
Ayrılma isteği seçim tarihinden 1 ay evvel olmalı
Kararda, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun “Adaylık için misyondan çekilmesi gerekenler” başlıklı 18. unsuru uyarınca 31 Mart 2024 tarihinde yapılacak Mahalli Yönetimler Seçimleri’nde aday olabilmek için kamu vazifelileri, siyasi parti vilayet, ilçe yöneticileri, subay ve astsubaylar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs yahut iştiraklerin idare ve kontrol konseylerinde vazife alanların seçimin başlangıç tarihinden 1 ay evvel misyonlarından ayrılma isteğinde bulunmaları gerektiği sonucuna varıldığı bildirildi.
2839 sayılı kanunun 18. hususunda, misyondan ayrılması gerekenler ile ilgili genel kurala yer verildiği, Mahalli Yönetimler Seçimleri’ne katılacaklar açısından istisnaların 2972 sayılı kanunun 17. hususunda sayıldığı belirtilen kararda, “İstisna kararında kendilerine yer verilmediğinden aday adayı olmak isteyen siyasi partilerin vilayet, ilçe teşkilatlarının idare konseyi lider ve üyelerinin de istifa etmeleri gerekmektedir.” tabirine yer verildi.
Aynı kanun unsurunda, aday adayı olabilmek için muhakkak bir tarihte “görevden ayrılma isteğinde bulunma” şartının getirildiği belirtilerek, bu şartın istifa formunda ayrılma ile sonlu olduğu, emeklilik suretiyle daha sonra vaki olacak ayrılmalarda bu tarihin aranamayacağı yolunda bir karara yer verilmediği, istifa yahut emeklilik suretiyle ayrılma ortasında fark aranmadan, “görevden ayrılma” biçiminde kapsayıcı bir söz kullanıldığı vurgulandı.
Kanunda belirtilen şahısların aday olabilmeleri için, istifa yahut emeklilik yoluyla ayrılanlar ortasında bir ayrım yapılmaksızın istifa yahut emeklilik dilekçelerini öngörülen müddette vermiş olmaları gerektiğine dikkat çekilerek, aksi halde öngörülen tarihten sonra emeklilik yahut istifa isteminde bulunanların 31 Mart 2024’de yapılacak seçimde aday olmalarına kanunen imkan bulunmadığı kaydedilen kararda, şunlar kaydedildi:
“Aday olmak isteyen yargıçlar ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Konseyi, Radyo ve Televizyon Üst Konseyi üyeleri, kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki vazifelileri ile yaptıkları hizmet bakımından personel niteliği taşımayan öteki kamu vazifelileri, subay ile astsubaylar, siyasi partilerin vilayet, ilçe idare şurası lider ve üyeleri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs yahut iştiraklerin idare ve kontrol konseylerinde misyon alanların en geç 1 Aralık 2023 Cuma günü saat 17.00’ye kadar misyonlarından ayrılma isteğinde bulunmaları gerektiğine karar verildi.
Ayrıca bunlar için birebir kanunun 19. unsurunda yer alan misyondan ayrılmaya ait kararların uygulanması, kamu görevlilerinden emeklilik dilekçesi verip aday olacakların en geç 1 Aralık 2023 Cuma tarihinden geçerli olmak üzere emeklilik isteğini belirten dilekçelerini en geç 1 Aralık 2023 Cuma günü saat 17.00’ye kadar vermeleri gerektiği kararlaştırıldı.
Aday olmak isteyen siyasi partilerin vilayet, ilçe idare şurası lider ve üyelerinin de en geç 1 Aralık 2023 Cuma günü saat 17.00’ye kadar istifa etmeleri gerektiğine ve istifa etmelerine ait temel ve tarzların 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 40. hususu uyarınca belirlenmesine karar verildi.”
