Bankacılık bölümünün seçim öncesi sürat kesmeye başlayan kredi iştahı, kredi faizlerini de tepelere taşıdı. Bilhassa seçimlerin birinci çeşidi sonrasında faizlerde yükseliş hızlandı. Merkez Bankası (TCMB) datalarına nazaran, bankalarda ortalama muhtaçlık kredisi faizleri 2 Haziran haftasında yüzde 40.14’e yükseldi.
İhtiyaç kredilerinde bu ortalama faiz düzeyi en son Eylül 2003’te görülmüştü. Bankacılar seçiminin birinci cinsinin akabinde başlayan sert artış serisinin sürdüğünü söylüyor. Yüksek faiz oranları kredi kullanımında caydırıcı olurken, birtakım bankalar taşınabilir hizmetlerinde gereksinim kredisi müracaat kanallarını kapatma yoluna gitti.
Birçok vatandaşın krediye erişim kanalları tıkanırken, erişebilenler de yüzde 60’lara ulaşan faizlerle karşı karşıya kalıyor. Bankacılık bölümünün, gereksinim kredilerinde faiz referans faizin 1.8 katını aşarsa (yıllık yüzde 18.7) yüzde 20, iki katını aşarsa (yıllık yüzde 20.7) yüzde 150 oranında tahvil yükümlülüğü var.
Vadelerde sınırlandı
Sözcü’de yer alan habere nazaran bankacılık bölümü kaynakları gereksinim kredisinde çoğunlukla 70 bin lira altı kullandırımların onaylandığını, kimi bankaların vadeleri de 9 ayda sonlandırdığını belirtiyor. Siyaset faizi yüzde 8.5 iken, bankacılık kesiminde bir dizi kelamlı ve yazısı makro ihtiyati önlemle uygulanan sıkı para siyaseti kredi kanallarını kitlemiş durumda.
TCMB’nin ise önümüzdeki birinci toplantı tarihi olan 22 Haziran’da faiz artırımına gideceğine kesin gözüyle bakılırken, bankacılık dalı kaynakları da bölümün faiz artırımında evvel olağanlaşma adımlarını görmek istediklerini lisana getirdi.
Mevduat yarışı tam gaz sürüyor
Bankacılık kesimi kredilerden frene basarken, makro ihtiyati tedbirler nedeniyle gayeleri yakalamak için mevduat faizi yarışına sürat verdi. 2 Haziran haftasında ortalamada yüzde 37.39’a ulaşan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi, bölüm kaynaklarına birtakım bankalarda yüzde 50’lere kadar çıktı. Bankalar, TL mevduat oranında yüzde 60 ve yabancı para dönüşüm oranında maksatlarını tutturmak zorunda. Bu mecburilik TL mevduat faizlerinde sert yükselişin sürmesine neden oluyor.
