Türkiye genelinde büyük çoğunluğunu arsa ve tarlaların oluşturduğu konut dışı gayrimenkul satışları ocak-temmuz devrinde 942 bin 485 adetle rekor kırdı.
Ülke genelinde ocak-temmuz periyodunda 1 milyon 617 bin 812 adet gayrimenkul el değiştirdi. Bu satışların 675 bin 327’si konut, 942 bin 485’i ise büyük çoğunluğunu arsa ve tarlaların oluşturduğu konut dışı gayrimenkul olarak gerçekleşti.
Konut dışı gayrimenkul satışları ocak-temmuz devirleri baz alındığında 2022’de 912 bin 448, 2021’de 742 bin 583, 2020’de 608 bin 353, 2019’da ise 525 bin 740 adet olmuştu.
Geçen yılın tıpkı devrine nazaran toplam satışlarda yüzde 6,6 azalış, konutta yüzde 17,7 düşüş yaşanırken, konut dışı gayrimenkulde ise yüzde 3,3 artış gerçekleşti.
Toplam satışlar içerisinde konut dışının oranı birinci kere yüzde 58,3’e ulaştı
Toplam satışlar içerisinde konut dışı gayrimenkulün hissesi birinci defa yüzde 58,3’e ulaştı. Kelam konusu oran son 10 yılda yüzde 44,07 ile yüzde 54,07 ortasında değişmişti.
Uzmanların yaptığı açıklamada, son devirde konut dışı gayrimenkul satışlarında kırılan rekora ait değerlendirmelerde bulundu.
“Konuttaki yükseliş yatırımcıyı arsa ve tarlaya yönlendirdi”
MasterTürk Kümesi Lideri Gökhan Taş, Türkiye’de birinci 7 ayda satılan toplam gayrimenkul sayısının 1,7 milyon adede yaklaştığını belirterek, bunun yaklaşık yüzde 59’unu ticari, arsa, tarla ve arazi üzere konut dışı satışların oluşturduğunu söyledi.
Bu oranın tarihi bir rekor olduğunu lisana getiren Taş, 3-4 yıl evvel tam karşıtı bir tablo ile karşı karşıya olduklarını anımsattı.
Taş, “Konut fiyatlarındaki artış ve bilhassa ikinci el konutta ulaşılabilirliğin azalması, kredi maliyetlerinin yüksekliği ile sarsıntı ve Kovid-19 sonrası arsa ve tarlaya ilginin devam etmesi bu rekoru getirdi.” dedi.
Konut dışında oluşan talebin bilhassa büyükşehirlerde çeperlere hakikat ve komşu kentlere yanlışsız ağırlaştığını lisana getiren Taş, “İstanbul’da çeperlerde hala uygun fırsatlar olduğunu söyleyebiliriz. Yatırımcıların konut dışında ortalama 1-2 milyon lira düzeyinde yatırım yaptıklarını gözlemliyoruz.” açıklamasında bulundu.
“Arsalara yönelik yüksek talep sürecek”
Helmann İdare Heyeti Lideri Selman Özgün de bilhassa konut için kâfi birikimi olmayan yatırımcıların arsa ve tarlada daha çok prim beklentisiyle birikimlerini bu alana kaydırdığını söyledi.
Son yıllarda kimi gayrimenkul şirketlerinin bu alandaki talebi görerek markalı konut satışına başladığını anımsatan Özgün, “Biz de konut projelerimizin yanında arsa projelerimizi de ihmal etmedik. Konuttaki artışlar ve faiz siyasetleri nedeniyle yatırımlar yere yöneldiği için bu alanda Ankara, Antalya ve Afyonkarahisar üzere vilayetlerde arsa projesi geliştirdik. İmarlı, tapulu ve altyapısı hazır parseller sunduğumuz arsa projelerimizin yenileri için çalışmalarımız sürüyor.” diye konuştu.
Özgün, yere yönelik yüksek talebin süreceğini düşündüklerini kaydederek, “Önümüzdeki süreçte kur muhafazalı mevduat, altın ve döviz üzere alanlardaki birikimlerin arsa ve tarlaya gözle görülür bir halde transfer edileceğini düşünüyoruz.” tabirlerini kullandı.
Gayrimenkul değerleme uzmanı Ahmet Büyükduman da konut satışlarındaki zayıflama eğiliminin sürdüğünü belirterek, buna tesir eden yüksek fiyat ve düşük arz üzere bahislerden bahsetti.
Büyükduman, “Konut dışı satışların çok büyük kısmını arsa ve tarlalar oluşturuyor. Bu alanda satışlar artmaya devam ediyor. Enflasyondan kaçan lakin konuta erişemeyenler arsa ve tarlaya koşuyor.” halinde konuştu.
“Maket üzerinden arsa almayın, belediyeye kesinlikle danışın”
Son periyotta bilhassa İstanbulluların en çok arsa ve tarla aldığı Silivri ve Trakya’da incelemelerde bulunan Silivri Emlak Müşavirleri Derneği İdare Şurası Lideri Mustafa Altınkök de bahse ait değerlendirmeler yaparak, kimi ihtarlarda bulundu.
Enflasyona karşı parasını korumak isteyen ve birikimiyle konut alamayanlar ile zelzele ve Kovid-19 nedeniyle İstanbul’dan süratlice uzaklaşıp kalabilecek bir yer arayanların Silivri ve Trakya’yı tercih ettiğini anlatan Altınkök, bu talebin kimi fırsatçıları da harekete geçirdiğini söyledi.
Bölgede paylı arsa ve paylı tarla satışlarının ağır bir halde devam ettiğini lisana getiren Altınkök, bilhassa küçük yatırımcıların arazi hisselendirme işi yapanların kapısını çaldığını söyledi.
Altınkök, paylı tarla satışlarında, bölgenin kısa müddette imara açılacağı ve üzerinde konut geliştirilebileceği üzere vaatler verildiğini belirterek, şu ihtarlarda bulundu:
“Hatta göstermelik maket projeler de üretiliyor. Böylelikle imar durumu olmayan yerlerde imar verilecek diye yapılan satışlarla yatırımcı mağdur edilebiliyor. Arsa yahut tarla alacak kimselerin o bölgedeki belediyelere kesinlikle başvurmaları ve imar durumunu sormaları gerekiyor. Ayrıyeten her paylı yere prefabrik yahut bungalov koyamıyorsunuz. Bu bahiste da âlâ araştırma yapılmalı. Aksi takdirde mağdur olabilirsiniz. Yatırımcılar bölgeyi bilmeyen, süslü sunumlarla ve maketlerle müşterileri cezbetmek isteyen satıcılara dikkat etmeli. Maketten arsa ve tarla almamalı. Bir arsa yahut tarlayı alacak kişi kesinlikle o bölgenin belediyesinde gerekli araştırmaları yapmalı.”