Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölge Ofisi, geçen ay, Ocak-Ekim 2023 ortasında bölgedeki 53 üye devletin 40’ında, 30 binden fazla kızamık olayının bildirildiğini, bunun 2022’nin tamamında bildirilen 941 olayla karşılaştırıldığında, 30 kattan fazla bir artışı temsil ettiğini açıkladı.
DSÖ’nün kızamık konusunda teknik danışmanı Natasha Crowcroft da evvelki gün basın mensuplarına yaptığı açıklamada, kızamık kaynaklı ölümlerin 2022’de bir evvelki yıla nazaran yüzde 43 arttığını, 2023 bilgilerinde de artış beklendiğini tabir etti. Crowcroft, hadise artışının tasa verici olduğunu vurguladı.
Konuya ait açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Çiftçi, “DSÖ’nün de belirttiği üzere dünyada kızamık olaylarında artış kelam konusu. Ülkemizde de kızamık olaylarının son devirde bir ölçü arttığını görüyoruz. Çok uzun ortadan sonra tekrar kızamık olayları görmeye başladık. Bu açıdan dikkatli olunması gerekiyor.” tabirlerini kullandı.
Sağlık Bakanlığının bu mevzuda talimatlarının bulunduğuna, döküntüyle, ateşle sıhhat kuruluşlarına başvuran çocuklara direkt kızamık testlerinin yapıldığına dikkati çeken Çiftçi, olay sayılarındaki artışın “salgın” boyutunda nitelendirilemeyeceğinin altını çizdi.
“Artışın temel nedeni aşı reddi ve kararsızlığı”
Kızamıktaki artışın çeşitli nedenlerinin bulunduğunu anlatan Çiftçi, “Vaka sayılarındaki artışın en temel nedeni, son periyotlarda yükselmeye başlayan aşı kararsızlığı, aşı reddi, aşı tersliği.” dedi.
Savaşlar, nüfus hareketleri, Kovid-19 salgını üzere etkenlerin de çocuklarda aşılama faaliyetlerini aksattığını lisana getiren Çiftçi, “Aşı reddi kaynaklı çocuklarını aşılatmayan bir kesim var. Bu türlü epeyce kızamık hastalığını daima görmeye devam edeceğiz. Aşılanmayan bir çocuk, eninde sonunda kızamık geçirecektir. Çocuğun büyümesi de kızamıktan kurtulduğu manasına gelmiyor. Kızamık, her yaşta ölümcül olabilecek bir hastalık.” diye konuştu.
“İki doz aşılanan çocukların kızamığa yakalanmasını beklemiyoruz”
Prof. Dr. Çiftçi, kızamık aşısının hayli tesirli bir aşı olduğunu, tam koruyuculuk için iki doz uygulanmasının gerektiğini belirterek, “İki doz aşı yapılan çocukların çok az durumlar dışında kızamığa yakalanmasını beklemiyoruz. Bu nedenle kızamığa karşı en kıymetli gözetici, aşılama.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de gelişmiş bir aşılama programı ve sisteminin uygulandığına, çocukların yüzde 96 üzere bir oranla kızamığa karşı aşılandığına işaret eden Çiftçi, yeniden de birtakım çocukların aşılanmamasının hastalık riski oluşturduğunu söyledi.
Çiftçi, Türkiye Ulusal Aşı Takviminde, iki doz kızamık aşısı uygulamasına, 9-12 ay ortasındaki bebekler için tedbir emelli ek bir doz daha eklendiğini anımsattı.
“Küçük çocuklarda son derece tehlikeli”
Aşısız çocuklarda kızamığın hayati risk oluşturduğunu aktaran Çiftçi, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kızamık epeyce bulaşıcı, öldürücü olabilen bir hastalık, geçmişte bunun çok acı örnekleri yaşandı, kızamık nedeniyle çok sayıda çocuk kaybedildi. Aşılama sayesinde kızamığı uzun vakittir neredeyse görmüyorduk, çok ender karşılaşılıyordu. Fakat ne yazık ki tekrar görmeye başladık.
Özellikle altta yatan hastalığı olan, bağışıklık sistemi zayıf bireyler ile küçük çocuklar ve beslenmesi zayıf çocuklar açısından son derece tehlikeli. Akciğer enfeksiyonu, zatürre üzere tablolarla ölümlere yol açabiliyor. Birçok hastalık için antibiyotik, antiviral ilaçlarımız var fakat maalesef kızamık virüsüne karşı tesirli bir ilaç yok, yalnızca destekleyici tedaviler verebiliyoruz.”
“Çocukluk çağı aşılarının eksiksiz yaptırılması gerekiyor”
Vücudun var olan savunma sisteminin kızamığa karşı kâfi olmadığını anlatan Çiftçi, “Kızamığın farklı bir tarafı daha var. Hastalık geçirildikten sonra virüs beyinde sessiz halde kalıp, çok uzun mühlet sonra beyin hasarına, subakut sklerozan panensefalit (SSPE) dediğimiz beyin iltihabına yol açabiliyor. Bu ender fakat tedavisi olmayan bir durum.” bilgisini paylaştı.
Prof. Dr. Çiftçi, ailelere, “Kızamık aşısı dahil tüm çocukluk çağı aşılarının kesinlikle eksiksiz yaptırılması gerekiyor. Ülkemizdeki aşılar son derece inançlı, denetim altında olan aşılar.” davetinde bulundu.
