HIV enfeksiyonları dünya genelinde değerli bir halk sıhhati sıkıntısını oluştururken, ülkemizde de bu bahiste farkındalığın artırılması ve toplumun bilinçlendirilmesi büyük kıymet taşıyor. HIV/AIDS ile uğraşa katkı sağlamak ismine beş tabip derneğinin bir ortaya gelerek hayata geçirdiği Kuşkun Olmasın inisiyatifi çalışmalarına devam ediyor. 2021 yılında çalışmalarına başlayan inisiyatif, yaptığı farkındalık projeleri ile 40 milyon kişinin test olmanın kıymetiyle ilgili bilgilenmesini ve HIV farkındalığı kazanmasını hedefliyor.
Şüphen Olmasın inisiyatifi bu yıl 1 Aralık Dünya AIDS Günü kapsamında, tedavi süreçlerinin gelişimini ve test olmanın ehemmiyetini aktaran, HIV ile yaşayan bireylerin gerçek öykülerini anlatarak hastalığa farkındalık yaratmak gayesiyle bir sinema hazırladı. Sinema, HIV ile yaşayan bireylerin yaşadığı zorlukları ve umut dolu hikayelerini izleyicilere aktararak, toplumda HIV/AIDS konusunda yanlış bilgileri düzeltmek ve “HIV enfeksiyonu riski kafanda soru olarak kalmasın, test ol kuşkun olmasın” mottosuyla, toplumdaki sistemli test olmanın kıymetine dair farkındalığı artırmayı amaçlıyor.
1 Aralık Dünya AIDS Günü kapsamında Kuşkun Olmasın inisiyatifi ile hastalığa dikkat çeken HAKED Genel Sekreteri Prof. Dr. Serhat Ünal: “HIV/AIDS konusunda yanlışsız bilgiye ulaşmak, farkındalık oluşturmak ve tedbir almak son derece değerlidir. Gerçek bilgi ve farkındalıkla, hastalığa karşı tesirli bir uğraş yürütmek mümkündür. 2021 yılından beri faaliyetleri sürdüren Kuşkun Olmasın inisiyatifinde yaptığımız çalışmalarda test olmanın değeri, erken teşhisin tedavi talihini artırdığı ve toplum içinde virüsün yayılma riskini azalttığını anlatmaya çalıştık. HIV/AIDS konusundaki farkındalığı artırmak, bireyleri nizamlı olarak test olmaya teşvik etmek ve virüsle yaşayan bireylerin tedavilerine kesintisiz devam etmeleri için desteklenmesi, bu alanda yaptığımız çalışmaların temelini oluşturuyor. Bir doktor olarak, HIV/AIDS konusundaki şuuru artırmak ve toplumun bu mevzuda daha şuurlu ve hazırlıklı olmasını sağlamak için yapılan her türlü çabayı son derece bedelli buluyorum” biçiminde konuştu.
HIV ile gayrette yanlışsız bilgiyle güçlenin
HIV/AIDS konusunda evlilik ve çocuk sahibi olma ile ilgili yanlış bilinen gerçeklere değinen KLİMİK Derneği HIV/AIDS Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Emin Halis Akalın, “HIV enfeksiyonu yasal olarak evlenmeye mahzur değildir. Günümüzde birçok kişi, evlilik öncesinde gönüllülük temeline dayanarak yapılan HIV testi ile enfeksiyon durumlarından haberdar olmaktadır. Eş adayınız da sonucu öğrenmişse, öncelikle çabucak danışmanlık alabileceğiniz merkezlere başvurmalı ve yanlışsız kaynaktan bilgilenmelisiniz. Bunun yanında HIV ile yaşamak, çocuk sahibi olmaya da mani değildir. Çağdaş tıbbın sağladığı ilerlemeler ve antiretroviral tedaviler, HIV ile yaşayan bireylerin sağlıklı bir gebelik sürecine ve sağlıklı bebeklere sahip olmalarına imkan tanır. Bu noktada, yanlışsız tedavi ve izlem, HIV ile yaşayan bireylerin sağlıklı bir aile kurmalarına takviye olmaktadır.” dedi.
“HIV, toplumsal temas ile bulaşmaz”
ACYBHD Genel Sekreteri Prof. Dr. Deniz Gökengin yaptığı açıklamada HIV ile yaşayan bireylerin iş ve eğitim hayatına iştiraki ile ilgili bilgiler verdi. Dr. Gökengin: “HIV ile yaşayan bireyler, iş ve eğitim hayatında Anayasa tarafından korunan haklara sahiptir. Anayasa, özel hayatın kapalılığını vurgular ve HIV/AIDS durumunu bildirme zorunluluğunu ortadan kaldırır. HIV, toplumsal temas ile bulaşmaz; bu nedenle, HIV ile yaşayan bireyler, çalışma ve eğitim ortamlarında ve toplumsal hayatta HIV negatif bireylerle eşit haklara sahiptir.” dedi.
“Çaba sarf etmeye devam ediyoruz”
HIV/AIDS görülme yaşının 16-17 yaşlarına kadar düştüğünü vurgulayan HIVEND Lideri Prof. Dr. Fehmi Tabak gençlerin hastalık ile ilgili bilinçlendirilmesinin kıymetinden bahsetti. “Kişilerin teşhis alması sonrası başlayan HIV tedavisinde çok başarılı olmamıza karşın, teşhis oranlarında ne yazık ki beklenen düzeyde değiliz. Bunun manası hastalarımızın yarısı hastalığının farkında lakin öbür yarısı hastalığını bilmeden yaşamaya ve bulaştırmaya devam etmektedir. Bu noktada bilhassa gençlerde artan HIV hadiselerinde azalma sağlanabilmesi için eğitim ve farkındalık kampanyalarının çok büyük bir ehemmiyeti var. Gençlere yönelik olarak, HIV enfeksiyonu ve korunma tedbirlerine yönelik devam eden bilinçlendirme eforlarına devam etmek gerekmektedir. Bu kapsamda, sıhhat profesyonelleri olarak, gençlerin cinsel sıhhatlerini desteklemek ve bilinçlendirmek için gayret sarf etmeye devam ediyoruz. Bununla birlikte, HIV olaylarında azalma sağlanabilmesinde HIV testlerinin yaygınlaşması da kıymetli bir rol oynamaktadır. Bu noktada Anonim Test Merkezleri çok kıymetlidir. Ülkemizde birtakım büyük kentlerde bulunan ve bireylerin kimlik bilgilerini vermeden fiyatsız test olabileceği anonim test merkezlerinin sayılarının artması HIV enfeksiyonunun denetim altına alınmasına kıymetli katkı sağlayacaktır. Unutulmamalıdır ki, erken teşhis, tesirli tedavi ve gözetici tedbirlerle birlikte HIV enfeksiyonları denetim altına alınabilir.” dedi.
“Enfeksiyonu öteki insanlara bulaştırma potansiyeli taşımıyorlar”
EKMUD Lideri Prof. Dr. Hüsnü Pullukçu ise HIV/AIDS tedavisindeki ilerlemelerle birlikte dünyada ve Türkiye’de tedaviye erişimin mevcut durumundan bahsetti: “Bilinenin bilakis, HIV enfeksiyonunun tedavisi aslında 1990’lı yıllardan itibaren mümkündü. Birinci çıkan HIV/AIDS tedavilerinden sonra farmakolojik alandaki ilerlemeler sayesinde, bugün daha kolay tedavi rejimlerine geçildi ve günde 20-25 tabletlik tedavilerin yerini 1-3 tabletlik rejimlere aldı. HIV ile yaşayan bireyler yeni ARKA tedavileriyle HIV taşımayan bireyler üzere sağlıklı bir hayat sürebilmektedir. Tedavi sayesinde bedendeki HIV seviyesi denetim altına alınarak virüsün bağışıklık sistemini olumsuz etkilemesi engelleniyor, bu da şahısların enfekte olmadan evvelki sıhhatlerine kavuşmalarını sağlıyor. Ayrıyeten, uygun tedavi altındaki bireyler, kandaki virüs büsbütün baskılandığı ve negatifleştiği için enfeksiyonu öbür insanlara bulaştırma potansiyeli taşımıyorlar. Belirlenemeyen bulaştırmayan kavramı bu türlü gelişmiştir. Türkiye’de, dünyada kullanılan aktüel tedavilere erişim mümkün. Dahası, ilaç ve testler büsbütün devlet garantisi altında ve toplumsal sigorta kapsamında fiyatsız olarak sunuluyor, bu da tedavi masrafı kaygısını ortadan kaldırıyor.”
