Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), ilgili kurumlarla iş birliği yaparak akaryakıt sektöründeki kayıt dışılığın önlenmesi için kapsamlı adımlar attı. İlk düzenlemeler 2003 yılında başlamış, ancak zamanla suiistimallerin ortaya çıkması üzerine yeni önlemler devreye alınmıştı.
Yeni Nesil Ödeme Cihazları ile Güvenlik Artışı
Akaryakıt istasyonlarında, ödeme kaydedici cihazların güvenlik düzeyi artırılarak dış müdahalelere kapalı ve anlık bilgi aktarımı yapabilen yeni nesil cihazlarla değiştirildi. Bu cihazlarla yapılan tüm satışlar, Gelir İdaresi Başkanlığı’na anlık olarak iletiliyor. Böylece, cihazlara dışarıdan müdahale engellendi ve kayıt dışı işlemlerin önüne geçildi. Ayrıca, faturaların hizmetin gerçekleştiği anda düzenlenmesi zorunlu hale getirildi.
Teminat Uygulaması ve Lisans Kısıtlamaları
Akaryakıt sektöründeki dağıtıcı ve bayilere yönelik önemli düzenlemeler arasında teminat uygulaması getirildi. İlk kez lisans alacaklar ve mevcut faaliyetini sürdürenlerden teminat alınmaya başlandı. Teminat verilmediği takdirde faaliyetin durdurulması öngörüldü. Bu sayede 2018’de yaklaşık 120 olan dağıtıcı lisansı sahibi sayısı 35’e kadar düştü. Satış verilerinin değiştirilmesi, silinmesi veya yanlış bilgi gönderilmesi gibi fiiller de vergi kaçakçılığı suçu olarak tanımlandı ve 3 ila 8 yıl arasında hapis cezası getirildi. Ayrıca, borçlarını ödemeyenlerin lisans başvurularının kabul edilmemesi şartı eklendi.
Denetimler ve Yasal Düzenlemeler
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) da sektörde düzenlemeler yaparak bayi denetim sisteminin uygulanmasını zorunlu kıldı. Bu yılın ilk 10 ayında yapılan denetimlerde 4 bin 475 mükellef ve 53 bin 396 pompadaki 293 bin 966 tabanca incelendi.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) Yolda
GİB, taşıtların plaka bilgilerinin yeni nesil pompa ödeme kaydedici cihazlara otomatik iletilmesini sağlayan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’ne (UTTS) geçileceğini duyurdu. Bu sistemle birlikte manuel plaka girişinin ve usulsüz akaryakıt fişi düzenlenmesinin önüne geçilecek. Sistem, 1 Ocak 2025’ten itibaren vergi mükelleflerinin işte kullandığı taşıtlar için zorunlu olacak.
Bakan Şimşek: “Vergi Kayıplarını Önleyeceğiz”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yapılan çalışmaların sektördeki suistimalleri büyük ölçüde önlediğini ve UTTS’nin devreye alınmasıyla birlikte vergi kaybının önlenmesinde önemli bir adım atılacağını belirtti. Şimşek, “Akaryakıt istasyonlarının yıl sonuna kadar sistem uyumlu hale gelmesi gerekiyor. Sistemin sürekliliği ise işletme sahiplerinin sorumluluğunda olacak” dedi.
Takipçi Olunacak
Bakan Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda da “Akaryakıt sektöründe kayıt dışılığı azaltmak için saha denetimlerini artırıyoruz ve UTTS ile bu alanda önemli bir aşama kaydedeceğiz. Tüm sektörlerde vergi kayıp ve kaçağının takipçisi olmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
