Dış Ticarete İstikamet Verenler Derneği (DIŞYÖNDER) Lideri Dr. Hakan Çınar’dan Gümrük Birliği uyarısı geldi.
Çınar, Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği Anlaşması’nın hemen güncellenmesinin Türkiye’nin ticareti açısından hayati ehemmiyet taşıdığını söyledi. AB’nin, Gümrük Birliği’ni özgür ticaret mutabakatı (STA) formatına çevirmek istediğini bildiren Çınar, bu türlü bir değişikliğin Türkiye için çok büyük bir dezavantaj oluşturacağına dikkat çekti.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, geçen hafta Salzburg’da düzenlenen panelde ‘AB ile Gümrük Birliği Anlaşması’nın hizmetleri ve tarım eserlerini kapsayacak formda genişletilmesi gerekiyor’ çıkışını hatırlatan Dr. Çınar, AB ile 27 yıl evvel imzalanan Gümrük Birliği Anlaşması’nın açılan güncellenmesinin Türkiye’nin ticareti açısından hayati değer taşıdığına dikkat çekti.
“Mevcut haliyle 4 büyük sorun var”
Dr. Hakan Çınar kelamlarını şöyle sürdürdü: “Çünkü dünyadaki değişimlere ayak uyduramayan mutabakat, mevcut haliyle 4 büyük sorunu bünyesinde barındırıyor.
Bu meselelerin başında AB’nin imzaladığı STA’lar var. AB’nin üçüncü ülkelerle imzaladığı STA’lar, Türk pazarını kelam konusu ülkelere gümrüksüz açarken, bizim eserlerimizin bu ülke pazarlarına hür girme mümkünlüğü Türkiye’nin ayrıyeten yapacağı ikili mutabakatlara bırakılıyor.
Karayollarındaki taşıma kotaları ve vize sıkıntıları, işlenmemiş tarım eserlerinin kapsam dışı tutulmasının yanı sıra teknik bahislerin ve standartların da ivedilikle güncellenmesi gerekiyor. Mutabakatın işleyişinde karşılaşılan bu sıkıntılar, tahlilsiz kaldığı sürece ticaretimiz olumsuz etkileniyor.”
“Kararlılığımızı net bir halde ortaya koymalıyız”
Hakan Çınar, Avrupa Komisyonu’nun 2014’te Dünya Bankası’na hazırlattığı raporda, Gümrük Birliği Anlaşması’nın tarım ve hizmetler dalını de kapsayacak halde güncellenmesinin en uygun seçenek olarak öne çıktığını hatırlattı.
Komisyon’un 2016’da kendi uzmanlarına yaptırdığı ‘etki analizi’ çalışmasında da mutabakatın modernize edilmesinin birinci seçenek olarak öne çıktığını belirten Çınar, şunları söyledi: “Gelinen basamakta Gümrük Birliği Anlaşması’nın hemen güncellenmesi gerektiği son derece net anlaşılıyor. Lakin AB bu güncellemeyi yaparken Gümrük Birliği’ni STA formatına taşımak istiyor.
AB’nin bu planı ticaretimiz açısından büyük riskleri barındırıyor. Her şeyden evvel AB sürecinden daha da uzaklaşırız. Ham unsurda dışa bağımlı olduğumuz için Türkiye’de üretilen eserlerin ihracatında menşe sorunu yaşayabiliriz.
Ticari dengeyi ülkemiz aleyhine daha da bozan, ihracatımızın düşmesine kadar gidebilecek sonuçlarla karşılaşabiliriz. Tarım ve hizmet bölümünün mutabakata eklenmesi istikametindeki beklentimizden tümüyle uzaklaşmak zorunda kalabiliriz. Münasebetiyle bu hususlarda hassasiyetimizi vurgularken, Gümrük Birliği’nde ülkemizin beklentileri doğrultusunda bir güncelleme için kararlılığımızı net bir halde ortaya koymalıyız.”
