Bir müddettir dünya ekonomilerinin esas sorunu olan enflasyon, hudutlu da olsa gerilemeye devam ederken, para siyasetlerine ait belirsizlikler sürüyor.
Çarşamba günü, ABD Merkez Bankası (Fed), dün de Avrupa Merkez Bankası (ECB) siyaset faizini 25 baz puan artırdı. Bugün ise para siyaseti karalarına açıklayan Japonya Merkez Bankası (BoJ) siyaset faizini ve getiri eğrisi gaye bandını sabit bıraktı.
Bankaların bilgi odaklı karar almaya devam edeceklerini vurgulamaları ve şahin siyasetlere kapıyı kapatmamaları piyasalarda risk iştahını törpülerken, makroekonomik bilgi takvimi tekrar yatırımcıların odağına yerleşti.
Dün ABD’de açıklanan datalardan alınan sinyaller fiyatlamaları zorlaştırırken, para piyasalarında Fed’in eylüldeki toplantısına ait beklentiler siyaset faizinin sabit bırakılacağı istikametinde güçlü kalmayı sürdürdü.
Buna nazaran, ülkede gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2,4 büyüme kaydederek, yüzde 1,8 büyüme varsayımını geride bıraktı.
Bir evvelki çeyrekte yüzde 4,1 artan ferdî tüketim harcamaları fiyat endeksinin ikinci çeyrekte yüzde 2,6 ile beklentilerin altında artış göstermesi, fiyat baskılarının hafiflediğine işaret etse de iktisadın beklentilerin üzerinde büyümesi Fed’in şahin siyasetlerini sürdürebileceği telaşını destekledi.
Ülkede birinci defa işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı, 22 Temmuz ile biten haftada 221 bine gerileyerek 5 ayın en düşük düzeyine inerken, güçlü mal siparişleri, haziranda aylık bazda yüzde 4,7 ile öngörüleri üzerinde artış kaydetti.
Öte yandan, Fed büyük bankaların sermaye gerekliliklerinin artırılmasına yönelik teklifi onaylarken, 30 Kasım’a kadar kamuoyu görüşüne açık kalacak teklifin büyük bankaların sermaye gerekliliklerinde toplamda yüzde 16’lık bir artışla sonuçlanacağı kestirim edildi.
Bankaların değişikliklere ahenk sağlamaları için geçiş kararları de içeren teklif kapsamında büyük bankalar yeni çerçeveye geçişe 1 Temmuz 2025’te başlayacak ve 1 Temmuz 2028’den itibaren tam ahenk sağlanacak.
Söz konusu gelişmelerle dün yaklaşık 20 baz puan yükselen ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4 düzeyinde, dolar endeksi de 101,8 düzeyinde bulunuyor.
Dün yüzde 1,4 düşüşle günü 1.946 dolardan tamamlayan altının ons fiyatı, yeni güne evvelki kapanışının yüzde 0,4 üzerinde 1.954 dolardan başlarken, Brent petrolün varil fiyatı, şu dakikalarda yüzde 0,1 azalışla 83,3 dolardan süreç görüyor.
Dün New York borsasında, Dow Jones endeksi günü yüzde 0,67 azalışla tamamlayarak 13 günlük yükseliş serisini sonlandırdı. S&P 500 endeksi günü yüzde 0,62 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,55 paha kaybıyla kapattı. ABD’de endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.
Avrupa’da dün ECB Lideri Christine Lagarde’ın faiz kararı sonrası yaptığı açıklamalarından alınan ECB’nin gelecek toplantıyı pas geçebileceği istikametindeki sinyallerle hisse piyasaları müspet bir seyir izledi.
ECB üç temel siyaset faizini 25 baz puan artırdı
Dün, ECB üç temel siyaset faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan artırırken, Lagarde, Avro Bölgesi’nde enflasyonun azalma eğilimi göstermekle birlikte çok uzun müddet çok yüksek düzeyde kalmaya devam etmesinin beklendiği belirtti.
Avro Bölgesi’nde ekonomik göstergelerin bozulduğuna dikkati çeken Lagarde, konut ve iş yatırımları alanlarında zayıflamanın görüldüğünü kaydetti.
Lagarde, iş gücü piyasasının güçlü seyrettiğinin altını çizerken, imalat dalına ait bilgilerin ileride bozulabileceği ikazında bulundu.
Analistler, bölgede artan resesyon tasalarının ECB’nin siyaset alanını daralttığını kaydederek, bu durumun şahin siyasetlerin uygulanmasına yönelik takvimi de etkileyebileceğinin iddia edildiğini lisana getirdi.
Avrupa’da endeks vadeli kontratlar
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,21, DAX 40 endeksi yüzde 1,70, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,05 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,13 artışla günü tamamladı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.
Asya’da hisse piyasaları güne karışık bir seyirle başlarken, BoJ’un siyaset faizi ve getiri eğrisinde değişikliğe gitmemesine rağmen, getiri eğrisi aralığını değiştirebileceği sinyali vermesi piyasalarda şahin bir adım olarak algılandı.
BoJ bugünkü para siyaseti kararlarında, siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de, getiri eğrisi maksat aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 seviyesinde korudu.
Metinde, enflasyonda üst taraflı hareketin devam etmesi halinde gevşek para siyaseti tesirinin gerçek faiz oranları vasıtasıyla daha da güçleneceği kaydedilerek, uzun periyot faiz oranlarının önemli formda denetim altında tutulmasının tahvil piyasalarının işleyişini etkileyebileceği ve oynaklığı artırabileceği tabir edildi.
Böyle bir durumda getiri eğrisi bandının genişletilebileceği aktarılan metinde, devam eden belirsizlikler nedeniyle bankanın yüzde 2 enflasyon maksadına ulaşana kadar gevşek para siyaseti uygulamasını sürdüreceği belirtildi.
Faiz kararının akabinde dolar/yen paritesi yüzde 0,6 azalışla 138,6 düzeylerine geriledi.
Japonya’da TÜFE beklentileri aştı
Japonya’da açıklanan bilgilere nazaran, Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 3,2 artışla beklentileri aştı.
Öte yandan, Çin hükümetinin inşaat kesimine ait kısıtlamaları kaldırmaya devam etmesi Çin hisse piyasalarını desteklerken, kelam konusu yükselişe gayrimenkul şirketleri öncülük ediyor.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,2 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,3 kıymet kaybederken, Hong Kong Hang Seng endeksi yüzde 0,9, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,4 artış kaydetti.
Borsa İstanbul’dan yeni rekor
Yurt içinde dün olumlu bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,66 artışla 6.856,11 puandan tamamlayarak tüm vakitlerin en yüksek günlük kapanışını ve gördüğü en yüksek düzey rekorunu kaydetti.
Dolar/TL, dün evvelki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 26,9535’ten günü tamamlamasının akabinde bugün bankalararası piyasanın açılışında 26,9600 düzeyinden süreç görüyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) lider yardımcıları Emrah Şener, Taha Çakmak ve Mustafa Duman misyondan alınırken, yerlerine Osman Cevdet Akçay, Fatih Karahan ve Hatice Karahan atandı.
SASA sermaye artıracak
Öte yandan, Sermaye Piyasası Şurası (SPK), SASA Polyester Endüstri’nin 2 milyon 582 bin 311 lira fiyatındaki bedelli sermaye artırımı başvurusunu onayladı.
Analistler, bugün yurt içinde dış ticaret istikrarı ve ekonomik inanç endeksi, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde tüketici inanç endeksi, Almanya’da enflasyon, ABD’de şahsî tüketim harcamaları ve Michigan Üniversitesi tüketici itimat endeksi datalarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 7.000 ve 7.150 düzeylerinin direnç, 6.800 ve 6.700 puanın takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.
