Geçen hafta, gelişmiş iktisatların merkez bankalarının faizleri uzun müddet yüksek düzeylerde tutacağı kaygısı öne çıkarken, birtakım bankaların faiz artışı konusunda sona geldiğine dair öngörüler arttı. Fed’in, siyaset faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek 22 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit bırakmasına rağmen Banka, iktisada dair projeksiyonları ve siyaset faizine ait üyelerin beklentilerinin yer aldığı “dot plot” grafiğinde federal fon oranına yönelik iddiasını bu yıl sonu için yüzde 5,6 olarak korumuş ve yılın geri kalan periyodu için bir faiz artışının daha sinyalini vermişti. Analistler, Fed’in projeksiyonu ve Banka yetkililerinin “şahin” tonlu yönlendirmeleriyle faizlerin beklenenden daha uzun mühlet yüksek düzeylerde kalacağına ait telaşların arttığını belirterek, piyasalardaki hassaslığın hala kırılgan olduğunu söyledi.
Bu hafta ülkedeki ağır data gündeminin yatırımcıların odağında olduğunu aktaran analistler, bilgilerin gelecek periyotta Fed’in atacağı adımlara ait ipuçları verebileceğini kaydetti. Fed yetkililerinin gelecek devir siyasetlere ait kelamla yönlendirmeleri de yatırımcıların odağında bulunuyor. Banka’nın İdare Heyeti Üyesi Michelle Bowman, enflasyonun gayeye dönmesi için para siyasetinin bir müddet daha kısıtlayıcı seviyede tutulması gerektiğini söyledi. Boston Fed Lideri Susan Collins de faizlerin daha uzun müddet yüksek kalmasının gerekebileceğini düşündüğünü tabir etti. Daha fazla faiz artışının masanın dışında olmadığını vurgulayan Collins, barınma dışındaki temel hizmetler üzere enflasyonun değerli bileşenlerinin şimdi sürdürülebilir bir güzelleşme göstermediğine dikkati çekti.
Brent petrolde yatay seyir devam ediyor
San Francisco Fed Lideri Mary Daly ise daha fazlasının gerekli olup olmadığını görmek maksadıyla faiz oranlarını sabit bıraktıklarını, daha yavaş bir tempoda ilerlemeleri gerektiğini belirtti. Kelam konusu gelişmelerin akabinde dolar endeksi, 105,6 düzeyiyle yaklaşık son 6 ayın doruğunda bulunurken, son periyotlarda artan arz kaygılarıyla yükselişi dikkati çeken Brent petrolün varil fiyatı ise yatay bir seyirle 92,3 dolardan süreç görüyor. Analistler, son devirde yaşanan petrol fiyatlarındaki artışın hedge fonların tercih değiştirmesine neden olduğunu tabir ederek, fon yöneticilerinin petrol fiyatlarında artış olacağı tarafında aldığı konumların yaklaşık son bir yılın en yüksek düzeyine çıktığını bildirdi. New York borsasında cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 0,20, Nasdaq endeksi yüzde 0,09 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,31 bedel kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında da cuma günü İngiltere hariç negatif bir seyir izlenirken, bu hafta dikkatler ağır data gündemine çevrildi. Geçen hafta bölge genelinde merkez bankalarının faiz kararları açıklanırken, bankaların faizleri uzun müddet yüksek düzeylerde bırakacağı vurgusu dikkati çekti. Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin gelecek devir siyasetlere ait kelamla yönlendirmeleri yatırımcıların odağında bulunurken, Fransa Merkez Bankası Lideri Francois Villeroy de Galhau, ECB’nin, faizi bu düzeylerde gereğince uzun mühlet koruyacağını belirtti. İngiltere Merkez Bankası (BoE) siyaset faizinin yüzde 5,25 düzeyinde sabit tutulmasına karar verirken, kararın akabinde açıklamalarda bulunan BoE Lideri Andrew Bailey, “Faiz oranları, işimizi tamamlayabilmek için kâfi yükseklikte ve uzun vadeli olarak tutmaya devam edeceğiz.” sözünü kullandı.
Asya piyasalarında da karışık seyir öne çıktı
Bölgede başka merkez bankalarının para siyaseti kararları da yatırımcıların odağında bulunuyor. İsviçre Merkez Bankası (SNB) arka arda 5 faiz artırımının akabinde siyaset faizini yüzde 1,75’te sabit tuttu. İsveç Merkez Bankası, siyaset faizini 25 baz puan artırarak yüzde 4’e, Norveç Merkez Bankası da siyaset faizini 25 baz puan artırarak yüzde 4,25’e çıkarma kararı aldı.Cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,07 artarken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,40, İtalya’da MIB 30 endeksi 0,46 ve Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,09 azalış kaydetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı. Analistler, Çin hükümetinin ekonomiyi desteklemek için yeni adımlar atıp atmayacağına dair gelişmelerin takip edileceğini belirtti. Japonya’da bu hafta açıklanacak olan Tokyo bölgesine ait enflasyon datalarının yatırımcıların odağında bulunduğunu aktaran analistler, enflasyon bilgilerinin ülke çapındaki tüketici eğilimleri için öncü gösterge niteliği taşıdığını kaydetti.
Öte yandan, cuma günü Japonya Merkez Bankası (BoJ) siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de sabit bıraktı, getiri eğrisi gaye aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 seviyesinde korudu. Banka, artan fiyatlar, yurt içi ve global büyüme görünümüne ait yüksek belirsizlikleri dikkate alarak ultra gevşek para siyasetinde bir değişikliğe gitmediğini duyurdu. Kelam konusu kararı oy birliğiyle alan BoJ, “tereddüt etmeden ek genişleme tedbirleri alma” taahhüdünü devam ettirerek ileriye yönelik yönlendirmesinde de rastgele bir değişiklik yapmadı.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,8 artarken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,2, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 paha kaydetti. Yurt içinde, cuma günü alıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 0,48 kıymet karıyla günü 8.039,18 puandan tamamladı. Geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), siyaset faizini beklentiler doğrultusunda 500 baz puan artırarak yüzde 30’a çıkardı. TCMB Para Siyaseti Konseyi (PPK) karar metninde, “Doğrudan yabancı yatırımlar, dış finansman şartlarındaki güzelleşme, rezervlerde süregelen artış, turizm gelirlerinin cari süreçler hesabına takviyesi ve Türk lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin artmaya başlaması fiyat istikrarına güçlü katkıda bulunacaktır.” denildi.
Borsa İstanbul’da yeni kararlar devreye girecek
Öte yandan, Borsa İstanbul’un açılış seansının işleyişi ile ilgili yeni kararlar bugün devreye giriyor. Borsa İstanbul açıklamasına nazaran, bu kapsamda birinci olarak hisse piyasasında, hisselerde açılış seansının buyruk toplama basamağının son 5 dakikası hariç olmak üzere buyruk iptali, fiyat kötüleştirme ve ölçü azaltımı yapılabilmesine karar verildi. Ayrıyeten, hisse piyasasında açılış seansına dahil olan hisse dışındaki sermaye piyasası araçlarında açılış seansının buyruk toplama etabının tümünde buyruk iptali, fiyat kötüleştirme ve ölçü azaltımı yapılabilmesi kararlaştırıldı. Hisse piyasasına ait açılış seansı ile ilgili son olarak, Yıldız Pazar’da, Ana Pazar’da ve açılış seansına dahil olan hisse dışındaki sermaye piyasası araçlarında açılış seansında piyasa ve piyasadan limite buyruk cinslerinin iletilebilmesine karar verildi.
VİOP tarafında ise tüm kontratlarda açılış seansının buyruk toplama müddetinde emirlerde iptal, fiyat kötüleştirme ve ölçü azaltımı yapılabilmesi kararlaştırıldı. Analistler, bugün yurt içinde kapasite kullanım oranı ve gerçek kesin inanç endeksi, yurt dışında ise Almanya’da Ifo iş dünyası endeksleri ve ABD’de Chicago Fed ulusal aktivite endeksi bilgilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 8.100 ve 8.200 düzeyinin direnç, 8.000 ve 7.900 puanın takviye pozisyonunda olduğunu kaydetti.
