Merkez bankalarının para siyasetlerine ait soru işaretlerinin devam etmesi, açıklanan makroekonomik datalardan ve şirketlerin finansal sonuçlarından gelen karışık sinyaller varlık fiyatları üzerinde tesirli olmaya devam ediyor.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) son toplantısında bilgi bazlı adım atacaklarını daha güçlü vurgulamasının akabinde, geçen hafta açıklanan datalara nazaran tarım dışı istihdam temmuzda 187 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 3,6’dan yüzde 3,5’e geriledi.
Belirsizlik arttı
Analistler, tarım dışı istihdamın beklentilerin altında kalmasına rağmen iş gücü piyasasının hala sıkı kalmaya devam ettiğini kaydederek, bu durumun Fed’in gelecek devir siyasetlerine yönelik belirsizlikleri artırdığını söz etti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in yıl sonuna kadar yüzde 30 ihtimalle bir faiz artışına daha gidebileceğinin öngörüldüğünü aktaran analistler, gelecek ay ise bankanın yüzde 87 ihtimalle faiz oranlarını sabit bırakmasının beklendiğini bildirdi.
Fed yetkilileri de kelamla istikametle yönlendirmelerine devam ederken, Richmond Fed Lideri Thomas Barkin, emellerinin resesyona neden olmak değil enflasyonu düşürmek olduğuna dikkati çekti. Geçen ayki enflasyon bilgilerinin uyguna işaret olduğunu söyleyen Barkin, Fitch’in not indirimine ait ise bu durumun Fed’i etkilemediğini belirtti.
Fitch Ratings, ABD’nin uzun vadeli kredi notunu hafta içinde “AAA”dan “AA+”ya düşürürken görünümü negatif izlemeden durağana çevirmişti.
Söz konusu gelişme ABD piyasalarında risk iştahının gerilemesine sebep olurken, tahvil piyasalarındaki satış yüklü seyir de cuma günkü bilgilerin akabinde son buldu.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 4,20 ile son 15 yılın doruğuna yaklaşırken, tarım dışı istihdam bilgilerinin beklentilerin altında kalmasıyla yaklaşık 15 baz puan düşerek yüzde 4,05’e geriledi.
Petroldeki yükseliş altıncı haftada
Analistler, ABD’de enflasyon telaşlarıyla birlikte iktisadın güçlü kaldığına yönelik sinyallerin tahvil piyasalarında satış baskısını artırdığını kaydederek, gelecek hafta açıklanacak enflasyon datalarının varlık fiyatlarında oynaklığı artırmasının beklendiğini söz etti.
Öte yandan, Suudi Arabistan’ın petrol arzını daha da kısabileceğine yönelik telaşlar ve Çin’de hükümetin ekonomik aktiviteyi artırmak için attığı destekleyici adımlarla petrol fiyatları yükseliş eğilimini altıncı haftaya taşırken, Fed’in para siyasetlerine ait belirsizlikler altının ons fiyatını baskıladı.
Geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,8 bedel yararıyla 85,9, altının ons fiyatı ise yüzde 0,8 kıymet kaybıyla 1.943 dolar oldu.
ABD’de gözler enflasyon verisine çevrildi
ABD’de hisse piyasaları geçen hafta satış yüklü bir seyir izlerken, perşembe günü açıklanacak enflasyon bilgileri yatırımcıların odağına yerleşti.
Ülkede yumuşak iniş senaryoları güç kazanmaya devam etse de başta enflasyonunun gidişatı olmak üzere belirsizliklerin varlığını muhafazası piyasaların taraf bulmasını zorlaştırıyor.
Hafta boyunca açıklanan şirket finansal sonuçları da ekonomik aktiviteye yönelik net bir sinyal vermezken, kelam konusu durum risk algısını artırdı.
Buna nazaran, ABD’li e-ticaret devi Amazon’un yılın ikinci çeyreğinde elde ettiği gelir piyasa beklentilerini aşarken, ABD’li teknoloji devlerinden Apple’ın geliri ise nisan-haziran periyodunda geriledi.
Ülkede açıklanan makroekonomik bilgilere nazaran, ABD’de özel bölüm istihdamı, geçen ay 324 bin kişi artarak, 189 bin olan piyasa beklentilerini geride bıraktı.
JOLTS Açık İş Sayısı ise haziranda 9 milyon 582 bin ile Nisan 2021’den bu yana en düşük düzeyini kaydetti.
ABD’de Tedarik İdare Enstitüsü (ISM) imalat endeksi, temmuzda 46,4 ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleşirken, imalat endüstrisinde daralmanın sürdüğünü gösterdi.
Bu gelişmelerle, geçen hafta New York borsasında, S&P 500 yüzde 2,27, Dow Jones endeksi yüzde 1,11 ve Nasdaq endeksi yüzde 2,85 bedel kaybetti.
7 Ağustos ile başlayan haftanın data takviminde, salı dış ticaret istikrarı ve toptan stoklar, perşembe tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ve hazine bütçe istikrarı, cuma ise Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ile Michigan tüketici itimat endeksi dataları takip edilecek.
Avrupa’da büyüme beklentileri aştı
Avrupa borsalarında da geçen hafta satış yüklü bir seyir öne çıkarken, İngiltere Merkez Bankası (BoE), siyaset faizinin 25 baz puan artırılarak yüzde 5,25 düzeyine yükseltildiğini duyurdu.
Banka böylelikle siyaset faizi son 15 yılın en yüksek düzeyinin ulaşmış oldu.
BoE Lideri Andrew Bailey ise faizlerin tepeye ulaştığını söylemek için çok erken olduğuna vurgu yaparken Avro Bölgesi’nde haziranda yüzde 5,5 olan yıllık enflasyon, temmuzda yüzde 5,3’e geriledi. Bölgede TÜFE temmuzda bir evvelki aya nazaran ise yüzde 0,1 azaldı.
Avrupa’da enflasyon baskısı ABD’ye nazaran daha güçlü kalmayı sürdürürken, ekonomik aktiviteyi resesyona sebep olmadan soğutma uğraşlarının devam ettiği bölgede çekirdek enflasyondaki “inatçı” tavır şahin siyasetlerin devam edebileceği sinyalini vermeye devam ediyor.
Bölgede açıklanan datalara nazaran, Avro Bölgesi’nde 2. çeyrek Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) evvelki çeyreğe nazaran yüzde 0,3, yıllık yüzde 0,6 artarak beklentileri aştı.
Büyüme sayılarının beklentileri aşması gelecek devir para siyasetlerine yönelik soru işaretlerini artırırken, bölge genelinde ekonomik aktiviteye dair telaşların devam etmesi fiyatlamaları zorlaştırıyor.
Geçen hafta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,69, Almanya’da DAX endeksi yüzde 3,14, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,16 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 3,21 geriledi.
Gelecek hafta pazartesi, Almanya’da sanayi üretimi, salı Almanya’da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ve cuma İngiltere’de sanayi üretimi ile 2. çeyrek büyüme dataları takip edilecek.
Asya’da Çin hükümet dayanağıyla müspet ayrıştı
Asya borsalarında satış yüklü bir seyir öne çıkarken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi Çin hükümetinin ekonomiyi destekleyeceğine yönelik haber akışıyla olumlu ayrıştı.
Bölgede, ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın önüne geçilememesinin risk algısını desteklemesine rağmen, Çin’in daha fazla mali kaynağı özel iktisada yönlendirme kelamı verdiğine dair habere akışı Çin borsasında risk iştahının arttırdı.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) tutanaklarında Japon iktisadının 2023 mali yılının ortalarına yanlışsız ölçülü bir toparlanma kaydedebileceği belirtilirken, BoJ Lider Yardımcısı Shinichi Uchida da iktisat ve fiyat şartları kıymetli ölçüde değişmezse, faiz oranlarında süratli artış beklenilmemesi gerektiğini söyledi.
Öte yandan, Avustralya Merkez Bankası, beklentilerin tersine siyaset faizini yüzde 4,10’da sabit bırakırken, gelecek periyotta siyaset faizini artırabileceği sinyalini verdi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,73, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,73 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,21 azalırken Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 3,75 arttı.
7 Ağustos ile başlayan haftanın data takviminde salı Japonya’da ve Çin’de dış ticaret istikrarı, çarşamba Çin’de ÜFE ile TÜFE, perşembe Japonya’da ÜFE bilgileri takip edilecek.
Yurt içi piyasalar cari süreçler istikrarına odaklandı
Yurt içinde geçen hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 4,72 artışla 7.400,57 puandan tamamlayarak tüm vakitlerin en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek düzey rekorunu 7.427,10 puana taşıdı.
Geçen hafta yurt içinde açıklanan TÜİK’ten datalarına nazaran, enflasyon temmuzda aylık bazda yüzde 9,49 artarken yıllık bazda yüzde 47,83 olarak açıklandı. Enflasyon sayılarının açıklanmasının akabinde Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora nazaran, enflasyondaki artışta vergi ile yönetilen-yönlendirilen kalemlerdeki fiyat artışları yanında, Türk lirasındaki paha kaybı ve fiyat artışları tesirli oldu.
Dolar/TL ise haftayı, bir evvelki hafta kapanışa nazaran yüzde 0,23 artışla 26,9665 düzeyinden tamamladı.
Yurtiçinde bilgi gündemi
Gelecek hafta yurt içinde pazartesi hazine bütçe istikrarı ve çarşamba işsizlik oranı ödemeler istikrarı ile sanayi üretimi dataları takip edilecek.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 7.500 ve 7.750 düzeylerinin direnç, 7.300 ve 7.250 puanın dayanak pozisyonunda olduğunu kaydetti.
AA Finans Ödemeler İstikrarı Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, cari süreçler hesabının haziranda 422 milyon dolar fazla vermesini bekliyor.