Birol BOZKURT
Bankalar ticari kredilerde elini sıkı tutmaya devam ediyor. Ferdi gereksinim kredilerinde ise bir evvelki hafta başlayan artış eğilimi geçen hafta hızlanmış görünüyor.
Bireysel muhtaçlık kredileri geçen hafta 4 milyar TL artış göstererek 889 milyar TL’ye kadar yükseldi. Tüketici kredileri ve ferdi kredi kartlarının tamamında ise artış 28 milyar TL’yi buldu. Bankacılık dalının kredi hacmi, geçen hafta 39 milyar 754 milyon lira artarak 10 trilyon 371 milyar 488 milyon liraya yükseldi. BDDK’nın haftalık bültenine nazaran, bölümün kredi hacmi 11 Ağustos prestijiyle 39 milyar 754 milyon lira arttı.
Söz konusu periyotta toplam kredi hacmi 10 trilyon 331 milyar 735 milyon liradan 10 trilyon 371 milyar 488 milyon liraya çıktı. Bankacılık dalındaki toplam mevduat da geçen hafta 255 milyar 487 milyon lira arttı. Kelam konusu haftada yüzde 2 yükselen bankacılık kesimi toplam mevduatı, 12 trilyon 849 milyar 201 milyon lira oldu.
Tüketici kredileri 1 trilyon 421 milyar liraya yükseldi
Verilere nazaran, tüketici kredileri fiyatı, 11 Ağustos prestijiyle 6 milyar 751 milyon lira artışla 1 trilyon 421 milyar 734 milyon liraya çıktı. Kelam konusu kredilerin 444 milyar 954 milyon lirası konut, 86 milyar 833 milyon lirası taşıt ve 889 milyar 946 milyon lirası muhtaçlık kredilerinden oluştu. Bankaların ferdi kredi kartı alacakları da yüzde 2,1 artışla 871 milyar 990 milyon liraya çıktı. Ferdî kredi kartı alacaklarının 407 milyar 390 milyon lirası taksitli, 464 milyar 600 milyon lirası taksitsiz oldu.
Ticari kredi hacminde yatay seyir sürüyor
Kelam konusu devirde ticari ve öteki krediler 15 milyon liralık hudutlu artışla 8 trilyon 77 milyon liraya yükseldi. Taksitli ticari krediler ve kurumsal kredi kartlarında ise 5 hafta sonra birinci sefer düşüş görüldü. Bir evvelki hafta 1 trilyon 549 milyar TL seviyesinde olan ticari krediler ve kurumsal kredi kartları geçen hafta 5 milyar liralık düşüşle 1 trilyon 544 milyar TL’ye geriledi.
İş yeri kredilerinde ise düşüş serisi devam etti. 18 Mayıs haftasında 174 milyon TL olan iş yeri kredileri meblağı 11 ağustos haftasında 162 milyon TL’ye yeniden 18 Mayıs haftasında 126 milyon TL olan ticari taşıt kredileri geçen hafta 114 milyon TL’ye kadar geriledi. Taksitli ticari kredilerinin toplamı ise geçen hafta 2 milyar 761 milyon lira artarak 1 trilyon 205 milyar 868 milyon liraya yükseldi.
Yasal öz kaynaklar arttı
BDDK haftalık datalarına nazaran, bankacılık dalında takipteki alacaklar, 11 Ağustos prestijiyle bir evvelki haftaya nazaran 2 milyar 30 milyon lira artarak 172 milyar 30 milyon liraya yükseldi. Kelam konusu takipteki alacakların 147 milyar 814 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı. Birebir periyotta bankacılık sisteminin yasal öz kaynaklar, 3 milyar 51 milyon lira artarak 2 trilyon 114 milyar 616 milyon lira oldu.
Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 9 haftadır artıyor
Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 11 Ağustos haftasında bir evvelki haftaya nazaran 728 milyon dolar artarak 116 milyar 319 milyon dolara ulaşırken, yükseliş eğilimi üst üste 9’uncu haftaya taşındı. Merkez Bankası’nın rezervlerine bakıldığında ise net rezerv tarafında hudutlu bir artış izlenirken, brüt rezerv 11 Ağustos haftasında 116,3 milyar dolar oldu. Evvelki hafta 115,6 milyar dolarlık brüt rezerv kaydedilmişti.
Net rezervler ise 15,7 milyar dolardan, 15,8 milyar dolara yükseldi. Buna nazaran, 11 Ağustos prestijiyle Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 872 milyon dolar artışla 75 milyar 101 milyon dolara yükseldi. Brüt döviz rezervleri, 4 Ağustos’ta 74 milyar 229 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Kelam konusu devirde altın rezervleri 144 milyon dolar azalarak 41 milyar 362 milyon dolardan 41 milyar 218 milyon dolara geriledi.
Türk Lirası mevduat faizleri iki aydır düşmeye devam ediyor
23 Haziran haftasında son 20 yılın en yüksek bedeline ulaşan 1-3 aylık vadeli TL mevduat faiz oranları, 30 Haziran’dan itibaren düşmeye başladı. Merkez Bankası’nın bilgilerine nazaran, 1-3 ay vadeli TL mevduat faizleri 23 Haziran haftasında son 20 yılın tepesine ulaşarak % 41,98 ile tepe yaptı. 23 Haziran prestijiyle başlayan düşüş trendi nedeniyle mevduat faizleri Ağustos’ta %27,77 düzeyine düştü.
KKM 125 milyar dolara dayandı
Kur Muhafazalı Mevduat (KKM), hesapları ağustos ayında dönüşlerinin ağır olmasına karşın 11 Ağustos haftasında artmaya devam etti. BDDK datalarına nazaran KKM’nin toplam büyüklüğü 11 Ağustos haftası itibariyle 75,3 milyar TL artışla 3,35 trilyon TL olarak kaydedildi. Dolar cinsinden bakıldığında ise toplam büyüklük 124,3 milyar dolar oldu. Reuters’in görüştüğü bankacılar, ağustos ayı için 50 milyar dolara yakın KKM dönüşü ve TCMB’nin kur farkı ödemelerinin de 300 milyar TL ile tepe yapacağını hesaplıyor.
Yabancı pay alımına orta verdi
9 haftadır borsa tarafında net alıcı tarafta olan yabancı yatırımcılar geçen hafta satışa geçti. Merkez Bankası datalarına nazaran yabancı yatırımcı 11 Ağustos haftasında 101 milyon dolarlık net pay satışı gerçekleştirdi. Böylece 9 haftalık alım serisi sona erdi.
DTH’lar 1,8 milyar dolar artış gösterdi
Döviz mevduatlarında da geçen hafta yükseliş görüldü. Merkez Bankası datalarına nazaran, 11 Ağustos haftasında döviz mevduatları 1,8 milyar dolar artışla 172,2 milyar dolar oldu. Pariteden arındırıldığında ise artışın 2,2 milyar dolar olduğu izlendi. Bu bilgi setine nazaran gerçek şahıslarda artış 328 milyon dolar, hükmî şahıslarda ise 1,8 milyar dolar oldu.
