Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından ekim ayına ait İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Gerçek Kesim İtimat Endeksi açıklandı.
İktisadi Yönelim Anketi sonuçları, imalat endüstrisinde faaliyet gösteren 1.727 iş yerinin karşılıklarının ağırlıklandırılıp toplulaştırılmasıyla elde edilerek değerlendirildi.
Buna nazaran, RKGE, ekimde bir evvelki aya kıyasla 1,1 puan azalarak 103,3 düzeyinde gerçekleşti. Tıpkı periyotta mevsimsellikten arındırılmış gerçek kesim itimat endeksi (RKGE-MA), bir evvelki aya nazaran 0,2 puan artarak 105,3 düzeyinde gerçekleşti.
Endeksi oluşturan anket sorularına ilişkin yayılma endeksleri incelendiğinde, mevcut toplam sipariş ölçüsü, gelecek 3 aydaki ihracat sipariş ölçüsü, gelecek 3 aydaki üretim hacmi ölçüsü ve mevcut mamul mal stokuna ait değerlendirmeler endeksi artış tarafında etkilerken, son 3 aydaki toplam sipariş ölçüsü, sabit sermaye yatırım harcaması, gelecek 3 aydaki toplam istihdam ve genel gidişata ait değerlendirmeler endeksi azalış istikametinde etkiledi.
Son 3 aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi ve ihracat sipariş ölçüsünde artış bildirenler lehine olan seyir bir evvelki aya nazaran güçlenirken, iç piyasa sipariş ölçüsünde artış bildirenler lehine olan seyir bir evvelki aya nazaran zayıfladı.
Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu tarafındaki değerlendirmeler ile mevcut mamul mal stokları düzeyinin mevsim normallerinin üstünde olduğu tarafındaki değerlendirmeler bir evvelki aya nazaran zayıfladı.
Gelecek 3 aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi, ihracat sipariş ölçüsü ve iç piyasa sipariş ölçüsünde bir evvelki ayda artış bekleyenler lehine olan seyir ve gelecek 3 aydaki istihdam ve gelecek 12 aydaki sabit sermaye yatırım harcamasına ait artış taraflı beklentiler zayıfladı.
ÜFE beklentisi yüzde 62,5’e geriledi
Ortalama ünite maliyetlerde, gelecek 3 ayda artış olacağını bekleyenler lehine olan seyir güçlenirken, son üç ayda artış olduğunu bildirenler lehine olan seyir zayıfladı.
Gelecek 3 aydaki satış fiyatına ait artış taraflı beklentiler ise güçlendi. Gelecek 12 aylık devir sonu prestijiyle yıllık ÜFE beklentisi bir evvelki aya nazaran 1,2 puan azalarak yüzde 62,5 düzeyinde gerçekleşti.
2023 yılı Ekim ayında, ankete katılan iş yerlerinin yüzde 54,8’i üretimlerini kısıtlayan faktör bulunmadığını belirtirken, yüzde 13,8’i talep yetersizliğinin üretimlerini kısıtlayan en kıymetli faktör olduğunu kaydetti, onu sırasıyla ham madde-ekipman yetersizliği, iş gücü yetersizliği, mali imkansızlıklar ve öteki faktörler izledi.
Son 3 aydaki rekabet gücüne ait gelişmeler değerlendirildiğinde, yurt içi piyasalardaki rekabet gücüne ait olarak bir evvelki periyotta azalış bildirenler lehine olan seyir zayıfladı. Avrupa Birliği içindeki yurt dışı piyasalardaki rekabet gücüne ait azalış taraflı değerlendirmeler bir evvelki devir düzeyinde gerçekleşirken, Avrupa Birliği dışındaki yurt dışı piyasalardaki rekabet gücüne ait azalış bildirenler lehine olan seyir zayıfladı.
İçinde bulunduğu sanayi kısmındaki genel gidişat konusunda, bir evvelki aya kıyasla daha optimist olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 9,1’e, daha karamsar olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 16,3’e yükselirken, tıpkı kaldığını belirtenlerin oranı yüzde 74,6’ya geriledi.
