Hindistan’ın konut sahipliğinde 18’incisi “Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek” ana temasıyla düzenlenen G20 Başkanlar Doruğu sonrasında yayımlanan bildiride, iklim hareketiyle ilgili dinamik gayeler yer aldı. G20 müzakerelerinden kimilerine liderlik eden Hint hükümet yetkilisi Amitabh Kant bildiriyi, “iklim aksiyonuyla ilgili muhtemelen en canlı, dinamik ve argümanlı belge” olarak nitelendirdi.
Aşırı sıcaklıklar üzere doğal afetlerin giderek daha sık görüldüğü periyotta, G20 önderlerinin iklim hareketleri konusunda iletileri dikkati çekti. G20 önderleri, güçlü, sürdürülebilir, istikrarlı ve kapsayıcı büyümeyi mümkün kılmanın ve iklim gayelerine ulaşmanın bir yolu olarak çeşitli yolları takip ederek; pak, sürdürülebilir, adil, uygun fiyatlı ve kapsayıcı güç geçişlerini hızlandırma konusunda mutabık kaldı.
Gelişmekte olan ülkelerin düşük karbon/emisyona geçişlerinde desteklenmeleri kapsamında düşük maliyetli finansman sağlanmasına yönelik çalışacaklarını aktaran başkanlar, yenilenebilir güç kapasitesini global olarak üç katına çıkarma gayretlerini sürdürmeyi taahhüt etti. G20 ülkeleri, birinci kere pak güce geçiş için gereken ölçüler üzerinde mutabakata varırken, önderler ayrıyeten gelişmekte olan ülkelerin 2030’a kadar emisyon maksatlarını yakalamaları için gerekli 5.8-5.9 trilyon dolarlık muhtaçlığı not etti.
Ayrıca, dünyanın güç dönüşümü için yıllık toplam 4 trilyon dolarlık düşük maliyetli finansmana gereksinimi olduğu ve birincil güç karışımında yenilenebilir gücün yüksek bir hisseye sahip olduğu konusunda mutabakata varıldı. Öte yandan fosil yakıtlara olan global bağımlılığın kademeli olarak azaltılması konusunda bir mutabakata varılmadı.
Erdoğan: Global besin güvenliğine katkı için Besin Güvenliği Çalışma Grubu’nu toplayacağız
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hindistan’ın başşehri Yeni Delhi’de düzenlenen 18’inci G20 Önderler Doruğu’nun sona ermesinin akabinde düzenlenen basın toplantısında konuştu. Bu yılki doruğun temasının “Tek Dünya, Tek Aile ve Tek Gelecek” olduğunu hatırlatan Erdoğan, tepe oturumlarının birincisinde gezegenin karşılaştığı etraf sıkıntılarını istişare ettiklerini lisana getirdi.
Erdoğan, iklim değişikliği, biyolojik çeşitliliğin kaybı ve üçlü gezegen krizinin tesirini daha fazla hissettirdiğini anlatarak, orman yangınlarından, sel felaketlerine, kuraklıktan ısınmaya kadar geniş bir yelpazede bunun yıkıcı sonuçlarını gördüklerini söyledi. Türkiye’nin bilhassa sera gazı salınımlarında sorumluluğunun hayli düşük olduğuna dikkati çeken Erdoğan, buna karşın Türkiye olarak dünyanın ve insanlığın ortak geleceğini ilgilendiren bu hayati problemde elini taşın altına koyduklarını vurguladı.
“Avrupa’nın beşincisiyiz, dünyanın 12’ncisiyiz”
Erdoğan, Paris İklim Mutabakatı’na ‘2053 net sıfır emisyon’ ve ‘yeşil kalkınma’ amaçlarıyla en manalı katkıyı yapan ülkeler ortasında olduklarını belirterek, şunları kaydetti: “Hem yenilenebilir güç hem de nükleer ve hidrojen yatırımlarında kıymetli adımlar atıyoruz.
Yenilenebilir şurası güç bakımından Avrupa 5’incisi, dünyanın da 12’ncisiyiz. Güç verimliliği ve yenilenebilir güç alanlarında attığımız adımlar, yıllık 90 milyon ton karbon eş bedeli sera gazı emisyonunu engelledi. ‘2053 yılı net sıfır emisyon’ maksadımız doğrultusunda 2030 yılına kadarki emisyon azaltma gayemizi iki katına çıkardık. Çölleşme ve erozyonla uğraşta dünyanın başkan ülkelerinden biriyiz.
Geniş bir alanda hayata geçirdiğimiz projelerle daha yeşil, daha pak, daha yaşanabilir bir Türkiye ve dünya için çalışıyoruz.” Erdoğan, bundan sonra da dünyanın korunması için çalışmaya devam edeceklerini lisana getirerek, “Tek Aile başlıklı ikinci oturumda hiç kimsenin geride bırakılmaması, buradan hareketle global dayanışmayı güçlendirmeye yönelik uğraşlarımızı aktardık. Mülteciler ve yerinden edilmiş bireylerin kendi ülkelerine istekli, inançlı ve onurlu bir formda geri dönüşleri için yapılması gerekenleri söz ettik” formunda konuştu.,
“Daha adil bir dünyanın mümkün olduğuna inanıyoruz”
“Türkiye olarak biz daha adil bir dünyanın mümkün olduğuna inanıyoruz. Ulusal gelire oranla dünyanın en fazla yardım yapan ülkesiyiz. Tahıl probleminde Rusya’yı dışlayan bir sürecin sürdürülebilir olma ihtimali çok düşüktür” sözünü kullanan Erdoğan, “Küresel besin güvenliğine katkı için yakın vakitte Besin Güvenliği Çalışma Grubu’nu toplayacağız” bildirisini verdi.
“Ekonomik Koridor” mutabakat zaptı imzalandı
G20 Başkanlar Tepesi’nin ikinci gününde Hindistan’ı Ortadoğu ve Avrupa’ya bağlayacak çok uluslu bir demiryolu ve denizcilik projesi olan “Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru” tanıtıldı.
Tanıtımın akabinde ticaretin artırılmasına, güç kaynaklarının sağlanmasına ve dijital kontağın geliştirilmesine yardımcı olacak Hindistan-OrtadoğuAvrupa Ekonomik Koridoru’nun kurulmasına yönelik Hindistan, ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa, Almanya, İtalya ve Avrupa Birliği ortasında Mutabakat Zaptı (MoU) imzalandı.
ABD Lideri Joe Biden, kelam konusu koridorun ticareti ve güç ihracatını çok daha kolay hale getireceğini vurgulayarak, “daha istikrarlı ve müreffeh bir Ortadoğu’ya katkıda bulunacağını” vurguladı. AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, koridoru, “kıtalar ve medeniyetler ortasında yeşil ve dijital bir köprü” olarak niteledi.
Zirvenin kapanış oturumunda da Hindistan Başbakanı Narendra Modi, başkanlık tokmağını Brezilya Devlet Lideri Luiz Inacio Lula da Silva’ya verdi. Böylelikle, G20 devir başkanlığı Brezilya’ya devredilmiş oldu. Brezilya’nın 1 Aralık’tan itibaren üstleneceği G20 devir başkanlığı 2025’te Güney Afrika’ya, 2026’da da ABD’ye geçecek. Brezilya, 2024 devir başkanlığı mühletince yoksulluk, sürdürülebilir kalkınma, Milletlerarası Para Fonu (IMF) ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) global kuruluşlarında ıslahat hususlarını öncelik edinecek.
Macron’dan G20’ye iklim değişikliği eleştirisi
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, G20 üyesi ülkelerin iklim değişikliğiyle çabada yetersiz kaldığını belirtti.
Macron, “Her ülkenin bir yol haritası var ve memleketler arası toplum bunu desteklemeli” diyerek, iklim değişikliğiyle uğraşın ön planda tutulması gerektiğine işaret etti. G20 üyelerinin iklimle çabada tatmin edici derecede adımlar atmadığına dikkati çeken Macron, “Çok kolay bir söylemdir tutturmuş gidiyor. Gelişmekte olan kimi ülkelerin sadece en varlıklı ülkelere sorumluluğu atması kolaya kaçmaktır.
Avrupa olarak sorumluluğumuzu yerine getiriyoruz” diye konuştu. Macron, G20 üyesi ülkelerden kimilerinin hâlâ 2045’e kadar petrol üretme ajandalarının olduğu ve “bu durum ortadayken, 2030’a kadar sıfır karbon amacının tutturulmasından bahsedilmesinin tutarsızlık olduğu” değerlendirmesinde bulundu. Fransa Cumhurbaşkanı, 2050’ye kadar petrol üretiminin sonlandırılması gerektiği daveti yaptı.
Biden’dan doruğa övgü
Vietnam ziyareti için Hindistan’dan ayrılan ABD Lideri Joe Biden, X toplumsal medya platformundan yaptığı açıklamada tepeyi kıymetlendirdi. Biden, “Küresel iktisadın iklim krizi, kırılganlık ve çatışma üzere üst üste gelen sarsıntılardan muzdarip olduğu bir devirde, bu yılki G20 Doruğu en acil problemlerimize hâlâ tahlil sunabileceğini kanıtladı” sözünü kullandı.
Erdoğan, G20 Başkanlar Doruğu’nda diplomasi tipi yaptı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hindistan’ın mesken sahipliğindeki 2023 G20 Önderler Tepesi kapsamında, ülkeyi ve bölgesel gelişmeleri önceleyen diplomasi trafiği yürüttü. Erdoğan’ın birinci teması, Japonya Başbakanı Kişida Fumio ile oldu. Konut sahibi Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile karşılama merasiminde sohbet eden Erdoğan, doruğun birinci gününde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Lideri Pir Muhammed Bin Zayed Al Nahyan, Brezilya önderi Luiz Inacio Lula da Silva, Güney Kore Devlet Lideri Yoon Suk Yeol ile görüştü. Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Dünya Bankası Lideri Ajay Banga’yı da kabul etti.
Sisi ile “elçi”leri görüştü
Erdoğan, tepenin ikinci gününde Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve doruğa özel davetle katılan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile biraraya geldi, AB Kurulu Lideri Charles Michel’i kabul etti. Erdoğan, Sisi ile görüşmesinde, Türkiye ve Mısır’ın çıkarları doğrultusunda ikili münasebetleri geliştirmek için istişare ve uyumu ağırlaştırmanın yollarını görüştü, karşılıklı büyükelçi atamalarıyla bağların yeni bir periyoda girdiğine işaret etti.
G20 bildirisinde Türkiye’ye ‘tahıl çabaları’ için teşekkür edildi
Hindistan’ın konut sahipliğinde 18’incisi “Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek” ana temasıyla Yeni Delhi’de düzenlenen G20 Doruğu’nda Yeni Delhi Başkanlar Bildirisi yayımlandı. Bildiride, tarafların RusyaUkrayna Savaşı’na ait güç kullanma tehdidinden yahut güç kullanımından kaçınması gerektiği vurgulandı: “Nükleer silahların kullanılması yahut kullanma tehdidi kabul edilemez.”
Ukrayna Savaşı nedeniyle tahıl eserlerinin dünya pazarlarına sevkiyatı konusunda Türkiye ve BM’nin rolüne dikkati çekilen bildiride, “Türkiye ve BM arabuluculuğunda Rus besin eserleri ve gübrelerinin dünya pazarlarına erişimi için Türkiye ve BM’nin aracılık ettiği İstanbul Anlaşmaları’na yönelik uğraşları takdir ediyoruz” denildi.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı bildirgeye reaksiyon gösterdi: “G20, sonuç bildirgesine güçlü tabirler eklemeye çalışan ortaklarımıza minnettarız. Lakin Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırganlığı açısından G20’nin gurur duyacağı hiçbir şey yok. Metnin ana ögeleri gerçeğe daha yakın olmalı.”
