Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Hafize Gaye Erkan, TCMB’nin Kasım 2023 periyoduna ait yayımladığı Finansal İstikrar Raporu kapsamında yaptığı açıklamada, TCMB olarak, birinci maksatları ve varlık nedenleri olan fiyat istikrarını sağlamakla toplumsal refaha en büyük katkıyı sunacaklarının şuurunda olduğunu belirtti.
Enflasyonla kararlı çabayı haziran ayında başlattıkları güçlü nakdî sıkılaştırma ile sürdürdüklerini aktaran Erkan, bu süreci makro finansal istikrarı gözeten siyaset adımlarıyla desteklerken, finansal piyasalara ait düzenleme çerçevesini sadeleştirdiklerini bildirdi.
“Enflasyon ile çaba daha elzem hale geldi”
Fiyat istikrarının finansal istikrarın kalıcılığı için gerekli olduğunu vurgulayan Erkan, şu değerlendirmelerde bulundu: ”Finansal istikrarın korunması ise fiyat istikrarının toplumsal yarara en fazla katkı sağlayacak halde tesisi ve sürdürülebilir, kaliteli ve istikrarlı büyümenin gerçekleşmesi için değer arz etmektedir.
Küresel ve ulusal gelişmeler sonucunda, bu emele erişmek için enflasyon ile gayret her zamankinden daha elzem hale gelmiştir. Bu hususta tüm paydaşlarda birebir şuurun olması ve enflasyonla kararlılıkla uğraş edilmesi, toplumun tüm bölümlerinde ortak bir anlayışın ve beklentinin oluşmasına önemli katkıda bulunmaktadır. TCMB’nin fiyat istikrarı ve finansal istikrar uğraşındaki en değerli çıpanın kelam konusu bu kamusal ve toplumsal mutabakat olduğunu gözlemliyoruz.”
Erkan, mali sıkılaştırma ve makro ihtiyati çerçevede sadeleşme kapsamında attıkları adımların tesirlerinin, piyasa sistemlerinin işlevselliğinde artış ve varlık fiyatlarının sinyal niteliğinin güçlenmesi biçiminde gözlenmeye başladığını belirterek, bu süreç içerisinde, finansal sistemde Türk lirası mevduatın hissesi artarken kur muhafazalı ve döviz cinsi mevduat hissesinin gerilemesinin finansal istikrarın yanında nakdî transferi da güçlendirdiğini aktardı.
Yeterli likidite tamponu var
Erkan şunları söyledi: “Finansal sistemin en değerli ortacısı olan bankaların makro siyaset kararlarına gerçek reaksiyon ve ahenk gösterebilmeleri ve olabilecek dışsal şoklara karşı düzgün risk idaresi sayesinde fon akışının kesintiye uğramadan devam etmesini sağlamaları, finansal sistemin sıhhati açısından son derece kıymetlidir.
Para siyasetinin aktifliğini ve muvaffakiyetini belirleyen bir öbür değerli çevresel kural olan gerçek kesimin finansal görünümüne bakıldığında, gerçek kesim firmalarının wlikit bilanço yapıları, yüksek karlılık ve azalan borçluluk oranları, finansman maliyetlerindeki artış kaynaklı riskleri yönetebilecek kapasitede olduğunu göstermektedir.
Raporda ayrıntılı formda ele alındığı üzere, sağlam bilanço yapısına sahip olan bankacılık kesimi, nakdî sıkılaştırma sürecinde faiz riskini muvaffakiyetle yönetmektedir.” Hafize Gaye Erkan, dalın faal kalitesindeki güçlü görünümünü koruduğunu, pasif idaresini de TCMB’nin dezenflasyon maksadıyla uyumlu olarak yaptığını vurgulayarak, sermaye yeterlilik oranlarının yasal sonun üzerinde seyrettiğini ve bankaların kâfi seviyenin üzerinde likidite tamponu bulundurduğunu belirtti.
Bankalar, kur ve faiz riskini yönetebilecek güce sahip
TCMB’nin Kasım 2023 devrine ait Finansal İstikrar Raporu, bankanın internet sitesinde yayımlandı. Türkiye’nin hane halkı borçluluğunun emsal ülkelere nazaran epey düşük düzeyde olduğu belirtilen raporda, kişi başı hane halkı borcunun ve gelire oranla borçluluk göstergelerinin gerilemeye devam ettiğinin altı çizildi.
Raporda yükselen faiz oranları ve makro ihtiyati siyasetlerdeki sıkılaşma sonucu yavaşlayan kişisel kredi büyümelerinin hane halkı borçluluğunun düşük kalmasında tesirli olduğu vurgulanarak, “Bankacılık dalının faal kalitesindeki güçlü görünüm korunmuştur” bilgisi paylaşıldı.
Kar performansı üzerinde faal kalitesi kaynaklı risklerin hudutlu kalmaya devam ettiği vurgulanan raporda, şunlar kaydedildi: “Sermaye oranları, yasal hudutların üzerindeki seyrini korumaktadır. Bankacılık dalının güçlü sermaye durumu, beklenmeyen kayıpları karşılayabilecek kapasitededir. Sermaye tamponlarının yanı sıra bankaların ayırdığı özgür karşılıklar, gerçekleşebilecek risklere karşı bankaların daha hazırlıklı olmalarını sağlamaktadır.”
