Birol BOZKURT
2 023 yılı Türkiye iktisadı ve piyasalarını derinden etkileyen birçok olaya şahitlik etti. Evvel 6 Şubat zelzele felaketi ile 11 kentte yaşanan yıkım, daha sonra başlayan cumhurbaşkanlığı seçim süreci ve sonrasında yeni iktisat idaresiyle birlikte iktisat siyasetlerinde yaşanan keskin dönüş piyasaları adeta allak bullak etti. Yılın birinci yarısı ile ikinci yarısı 2023 başında yaptığımız haberde dediğimiz üzere gece ve gündüz kadar farklı oldu. Seçimlerden sonra yani haziran ayında Hazine ve Maliye Bakanlığına Mehmet Şimşek, Merkez Bankası Başkanlığına ise Hafize Gaye Erkan getirildi.
Piyasaların çok olumlu reaksiyon verdiği bu iki isim Türkiye’ye yönelik algıyı da değiştirmeyi başardı. Merkez Bankası’nın siyaset faizini 6 ayda 3 bin 400 puan artırarak yüzde 8,5’tan yüzde 42,5’e yükseltti. Bu keskin yükselişin bir sonucu olarak kredi ve mevduat faizleri süratle arttı. Bunun yanı sıra doları durdurması için uygulamaya alınan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulamasından kademeli çıkış stratejisine geçildi.
Tüm bu yaşananlara ek olarak İsrail-Hamas savaşının başlaması üzere jeopolitik birçok olay piyasaların istikrarını yeterliden uyguna bozdu. Bunların bir sonucu olarak Borsa İstanbul beklenen performansı gösteremedi ve yılı TL bazında %35,6 yükselişle bitirdi. Yılın birinci yarısında oynaklığın yüksek ikinci yarısında ise daha olumlu bir senaryo beklediklerini söyleyen aracı kurumların strateji raporlarında 2024 yılına dair şu başlıklar ön plana çıkıyor; “Enflasyonla çaba, para siyaseti, yabancı yatırımcının dönüşü ve kredi kuruluşlarının Türkiye’ye yönelik not kararları.”
Aracı kurumların çabucak hemen hepsi iktisat siyasetlerinin doğruluğuna vurgu yaparken jeopolitik risklerin göz gerisi edilmemesi gerektiğini vurguluyor. Borsa İstanbul’a yönelik beklentilerini de açıklayan aracı kurumlar BİST 100 endeksinin 10 bin 300 puanla 11 bin 500 puan ortasında bir düzeyde yılı kapatmasını bekliyor.
Enflasyonda beklenti düşüş yönünde
Aracı kurumların 2024 strateji raporlarında en değerli başlıklardan biri olarak öne çıkan enflasyonun, incelediğimiz strateji raporlarına nazaran 2024 yılında yüzde 36 ila yüzde 45 ortasında gelmesi bekleniyor. En düşük enflasyon beklentisi yüzde 36 ile ALB Yatırım’a ilişkin.
En yüksek enflasyon beklentisi de yüzde 45 ile Garanti BBVA Yatırım’ın raporuna yansımış durumda. 2024 yılında enflasyonu, Gedik Yatırım yüzde 42, İnfo Yatırım yüzde 40, Halk Yatırım yüzde 39,50 olmasını bekliyor. Aracı kurumlar bilhassa yılın ikinci yarısında enflasyonda düşüşün hızlanacağına vurgu yapıyor.
Doların enflasyondan daha fazla artması beklenmiyor
Kurumlar ayrıyeten artan döviz rezervleri, enflasyon beklentilerinin denetim altına alınması ve TL’nin gerçek getiri sağlaması üzere etkenlerle Türk Lirası’nda gerçek bedel artışı bekliyor. Bunda mali sıkılaşmanın yansıması olarak düşmesi beklenen CDS’lerin de tesiriyle TL’ye olan yabancı ilgisinin artacağını öngören aracı kurumlar, kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’ye yönelik muhtemel not artırım kararlarıyla birlikte TL’de gerçek paha çıkarı yaşanacağı görüşü hakim. 2024 yılında Dolar/TL’ye yönelik en yüksek iddiada bulunan aracı kurum 42,85 ile Halk Yatırım olurken, onu 42 TL ile Garanti BBVA Yatırım, 40 TL ile Gedik Yatırım, 38 TL ile ALB Yatırım takip ediyor.
Sıkı duruşun sürmesi bekleniyor
Strateji raporlarında, 2023’ün ikinci yarısında uygulanmaya başlanan rasyonel yere dönüş siyasetlerinin meyvelerinin toplanmaya başlanacağı vurgusunun öne çıktığı görülüyor. Merkez Bankası’nın yanlışsız adımlar attığına dikkat çekilen strateji raporlarında siyaset faizine yönelik beklentilerde değişkenlik gösteriyor. Garanti BBVA Yatırım yılsonuna kadar sıkı duruşun korunmasını ve yüzde 45 faiz oranının korunmasını beklerken, ALB Yatırım faizin yüzde 40’a, Gedik Yatırım yüzde 37,50’ye Halk Yatırım yüzde 34,50’ye, İnfo Yatırım ise yüzde 30- 35 bandına düşmesini bekliyor.
Not artırımı gündemde olabilir
Para siyaseti ve enflasyonla gayrette istenilen muvaffakiyetin yakalanmasıyla birlikte bir başka değerli nokta kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’ye yönelik alacağı not kararları yatırımcıların radarında olacak.
Aracı kurumlar Türkiye’nin not kararlarında olumlu gelişmeler olacağı konusunda görüş birliğine varmış üzere görünüyor. Strateji raporlarına nazaran iktisat siyasetlerinde olağanlaşmanın devam etmesine bağlı olarak, 2024 yılı içinde her 3 kredi derecelendirme kuruluşundan da kredi notu artışları görülmesi kuvvetle beklenen görünüyor. Kredi notu artışlarıyla birlikte, Türkiye’nin 5-yıllık CDS primi 200-250 civarında dengeleneceği varsayım ediliyor.
Borsanın parlayan yıldızı bankacılık bölümü mü olacak?
Borsada bilhassa yılın birinci yarısında belirsizliğin yüksek olmasını bekleyen aracı kurumlar, yılın ikinci yarısından daha umutlu. Yabancı yatırımcının da dönüşüyle birlikte borsa istanbul’da en az yüzde 30’luk bir getiri iddia eden aracı kurumlar kesim ve pay seçimlerinin ise belirleyici olacağını düşünüyor.
Özellikle bankacılık bölümünde yüksek bir getiri beklentisi hakim. Buna nazaran 2024 yılında Garanti BBVA Yatırım BİST 100 Endeksinde 11 bin 500 puanı amaç olarak koyarken, Halk Yatırım, 11 bin 300 Gedik Yatırım ise 10 bin 300 düzeyinin görülebileceğini düşünüyor. Gedik Yatırım’ın bankacılık bölümündeki yükselme beklentisi yüzde 40, sanayii bölümlerindeki ise yüzde 25.
2024 yılında Riskler ve Fırsatlar…
Riskler:
-Yurt içi ve küresel ekonomilerde yavaşlama olasılığı
– Öne çekilen tüketim harcamaları sebebiyle düşen iç talep
– Yüksek faizlerin devam etmesi ve risksiz getirilerin enflasyonu yenmesi
-İhracatın beklenen kadar olamaması
– Zayıf seyreden dış talep
– Kredi musluklarının kapanmaya devam etmesi
-Artan cari açık ve bütçe açığı sebebiyle kamu takviye ve teşviklerinde kesinti
Fırsatlar:
-Yabancı Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının not yükseltmesi
-Risk priminde gerilemenin devamı
-Swap çizgilerinin açılması, yabancı ilgisinin artması
– Yurt dışında ABD Tahvil faizlerinde ve Dolar Endeksinde gerileme
-2024 yılı ikinci yarıdan sonra global para siyasetlerinin gevşeme olasılığı
– Yabancı girişiyle pay tercihlerinde, endeks tartısında ve piyasa yapısında yaşanacak değişimler
-Dolarizasyonun azalarak yabancı para fon ya da getirilere olabilecek vergi düzenlemeleri
