Yeni yılla birlikte dokumacılık, deri ve giysi dallarında yenilikçilik odaklı iş modelleriyle katma bedeli yüksek eserler üretilmesi, rekabet gücünün artırılması ve toplumsal sorumluluk şuurunun yaygınlaştırılması amaçlanıyor. Hükümetin 2024-2028 devrini kapsayan 12. Kalkınma Planı amaçlarında, yüksek performanslı eserleri vurgulayan “teknik tekstil” üretim metotlarının teknoloji düzeyinin artırılması ve standardının oluşturulması adımları öne çıkıyor.
Özellikle Avrupa Birliği (AB) ülkelerine ihracat yapan bölümlerin Avrupa Yeşil Mutabakatı’na ahenk yolunda gerekli mevzuat değişikliklerinin süratle yapılması hedefleniyor. Üretilecek projelerle AB Sürdürülebilir ve Döngüsel Dokumacılık Stratejisi’ne ahenk sağlanması öngörülüyor. Kelam konusu strateji, daldaki endüstriyel rekabetçiliğin ve yeniliğin artırılmasını, yine kullanım pazarı dâhil sürdürülebilir ve döngüsel dokumalar için AB pazarının güçlendirilmesini ve yeni iş modellerinin teşvik edilmesini içeriyor.
İhracatta birinci 3 hedefi
Türkiye, dünya dokuma ihracatında ülke bazlı sıralamada 4’üncü, hazır giysi ihracatında 6’ncı sırada bulunuyor. Atılacak adımlarla bu alanda birinci üç sıra hedeflenirken, rekabet için kaliteyi düşürmeden “moda/marka” eksenli ve “katma bedeli yüksek ürünler” üretilmesi amaçlanıyor.
Yeni kuşak üretim teknolojilerine ve makinelerine yapılan yatırımların artırılmasının yanı sıra pazara sunulan eserlerin uzun ömürlü ve geri dönüştürülebilir, büyük ölçüde geri dönüştürülmüş liflerden üretilmiş, tehlikeli unsurlardan arındırılmış, toplumsal haklara ve etrafa saygılı, tekrar kullanım ve tamir hizmetleri yaygın olması öncelikler ortasında yer alıyor. Ayrıyeten AB’nin “Ekonomi-Tasarım Direktifi”nin genişletilmesiyle AB pazarına yerleştirilen eserlerin daha sürdürülebilir hale gelmesi amaçlanıyor.
Sektörde eserlerin dayanıklılığı ve onarılabilirliğinden güç ve kaynak verimliliklerinin artırılmasına, karbon ayak izinin azaltılmasından tek kullanımın kısıtlanmasına, satılmayan güçlü malların imhasının yasaklanmasından dijital pasaportlar, etiketleme ve filigranlar üzere tahliller dahil eser bilgilerinin dijitalleştirilmesine kadar pek çok dönüşüm öngörülüyor. Türk dokumacılık kesimi de bu süreçleri süratle sisteme uyarlamayı hedefliyor.
Globalde öncü markalar…
Yaşanan dönüşüm sürecinde dünyaca ünlü markaların adımları da yakından izleniyor. Bölümde yeşil ve dijital dönüşüme odaklanan firmalar, tasarım ve üretim süreçlerini dönüştürüyor.
-H&M, üretimde 3D baskı kullanarak, üretim sürecini daha verimli ve etraf dostu hale getirmeye odaklandı.
-Nike, yapay zeka kullanarak üretim süreçlerini optimize etmeyi ve çevresel tesirleri azaltmayı amaçlıyor.
-Hugo Boss, objelerin interneti, dijital görüntüleme ve yanlışları minimuma indirmek için yapay zeka teknolojilerini kullanmayı ve insanın teknolojiyle entegrasyonunu planlıyor.
-Levis de üretimde dönüştürülmüş gereçlerden yararlanmayı ve kaynakların daha verimli kullanılmasını içeren çalışmalar yürütüyor. Gelecek devirde modaya da taraf vermesi beklenen bu adımların Türkiye’deki süreçlere de süratle entegre edilmesi öngörülüyor.