Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün günübirlik gerçekleştirdiği Macaristan ziyareti sonrası yurda dönüş yolunda uçakta gazetecilerin gündeme ait sorularını yanıtladı. Gazetecilerin soruları ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın verdiği yanıtlar şöyle:
2023’ün Şubat ayında yaşadığımız Kahramanmaraş sarsıntısının akabinde 6 ay geçti. Siz sarsıntının çabucak akabinde başlattığınız ağır çalışmaların bir modülünü seçim beyannamenize de koydunuz. AK Parti’nin seçim beyannamesinde Afetle Gayret Acil Aksiyon Planı vardı. Bu aslında çok fazla ve çok ayrıntılı bir çalışmanın bir kesimiydi. Bugün prestijiyle başta beklenen İstanbul sarsıntısı olmak üzere muhtemel afetlere karşı ne derece hazırlıklıyız, durumumuz nedir?
Asrın felaketinin yaralarını sarmak, 11 vilayetimizde hayatı olağana dönüştürmek için başta Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanım olmak üzere AFAD, İçişleri Bakanımız hepsi ağır bir biçimde çalışıyor. 6 Şubat zelzelelerinin çabucak akabinde 680 bin yeni konut için çalışmalarımızı başlattık. 11 vilayetimize biliyorsunuz biz koordinatör valiler atadık, onlarla birlikte bu süreci devam ettiriyoruz.
Türkiye’yi zelzeleye destekli hale getirmek için yürüttüğümüz çalışmalarımızda İstanbul’u, Marmara’yı farklı bir başlık altında kıymetlendiriyoruz. İstanbul için 1,5 milyon konutun dönüşümünü şu anda öngörüyoruz ve bunun için boşa harcanacak bir vakit yok. Gerek zelzele bölgesi gerekse başka vilayetlerimizde olsun hiçbir çalışmayı ağırdan alacak durumumuz yok.
İstanbul’dan öte Marmara ile ilgili hazırlıklarımız başta ilgili bakanlar olmak üzere devam ediyor. Kocaeli, Yalova, Sakarya, Düzce, Bolu sarsıntılarını yaşadık. Her an, her yerde, her vakit bu tıp sarsıntılara hazırlıklı olmamız gerekiyor. Orta Anadolu havzası daima beşik üzere sallanıyor. Daha yeni Adana’da yeniden 5,5 şiddetinde sarsıntılar yaşadık. Kahramanmaraş’ta yeniden motamot devam ediyor. Bunlara karşı hazırlıklı olmak durumundayız.
Asrın felaketinden etkilenen vilayetlerimizde konutlarımızı taban artı 3, taban artı 4 halinde inşa ediyoruz. Bunun yanında köy meskenlerini inşa ediyoruz. Vatandaşlarımıza konutlar konusunda daha ne üzere dayanaklar verebiliriz bunu çalışıyoruz. Buralarda çelik konstrüksiyon ile bu binalarımızı yapıyoruz, hafif yapı elemanları kullanarak bunları devam ettiriyoruz ve inşallah 1 ile 1,5 yıl içinde konutları da sahiplerine teslim edeceğiz.
Vatandaşlarımızın da yerinde dönüşüm projelerimize ilgisi bizleri mutlu ediyor. Yerinde dönüşüm projemize 200 bine yakın müracaat var. İnanıyorum ki bu sayı artacaktır. Hazırladığımız plana nazaran yapılanma bunlar devam ediyor. Ağır bir formda de bu inşaatlarımızı devam ettiriyoruz.
İstanbul’un tüm ilçelerine de koordinatör vali atamalarını yaptık. Süreçlerin süratli ve tesirli olması bakımından koordinatör valilerimizin yararını gördük. İstanbul’un ilçelerinde muhtemel bir sarsıntı sonrası irtibatın sağlanması için yeni telsiz sistemi kurduk ve çalışır hale getirdik. Toplanma alanlarını, rezerv alanları yeniliyor ve faal kullanıma hazır olmaları için çalışmalarımızı yapıyoruz. Bunun yanı sıra Kanal İstanbul’un iki yakasına 500’er bin nüfusu barındıracak projemiz de muhtemel İstanbul sarsıntısına yönelik önlemlerimiz kapsamındadır.
Son Kabine toplantısından sonra değerli bir açıklama yaptınız. ‘Ekonomik zorlukları göz gerisi etmiyoruz, dillendirilen serzenişlerini de çok yakından takip ediyoruz. Biz öbürleri üzere şikayetler karşısında millete parmak sallayanlardan olmadık. Bizim vazifemiz, eleştirilen konuları en aza indirip vatandaşımızı mutlu etmek’ biçiminde. Bu serzenişler başlığı altında size hangi kanallardan ne cins serzenişler geliyor? Bilhassa Ocak 2024 prestijiyle özellikle dar ve sabit gelirlilere ne tıp bildiriniz olacak?
Şu anda memurlarla ilgili çalışmayı Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanımız yetkili sendikalarla sürdürüyor. Bu ay sonuna kadar da devam edecek. Hakikaten birinci, ikinci, açıklamalar Bakanım tarafından yapıldı. Emeklilerle ilgili de ayrıyeten Bakanlığımız çalışmalarını sürdürüyor. Memurlarımıza bu vakitler gelirken, emeklilerimize hiçbir şeyin gelmemesi olacak bir şey değil. Onları da inşallah şad edecek adımları atacağız.
Her fırsatta vatandaşlarımızla bir ortaya gelmeye itina gösteriyorum. Resmi programımızın müsaade verdiği ölçüde kentlerimizde konut ziyaretleri gerçekleştiriyorum. Zelzele bölgesindeki insanlarımızla her vakit görüşüyoruz, 6 Şubat’tan bu yana muhabbetimizi hiç kesmedik. Tüm bunların yanı sıra Cumhurbaşkanlığı Külliyemizde icra ettiğimiz programlarımızda toplumun tüm bölümleriyle bir ortaya gelmeye ihtimam gösteriyorum. Partimizin yetkili organları da vatandaşlarımızın nabzını tutuyor. Biz seçimden seçime vatandaşın ayağına gidenlerden hiç olmadık. Partideki yönetici arkadaşlarımız her vakit için vatandaşlarımızla bir ortada.
Yaşanılan ekonomik sorunların, zorlukların farkındayız. Görüştüğüm vatandaşlarımızdan yaşadıkları meseleleri, ıstırapları dinliyorum. Hayata geçirdiğimiz önlemleri anlattıkça, gelecek günlerin daha hoş olacağına olan inançları artıyor. Vatandaşlarımız gönüllerini ferah tutsunlar, iktisat takımlarımız işinin ehli. Türkiye’de enflasyonu tek haneye düşüren bir iktidar olarak, enflasyonu tekrar tek haneye AK Parti takımlarının düşüreceğine inansınlar.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yaptınız, büyük başarılara imza atmıştınız. Sizden sonra gelen AK Partili belediye liderleri da hizmette yarış yaptılar. Lakin son 4 yılda hizmet manasında bir düşüş, verilen kelamların yerine getirilmediğini görüyoruz. İstanbul ve Ankara belediye lider adayları aşikâr oldu mu, öğrenebilir miyiz?
Daha 7-8 ay var. Bu kadar telaşlı olursak yanlış olur. İstişare bizim en büyük silahımız. İstişaremizi kimlerle yapacağız? Teşkilatımızın tüm yetkili üniteleriyle yapacağız. Ana kademe, bayan kolları, gençlik kolları hepsiyle istişarelerimizi yapacağız. Önümüze onlar alternatif olarak hangi arkadaşlarımızı çıkarırlarsa, onların içerisinden birinci derecede İstanbul ve Ankara olmak üzere adımlarımızı atacağız. Zira İstanbul ve Ankara bunların eline bırakılmaz. İstanbul ve Ankara bunların eline kaldı, hali gördünüz. Dün bir gazetede İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin karşısındaki çöp yığınlarını gösterdiler. Yakışır mı bu? Artık ben vazifeye geldiğimde üç şeyi konuşuyorduk, çöp, çukur, çamur. Artık birebir durumu İstanbul’da, Ankara’da, İzmir’de yaşıyoruz. Nerede bir CHP belediyesi varsa bunları yaşıyoruz. Benim halkım buna layık değil. Nasıl biz o çöp dağlarını ortadan kaldırdıysak, nasıl susuzluğu giderdiysek, o çukurlardan İstanbul’umuzu nasıl kurtardıysak inşallah artık de şu kahırları aşacak bir takımla 31 Mart’a hazırlanıyoruz.
22 yıldır Türkiye’de marka olmuş bir belediyecilik anlayışımız var. AK Parti belediyecilik anlayışını, AK takımları tüm seçim bölgelerinde vatandaşlarımızın hizmetine sunacağız. Bugüne kadar olduğu üzere 2024 lokal seçimlerinde de AK Parti’yi en yeterli formda temsil edecek, vatanına hizmet etmeyi aşk bilen adaylarla milletimizin karşısına çıkacağız. Her bir seçim bölgesi için başka farklı çalışıyoruz. Uzun yıllar çöp, çamur ve çukur siyasetine maruz kalmış CHP’lilerin elindeki belediyeler için de kapsamlı çalışmalar yürütüyoruz.
Seçimlerden sonra CHP’de başlayan değişim tartışması devam ediyor. Tartışmanın fitilini ateşleyen Ekrem İmamoğlu, geçtiğimiz hafta İstanbul’a tekrar aday olacağının sinyalini verdi. Bir emanetçi genel lider formülü üzerinde durulduğu, seçimi, lokal seçimi bu formda geçmenin planlandığı konuşuluyor kulislerde. Sayın Kılıçdaroğlu da pek koltuktan kalkmaya niyetli gözükmüyor efendim. Deneyimlerinize istinaden sormak isterim, CHP’de bir değişim, bir genel lider değişimi bekliyor musunuz?
Bunu artık halkımıza soracağız. Halkımız değişimse değişim, şayet kalsın diyorsa diyecek bir şeyim yok. Zira egemenlik kayıtsız, koşulsuz milletindir. Biz, bu türlü inandık. Bu yola bu türlü çıktık. Biz, üzerimize düşeni yapacağız. Nedir? En ülkü isimleri biz halkımıza takdim edeceğiz ve bu ülkü isimlerle yola devam edeceğiz lakin Kılıçdaroğlu dersen benimle kaç yarışa girdi? 13’te 13 yaptı. Artık 14’te olsa, 15’te olsa bu arkadaştan bir şey olmaz. En iyisi kendisi çekilip gitmesi lazım. Yani dünyada ülkeleri görüyorsunuz, bir seçim kaybediyorsa bir önder ne yapıyor, çabucak istifasını veriyor, çekip gidiyor. Ancak bunda bu türlü bir şey yok. Bunlar artık birbirleriyle koltuk yarışında. Bolu’nun belediye lideri otobüsün üstüne çıkıyor, oradan koltuk atıyor. Genel merkezin önünde yapıyor bunu ve bu Bolu belediye lideri. Evvel neydi? Milletvekili. Sonra Bolu’ya belediye lideri. Bundan sonra da bunlar da en ufak bir değişim kelam konusu olmaz. Bunların içinden çıkan genel liderler yok mu? Var. Artık bu genel liderlerin her biri de ‘ben meydandayım’ diyor. Birisi gitti milletvekili oldu. Artık onun misyonu Kılıçdaroğlu’nu savunmak. Genel lider yardımcısı için sen de ‘istifa etmen lazım’ diyor. CHP, ana muhalefet ne hale geldi? Demokrasi uğraşında muhalefet çok çok kıymetli fakat ne yazık ki Türkiye’nin en büyük kaybı, demokrasi gayretinde karşısında muhalefet yok, ana muhalefet yok.
Çocuklarımız ve yaşlılarımız için çok öncelikli bir konu haline geldi. Sokaklarımızda 10 milyon civarında başıboş, sahipsiz sokak köpeği var ve baktığımız vakit son 2 sene içerisinde 48 vatandaşımız hem vücut bütünlüklerini kaybettiler hem de hayatlarını kaybettiler çok acı bir formda. Toplumun beklentisi özgür bir halde sokaklarda yürüyüş yapabilmek. Şu an sahiden bir köpek terörü ortaya çıktığı için insanlarımız özgürce sokaklarda yürüyemiyorlar ve bundan çokça şikâyet ediyorlar. Siz de Gaziantepli 4 yaşındaki Asiye’nin tedavi sürecini yakından takip etmiştiniz. Sokak köpeklerinin toplanmasına dönük yol haritası sanki netleşti mi? Bu kapsamda Avrupa modeli üzere bir yol haritası ortaya konabilir mi?
Başıboş, sahipsiz köpeklerle çaba konusunda yasal düzenleme mevcut. Gerek ilgili bakanlık gerekse belediyeler sahipsiz, başıboş köpekleri barınaklara topluyor, fakat toplamak işi bitirmiyor. Bunları barınaklar çerçevesi içerisinde bir yerlerde toparlamak lazım. Örneğin Konya Büyükşehir Belediyesinin, İstanbul’da Beykoz Belediyesinin barınakları var. Belediyelerimizde bu mevzuya hassasiyet gösteriyoruz ve yasal düzenlemeyle de bu işi denetim altına almanın çabası içerisindeyiz. Ben mesela Beykoz Belediye’mizin çalışmasını takdir ettim. Doğal bunlar için çok çok büyük alanlar gerekiyor ve bu büyük alanlarda da bunların teşhis, tedavi hatta gerekirse ameliyatlarına varıncaya kadar bunları yapmaları kaide. Beykoz bunu yapıyor, gördüm. Birebir biçimde Konya bunu yapıyor. Bundan sonraki süreçte de bunu bizler yapmaya kararlıyız ve bu kararlılığımız devam edecek.
Gelişmiş ülkelerde, Avrupa’da bu sorun nasıl tahlile kavuşturulduysa bizde tıpkı uygulamaları hayata geçireceğiz. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığına gerekli talimatlar verilmişti. Sokaklarımızı çocuklarımız, insanımız için inançlı hale getirmek vazifemiz. İlgili bakanlıklarımız çalışmalarını yapıyor. Başıboş köpeklerle ilgili hangi kurumun yetkili ve misyonlu olduğu kanunlarımızda muhakkak. Belediyeler, sokaklarda yaşayan hayvanları barınaklara almalı. Bu hususun takipçisiyim. Çocuklarımız, insanlarımız için inançlı kentler, sokaklar için ne gerekiyorsa yaptık, yapacağız.
Fakat ne yaparsanız yapın bu iş bir sefer vatandaşın kendi köpeğine sahip olmasını gerektiriyor. Şayet sahip olmazsa, o bir gün gelir kendi konutundaki çocuğuna da tıpkı darbeyi vurur.
Rusya Devlet Lideri Putin’in Ağustos ayı içerisinde Türkiye’ye gelmesi bekleniyor. Netleşen bir tarih var mı? Tahıl Koridoru Antlaşması da 17 Temmuz’da sona ermişti ancak Ukrayna limanlarından o tarihten sonra bir konteyner gemisi çıktı ve iki gün evvel de alışılmış Boğaz’dan geçti. Bu müddet zarfında da Rusya’nın bir müdahalesi olmadı. Bunu nasıl değerlendireceksiniz? Bu kapsamda yeni bir rota mı oluşturuldu ve natürel bundan sonra nasıl bir yol haritası izlenecek?
Ukrayna’dan, Odesa’dan çıkan bu gemi bir tahıl gemisi değil, bu bir konteyner. Bununla ilgili Ulusal Savunma Bakanlığımız esasen açıklamayı yaptı. Buradaki bütün gayemiz, Sayın Putin ile yaptığımız telefon görüşmelerimizle, Rusya’nın tahıl koridoru sıkıntısındaki takınacağı olumlu haldir.
Eylül ayı içerisinde Hindistan’da G-20 toplantısı, ABD’de Birleşmiş Milletler Genel Konseyi var. Bu yoğunluk içerisinde fırsat bulursak Sayın Putin ile yüz yüze bir ortaya gelip konuşacağız.
Yakında Dışişleri Bakan’ım bir Rusya seyahati yapabilir. Zira bu işin yüz yüze olması büyük ehemmiyet arz ediyor ve bu biçimde neticeyi almak çok daha isabetli olacaktır.
Peki sizin arabuluculuğunuzla tekrar bir barış görüşmeleri gerçekleşir mi bu süreçten sonra?
Biz ona çaba ediyoruz, temennimiz odur. Yani Zelenski’nin gelişi, onunla yaptığımız görüşmeler, birebir vakitte NATO Başkanlar Doruğu’nda yaptığımız görüşmelerde bunları etraflıca konuştuk. Temennim o ki iki önderin burada bizim arabuluculuğumuza eyvallah etmesiyle sonuç alırız.
Macaristan yeni çağda Türkiye’nin rolünü en yeterli bilen, farkında olan ülkelerden bir tanesi ve bunu önemli manada hissettiriyor. Dünya barışına katkısı, bölgesel sorunlar ve güç güvenliği probleminde Türkiye’nin varlığının farkında oldukları görünüyor. Bilhassa Ukrayna-Rusya krizinde de zat-ı alinizin arabulucu olması tarafında önemli talepleri var, onlardan da bu biçimde talepler geliyor. Size bu tarafta bir beklentilerini iletiyorlar mı?
Macaristan Başbakanı Viktor Orban bu mevzularda çok çok hassas ve Avrupa Birliği üyesi bir ülke olarak da Türkiye’yi düzgün tanıyor, bizleri düzgün tanıyor. Bir de Türk cumhuriyetleriyle ilgili orada bir gözlemci üye sıfatıyla da bizim ne durumda olduğumuzu pek uygun biliyor. Şu anda Viktor Orban, önümüzdeki yılın ikinci yarısında Avrupa Birliğinde periyot başkanlığını alacak ve temenni ederiz ki o süreçte çok daha farklı adımları atabiliriz. Macaristan, Türkiye’ye tarihi prestijiyle farklı bakışlarla yakın bir ülke ve bu yakınlığını da ortaya koyduğu hallerle ispat ediyor. Bağlantılarımız çok yeterli, ticaret hacmimizi 3,4 milyar dolardan 6’ya çıkarma üzere gayemiz var. Bu olur mu? Olur. Bizim şu anda inşaat firmalarımızın Macaristan’da önemli yatırımları var. Daima de bu gelişiyor. İnşallah bu gelişme daha da hoş günlere vesile olacaktır, ben buna inanıyorum.
Dönem başkanlığı periyodunda Türkiye’yle ilgili olumlu beklentiniz var mı?
Olumlu gelişmeler elbet ki olabilir. Ancak devir lideri olmak neticeyi getirmiyor. Neticeyi getirebilmek için her şeyden evvel üye ülkelerin vereceği dayanak kıymetli.
Batı Afrika ülkeleri Nijer’e askeri müdahale kararı aldılar. Önümüzdeki süreçte bölgenin daha da gerilmesi, tansiyonun daha da artması bekleniyor. Bu bahisle alakalı Türkiye’nin hali nedir? Önümüzdeki periyotta Ankara nasıl adımlar atacak?
Şu an prestijiyle şimdi bir tahlile gidilemedi. Biz de şu anda Dışişleri Bakanlığımızla vesaire buradaki anahtar rolümüzü nasıl oynarız bunun üzerinde duruyoruz, duracağız ve inşallah Nijer’i de bir tahlile kavuşturmamız lazım,
Dost ve kardeş ülke Nijer’in de en kısa vakitte anayasal tertibe, demokratik bir idareye kavuşmasını ümit ediyorum. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’nun da Nijer’e askeri müdahale kararını hakikat bulmuyorum. Bu kararın akabinde Mali ve Burkina Faso da Nijer’e böylesi bir askeri müdahalenin kendilerine karşı savaş açmak olduğu ihtarında bulundu. Nijer’e yapılacak askeri müdahale, istikrarsızlığın Afrika’nın birçok ülkesine dağılması demek olur. En kısa vakitte Nijer’de toplumsal barışın ve istikrarın tekrar tesis edilmesini temenni ediyorum. İnanıyorum ki Nijer halkı demokrasiye sahip çıkarak, en kısa vakitte seçime gidecektir. Türkiye olarak, dost ve kardeş ülke Nijer halkının yanında yer almaya devam edeceğiz.
İsveç’te yaşanan olaylar hala devam ediyor. Terörle aktif bir çaba sürdürmüyorlar. İsveç’in NATO üyeliğiyle ilgili süreç Meclis’e geldiğinde, Türkiye’nin tavrında bir değişiklik olacak mı? Ve bu bahis MHP ve Cumhur İttifakı partileriyle müzakere edildi mi?
İsveç’in NATO’ya iştirak protokollerinin TBMM’ye gönderilmesi ve sürecin Meclis’ten süratli halde geçmesi İsveç’in verdiği kelamlara sadık kalmasıyla gerçek orantılı. Bu işin kararını Parlamentomuz verecek. Bu bahis Parlamentomuzda, komitelerde ne kadar görüşülür, buralardan ne kadar vakitte geçer onu bilemeyiz.
İsveç’in her şeyden evvel Stockholm caddelerine sahip çıkması lazım. Şayet Stockholm caddelerine sahip çıkmazsa, bizim kutsalımıza, kutsallarımıza bu akınlar devam ederse kusura bakmasınlar…
Tabii ki Cumhur İttifakı’nın kendine ilişkin birtakım prensipleri var. Bütün bunları Devlet Beyefendi ile ve öteki arkadaşlarımızla müzakere etmeden ben de adım atmam. Görüşmelerimizi yaparız, ondan sonra da gereği neyse onu yaparız.