Yılmaz, CNN Türk televizyonunda soruları yanıtladı, gündeme ait değerlendirmelerde bulundu.
Enflasyonun dünyada ve Türkiye’de temel sorun olduğuna, öteki taraftan resesyon riski bulunduğuna işaret eden Yılmaz, Türkiye’nin gerçek tarafta çok güçlü olduğunu, ihracatta ve turizm gelirlerinde büyük bir artış kaydettiğini ve son 3 yılda birikimli olarak bakıldığında dünyanın yüzde 6 büyürken, Türkiye iktisadının yüzde 20 civarında büyüdüğünü söyledi.
“Sektörel siyasetler da enflasyonu etkileyebiliyor”
Yılmaz, enflasyonla, değişik boyutları ve ögeleriyle uğraş edeceklerini belirterek, “İşin bir tarafında olağan ki para siyasetleri var. Hazine ve Maliye Bakanlığımızın, Merkez Bankamızın vazife alanı içinde olan konular var ancak bundan ibaret değil. Bir taraftan maliye siyasetimizle, para siyasetimizin bir bütünlük arz eder usulde, uyumlu bir biçimde sürdürülmesi kelam konusu. Öteki yandan sektörel siyasetler da enflasyonu etkileyebiliyor.” ifadelerini kullandı.
Hane halkının en büyük meselesinin besin, kira ve güç üzere başlıklar olduğunu lisana getiren Yılmaz, tarım ve besinin stratejik bir dal olduğunu, birçok farklı alanı içermesi hasebiyle çok kapsamlı olarak ele alınacağını kaydetti.
“Dünyada büyüme suratı düşüyor”
Yılmaz, enflasyonda “beklenti yönetimi”nin ehemmiyetine dikkati çekerek, eser ve hizmetlerde görülen fiyat artışlarına ait şu değerlendirmelerde bulundu:
“Maalesef olumsuz beklentiler oluşturulunca, bu kendini besleyen bir sürece dönüşüyor. İşte bizim bu beklentileri kırmamız gerekiyor geleceğe dönük olarak. Beşerler bazen bu işin fiyatı artacak diye, tüketici de yapabiliyor bunu üretici de yapabiliyor bunu, işte yarın daha fazla olacak diye bakıyorsunuz şimdiden harekete geçme eğilimi olabiliyor.
Bu psikolojiyi, bu beklentileri kırmamız gerekiyor. Yine bizim olağanlaşmaya hakikat gitmemiz gerekiyor lakin bu bir süreç. Bir gecede olabilecek bir şey değil elbette. Lakin aşikâr bir vade içinde basamak kademe göreceksiniz bu mevzuda birtakım aralar alacağız. Dünyadaki gelişmeler de bir ölçü bize yardımcı olacak. Zira emtia fiyatları gerilemeye başladı.
Dünyada büyüme suratı düşüyor. Memleketler arası kuruluşların yayınlarına baktığınız vakit yüzde 3’ün altına düşecek bu sene dünya büyümesi. Global seviyede, büyümede bir sorun var. Bu da petrole, öteki emtiaya olan talebi aşağıya çekiyor. Bu da fiyatları düşürüyor, münasebetiyle dünyada güç başta olmak üzere fiyatlarda bir düşüş görüyoruz. Bu da bize bir ölçü yardımcı olacak. Bir taraftan da içerideki önlemlerimiz, bütün bunlarla birlikte kademe evre daha olumlu bir noktaya geleceğiz.”
“İyi bir süreç idaresi ile enflasyonu aşağılara çekeceğiz”
Enflasyonda tek haneli sayılara kısa müddette ulaşılamayacağını ve Orta Vadeli Program’da buna yer verileceğini belirten Yılmaz, “Belli bir süreç bu, iktisat bu türlü bir alan. Tek başına enflasyon her şeydir diye baktığınızda çok kısa müddette de bir şeyler yaparsınız lakin öbür alanları kırar dökersiniz. Bir taraftan da istihdam, büyüme ve toplumsal istikrarlar var. Hasebiyle bütün bu istikrarlar ve muhakkak bir süreç içinde, yeterli bir süreç idaresi ile enflasyonu aşağılara çekeceğiz. Lakin şunun altını çizeyim. Bu süreçte bilhassa çalışan kesitleri, geniş kesitleri enflasyona ezdirmeme istikametinde de önlemler alacağız. Yani bu vakit alacak derken bir taraftan da geniş toplum bölümlerinin enflasyon karşısında ezilmemesi, satın alma güçlerinin korunması noktasında da birtakım önlemleri bugüne kadar aldık, almaya devam edeceğiz.” diye konuştu.
-Kur da daha sağlıklı bir tabana kavuşmuş olacaktır”
Yılmaz, kurdaki artışa ait soruya ise “Döviz arzı ve talebi ortasında bir istikrar oluşumu değerlidir. Bu açıdan özgür kur rejimimiz var bizim. Bizim rastgele bir kur iddiamız yahut kur amacımız kelam konusu değil. Spekülasyonlara karşı yalnızca çaba ederiz, o zira piyasayı bozucu bir şey. Onun ötesinde, döviz kuru piyasadaki arza-talebe nazaran yerini bulur. Burada değerli olan bizim cari açığı azaltmaya dönük önlemlerimiz. Bu kurda da birebir vakitte istikrarın temelidir bence. İç tasarruflarımızı arttırmalıyız, kamu başta olmak üzere. İç tasarruflarımızı, ihracatımızı, turizm gelirlerimizi arttırdıkça, döviz kazandırıcı faaliyetlerimizi geliştirdikçe, kur da daha sağlıklı bir yere kavuşmuş olacaktır. Merkez Bankamızın rezervleri de daha güzel bir noktaya gelecektir.” yanıtını verdi.
2028 için 1,5 trilyon dolarlık bir iktisat hedeflediklerini hatırlatan Yılmaz, “Bunun olağan ki koşulları var. Nasıl ki 230 milyardan bugün 900 milyar dolarlar düzeyine geldiysek önümüzdeki periyotta de 1,5 trilyon dolarlık bir ekonomik büyüklüğe ulaşmayı hedefliyoruz. Bu da yatırım demek, yatırımları her vakit desteklemeye devam edeceğiz, yatırımlar için uygun ortam ve finansman konusunda uğraşlarımızı sonuna kadar ortaya koyacağız.” dedi.
“Gerekli önlemleri alarak hareket edeceğiz”
Kur Muhafazalı Mevduattan ani bir halde çıkış yerine, tedrici bir geçiş olması gerektiğini, aksi takdirde bunun finansal piyasalarda istikrarsızlığa yol açabileceğini belirten Yılmaz, Kur Muhafazalı Mevduatın yıl sonunda bitmeyebileceğini ve bunun kaidelerinin tartışılması gerektiğini söz etti.
Yılmaz, “Kur muhafazalı sistemini ani bir biçimde bitirme üzere bir yaklaşımımız yok. Evreli bir biçimde burada hareket edilecek, hiçbir halde telaşa mahal yok. Öteki taraftan Türk lirası cinsi tasarruf enstrümanlarını cazip hale getirerek bu süreçte, farklı dövize vesaireye bu tasarrufların yönelmemesi için gerekli önlemleri alarak hareket edeceğiz, burada hiçbir kaygı olmasın.” diye konuştu.
“Yılın ikinci yarısında daha olumlu bir perspektif var”
Türkiye’nin dışa açık ve özgür piyasayla yoluna devam eden bir iktisada sahip olduğunun altını çizen Yılmaz, kurun muhakkak marjlar dahilinde hareket edebileceğini belirterek, şöyle devam etti:
“Burada değerli olan nominal kur ile gerçek kur. Yani gerçek kur dediğimiz enflasyondan arındırılmış kurdur. Enflasyonist ortamda kur hiç hareket etmiyorsa aslında Türk lirası bedel kazanıyor demektir, enflasyonla birlikte Türk lirası bedel kazanıyor demektir. Hasebiyle enflasyonun olduğu bir ortamda, enflasyonla üç aşağı beş üst paralel bir formda kurda belirli bir hareket Türk lirasının bedelini gerçek olarak koruyor olması manasına gelir.
Dolayısıyla bu gerçek kur üzerinden bakmamız daha manalı diye düşünüyorum. Gerçek kurda ben çok kıymetli bir hareketlilik göreceğimizi düşünmüyorum. Bilhassa önümüzdeki devirde daha olumlu bir perspektifimiz var. Niye? Cari açıktan bahsetmiştim, yılın ikinci yarısında çok daha olumlu bir perspektife sahibiz. Cari açık yeniden olmaya devam edecek lakin bir düşüş trendi görüyoruz. Güç fiyatları başta olmak üzere, diğer faktörler devreye girecek. Münasebetiyle cari açığımızda, yılın ikinci yarısında daha olumlu bir perspektif var. Bunu politikalarımızla da destekleyeceğiz.”
