Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) Memleketler arası İlgiler Yöneticisi Melek Kırmacı Arık, Batı Trakya Türk toplumunun yaşadığı meseleleri Birleşmiş Milletler (BM) oturumunda lisana getirdi. Arık, İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen BM Bayanlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Komitesi’nin (CEDAW) 87. oturumuna katıldı.
Oturumda konuşan Arık, Batı Trakya Türk toplumunun dini özerkliği, örgütlenme özgürlüğü ve bayanların adalete erişimine ait problemlerini anlattı.
Yunanistan’ın Batı Trakya Türk toplumunun Türk kimliğini inkar ettiğini, isminde “Türk” sözü geçen dernekleri kapattığını hatırlatan Arık, yeni kurulan derneklerin kayıt müracaatlarının da reddedildiğini belirtti.
Yunanistan’ın, ortalarında Rodop İli Türk Bayanları Kültür Derneğinin de bulunduğu Batı Trakya’daki üç Türk derneğiyle ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını 16 yıldır uygulamadığının altını çizen Arık, İskeçe İli Türk Bayanları Kültür Derneğinin kayıt müracaatının ise 2017’den beri Yunan makamlarınca reddedildiğini aktardı.
Arık, bu yasakların bölgede yaşayan Türk bayanlarının kültürel ve toplumsal gelişimini engellediği vurguladı.
Batı Trakya’da azınlık dernekleri kapatılmıştı
Adlarında Türk tabiri geçtiği, Batı Trakya’daki azınlığın Lozan Antlaşması’nda “Türk” değil “Müslüman” olarak tanımlandığı argümanıyla 1927’de kurulan İskeçe Türk Birliği (İTB), 1928’de kurulan Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve 1936’da kurulan Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB) 1980’li yıllarda kapatılmıştı.
Bir periyot azınlık okulları tabelalarında ve karnelerinde bulunan “Türk” tabiri Yunanistan tarafından görmezden gelinirken bu tarihten sonra Türk ismi taşıyan derneklere resmi statüde faaliyet müsaadesi verilmemişti.
Kuruluşları reddedilen Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ve Rodop İli Türk Bayanları Kültür Derneği, kapatılan İTB ile birlikte mevzuyu 2005’te AİHM’e taşımıştı. Mahkeme 2007 ve 2008 tarihli kararlarında dernek kurma özgürlüğünün ihlal edildiğine karar vermişti.
Avrupa Kurulu Bakanları Komitesi, Yunanistan’ın AİHM kararlarını uygulayıp uygulamadığını yakından takip ederken Yunanistan Parlamentosu 2017’de AİHM kararlarının uygulanmasının önünü açmak gayesiyle bir yasa değişikliğini onaylamış fakat maddede bulunan çekinceler gerekçesiyle Türk ismi taşıyan derneklerin resmi faaliyetine müsaade verilmemesi tarafındaki uygulama devam etmişti.