Hüseyin VATANSEVER
Her çocuk için babası bir muhteşem kahramandır. Babalar Günü kutlamaları, babaların topluma sundukları katkıları ve ailelerini bir ortada tutmak ismine gösterdikleri çabası onurlandırmak emeliyle tüm dünyada yüz yılı aşkın bir müddettir kutlanıyor.
Günün manası yalnızca biyolojik babalık olgusundan kaynaklanmıyor. Çocuklar başta olmak üzere ailelerine ve toplumuna kol kanat gererek fedakârlık gösteren üvey babalar, dedeler, amcalar ve hatta ağabeyler üzere tüm baba figürlerini onurlandırmak için bu manalı gün bir fırsat olarak bedellendiriliyor.
Anneler Günü kutlamaları ilham verdi
Babalık bağlarını ve erkek ebeveynlerin ailelerine ve topluma karşı gösterdikleri gayretleri onurlandırmak gayesi taşıyan bu gün, etrafımızdaki tüm babaların bitmeyen eforlarını, teşebbüslerini, katkılarını hatırlatıyor. Babalar Günü kutlamalarının kökeni, Amerika Birleşik Devletleri’ne dayanıyor.
Babalar Günü’nün birinci defa 1910 yılında Washington eyaletindeki Spokane kentinde kutlandığı kabul ediliyor. Anna Marie Jarvis’in Anneler Günü kutlamalarının muvaffakiyetinden esinlenerek ortaya çıkan fikir doğrultusunda Babalar Günü, ABD’de yaşayan Sonora Smart Dodd’un öncülüğünde ortaya atıldı.
Dodd, annelerini kaybettikten sonra babası tarafından büyütüldüğü için babasının fedakârlıklarını takdir etme isteği taşıyordu. Babalar Günü kutlamaları daha sonra öteki Amerikan eyaletlerinde yayıldı ve 1972 yılında ABD’de ulusal bir tatil ilan edildi. Bu kutlama, öbür ülkelere de yayılarak dünya genelinde kabul gördü.
Babalık yalnızca kan bağı ile olmuyor
Birinci vakitlerde Babalar Günü, Anneler Günü ile benzeri bir coşku ile karşılanmadı. Bir çiçekçiye atfedilen tabire nazaran bu durum babaların, annelerin sahip olduğu duygusal çekiciliğe sahip olmayışından kaynaklanıyordu.
Eski vakitlerde baba figürünün sert ve ulaşılmaz bir portre çizdiği düşünüldüğünde bu görüşe hak vermemek mümkün değil. Ancak kutlamaların başlangıcından günümüze vakitle yaşanan gelişmeler, Babalar Günü kutlamalarının öbür bir mana kazanarak yaygınlaşmasına dayanak oldu.
Bu gelişmeler ortasında iki büyük harp yaşanması başta olmak üzere dünya genelinde yaşanan çeşitli olaylarda kendini aileleri ve ülkeleri için feda eden erkek figürleri takdir etme isteğinin artması yatıyordu. Yeri gelmişken bu noktada bir parantez açarak tarihimizdeki değerli bir kişi ile mevzuya açıklık getirelim ve “Yetimlerin Babası” olarak anılan General Kazım Karabekir’i hatırlayalım.
Asker ve siyaset adamı olarak tanınan Karabekir Paşa tıpkı vakitte Doğu Cephesi’nde savaşın yanı sıra kimsesiz çocuklara kol kanat germesiyle insani sıkıntılara da eğilmişti ve binlerce çocuğun eğitimi ve gelişimi ile yakından ilgilenerek baba unvanını çoktan almıştı. Dünyanın değişik bölgelerinde farklı tarihlerle Babalar Günü kutlamaları mevcut olsa da ABD’de resmi bir yer kazanan Babalar Günü genel kabul görmekle birlikte haziran ayını üçüncü Pazar günü kutlanıyor.
Türkiye’de Babalar Günü kutlamalarının bu tesir doğrultusunda yaygınlaştığı görülüyor. Birinci olarak Türkiye’de 1980’li yıllarda başlayan Babalar Günü kutlamaları, bilhassa televizyon, gazete ve başka medya organları tarafından desteklendi. Türkiye’de Babalar Günü kutlamaları ekseriyetle çocukların babalarına teşekkür etmek, onları sevgi ve hürmetle anmak maksadını taşıyor.
Çocukların çoklukla babalarına ikram aldığı bu özel gün, daha çok çocukların babaları için hazırladığı kartlar yahut onlara hitaben yazdıkları ve hislerini söz eden mektuplar ile mana kazanıyor. Ayrıyeten bu özel günde aileler babaları keyifli etmek maksadıyla bir ortaya gelerek, kurulan sofralarda eğlenceli vakit geçirmeyi tercih ediyorlar.
Milyarlarca dolarlık ekonomik hareketliliğe kaynaklık ediyor
Babalar Günü tıpkı vakitte ekonomik bir hareketlilik oluşturuyor. ABD’de yapılan bir araştırmaya nazaran 2021 yılında ülkede yapılan Babalar Günü harcaması 17 milyar dolar ile rekor düzeye ulaştı. Yükseliş gösteren bu eğilim doğrultusunda Digital Turbine’nın bağımsız araştırma şirketi GWI işbirliğiyle yaptığı ‘Babalar Günü Alışveriş Tercihleri Araştırması’na nazaran tüketicilerin yüzde 67’si babalarını memnun etmek için armağan almayı planlıyor. Araştırmaya katılanların yüzde 46’sı babasına ikram olarak kıyafet almayı düşünürken, yüzde 41’i parfüm, yüzde 31’i saat, yüzde 26’sı ise elektronik eser alacak.
Akıllı telefonlar online alışverişte ön planda
Ankete katılanların yüzde 62’si online siparişte konuta teslim seçeneğini kullanacağını belirtirken, yüzde 38’i mağazaların yolunu tutacağını söyledi. Ankete katılanların yüzde 59’u Babalar Günü için taşınabilir aygıtlarında konseyi uygulama üzerinden ikram almayı tercih edeceğini belirtirken, yüzde 58’i online alışveriş yaparken akıllı telefonları tercih edeceğini ekliyor.
Araştırma, Türkiye’deki kullanıcıların alışveriş tercih ve alışkanlıkları üzerine ipucu veriyor. Araştırmaya katılanların yüzde 38’i taşınabilir reklamların alacağı hediyeyi keşfetmesine yardımcı olduğunu belirtiyor. Tüketicilerin yüzde 37’si toplumsal medya, yüzde 33’ü arama motorları, yüzde 33’ü tavsiyeler ve yüzde 24’ü ise web site reklamlarından etkilendiğini söylüyor. Tüketicilerin yüzde 46’sı kaliteli eserlerin Babalar Günü’nde alışveriş yapma eğilimini artırdığını söz ediyor.
