Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Candan Gökçeoğlu, bu sabah yaşanan zelzelenin Kozan’a daha yakın Savrun fayının batısında, muhtemelen Kozan’ın kuzeyindeki küçük bir yarar meydana geldiğini söyledi.
“Tam çözümlemeler şimdi elimizde olmadığı için kesin bir şey söylememekle birlikte yeniden de bu zelzelenin Savrun fayı ile pek alakalı olduğunu düşünmüyorum.” diyen Gökçeoğlu, mevcut bilgilerin sarsıntının daha küçük bir fay üzerinde oluştuğunu gösterdiğini belirtti.
Gökçeoğlu, 5,5 büyüklüğündeki bir zelzelenin çok büyük olmadığını ancak ciddiyetle takip edilmesi gerektiğini tabir ederek, hasarlı binalara girilmemesi ihtarında bulundu.
Artçılarla yıkılma tehlikesi var!
Özellikle Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen zelzelelerde hasar almış yapılardan mutlaka uzak durulması gerektiğini vurgulayan Gökçeoğlu, “Bugünkü 5,5 büyüklüğündeki sarsıntıyla hasar artmıştır ve gelecek artçılarla da ağır hasarlı yapıların, yıkılma tehlikesi mevcut. Bu uyarıyı bütün bölge için yapıyorum, yalnızca Kozan Göksun için söylemiyorum. Kuzeydoğu’da Nurhak’a gerçek da gidebilirsiniz, buraların da etkilenme ihtimali var.” diye konuştu.
Gökçeoğlu, 6 Şubat’taki sarsıntılardan sonra bölgede büyük deformasyonların olduğunu, bu deformasyonların bölgenin etrafındaki irili, ufaklı pek çok fayı zorladığını ve gerilim transferi yaptığını lisana getirerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bölgede şu fay kırılacak, bu yarar gerilim transferi oldu demek, mevcut bilgiyle mümkün gözükmüyor. Adana’nın içinden geçen bir fay yok lakin etrafında çok sayıda etkin fay var. Adana’nın en büyük talihsizliği bu faylardan çok taban kaidelerinin epeyce makus olması, alüvyon havza üzerine kentin kurulması hasebiyle Adana, sarsıntıları uzakta da olsa çok şiddetli hissediyor.”
Gökçeoğlu, bu sarsıntıların vatandaşı korkuttuğunu fakat uygun mühendislik hizmeti almış yapıların, zelzelede can ve mal güvenliğini tehdit etmediğini söyledi.
‘Bingöl Yedisu fayında bir sarsıntı beklentimiz var’
Bu büyüklükte bir sarsıntının daha büyük bir zelzelesi tetiklemesinin mümkün gözükmediğini tabir eden Gökçeoğlu, lakin Türkiye hudutları içerisinde 550’den fazla tanımlanmış bilinen etkin fayın olduğunu, 6 büyüklüğünde zelzele üretecek bilinmeyen faylarla yaklaşık 700 fay bulunduğunu belirtti.
Gökçeoğlu, bu fayların vakit zaman sarsıntı üretmesinin ve kırılmasının son derece doğal olduğuna işaret ederek, şöyle konuştu:
“Adana Kozan sarsıntısı epey büyük bir sarsıntı olsaydı, nereleri tetikleyebilir diye konuşmamız mümkün olurdu. Fakat şu anda bunun üzerinde durmaya gerek yok. Fakat Bingöl civarındaki Yedisu fayının ömrünü tamamladığına dikkat çekmek isterim. Burada bir sarsıntı beklentimiz var. İstanbul ve Marmara Bölgesini etkileyecek bir zelzele beklentimiz var. Ege Bölgesi’nde İzmir’i etkileyecek bir sarsıntı beklentimiz var. Bunun dışındakiler çok da âlâ çalışılmamış, ayrıntısı bilinmeyen sarsıntılardır.”
‘Kaya düşmesi tehlikesi var’
Bölgenin dağlık olduğuna, toplumsal medyada “yamaçlarda birtakım tozların kalkması, ortalıkta toz bulutlarının oluşmasına” ait imgelerin dolaştığına dikkati çeken Gökçeoğlu, bunun dağlık bölgelerde biriken kuru molozların hareket etmesinden kaynaklandığını söyledi.
Gökçeoğlu, “Bölgede çok önemli kaya düşmesi tehlikesi var. Bilhassa seyir halindeki araçların dağlık yollarda hareket ederken epey yavaş gitmelerini tavsiye ediyorum. Son tavsiye olarak da hasarlı binalardan uzak durulmasını öneriyorum.” dedi.
‘Ülkemizde 3-4 yılda bir önemli büyüklükte zelzeleler oluyor’
Bölgede âlâ mühendislik hizmetlerinden yararlandırılması durumunda sarsıntıların en az hasarla atlatılabileceğini tabir eden Gökçeoğlu, şunları kaydetti:
“Mühendislik hizmetlerinin güzel halde kullanılmaması sonucu her zelzelede ülke gündemi öteki yere gidiyor. Ülkemizde 3-4 yılda bir önemli büyüklükte zelzeleler oluyor. Orta vakitlerde da yeniden hatırı sayılır, orta büyüklükte yani 5-6 büyüklüğünde sarsıntılar gerçekleşiyor. Can ve mal güvenliğimiz ve ülke iktisadı açısından belediyelerin hükümetle el ele vererek sorunu çözmesinde yarar var.”
